Nằm bên dòng sông Hương, phường Thủy Biều cũ (nay là phường Thủy Xuân, TP Huế) từ lâu được biết đến là vùng trồng thanh trà nổi tiếng. Thế nhưng, sau các đợt lũ lớn dồn dập vừa qua, nhiều khu vườn bị ngập, ngâm nước kéo dài, khiến cây bị chết.
Hộ ông Võ Trần Tuấn Kiệt có khoảng 200 gốc thanh trà, đây được xem là nguồn thu nhập chính của gia đình khi mỗi mùa thu hoạch, vườn mang về hơn 100 triệu đồng.
Đợt lũ năm 2020 từng khiến vườn thanh trà của ông Kiệt bị ngập nặng. Sau khi lũ rút, ông tiến hành cải tạo, nâng cao đất vườn để tránh ngập và những gốc thanh trà được trồng lại sau 5 năm bắt đầu cho quả. Thế nhưng, các đợt lũ cuối tháng 10 và đầu tháng 11 năm 2025 tiếp tục nhấn chìm khu vườn, khiến nhiều cây chết.
“Nước ngập sâu, kéo dài quá lâu. Lũ đợt này nối tiếp đợt khác, mưa lại dai dẳng nên không thể chăm sóc, giờ cây chết dần hết”, ông Kiệt xót xa nói.
Theo ông Kiệt, những cây mới trồng bị ngập nước lâu ngày nên héo dần rồi chết. Ngay cả những gốc thanh trà lâu năm cũng xuất hiện nhiều vết lở loét trên thân. Để cứu cây, ông phải thường xuyên khoét bỏ lớp da bị thối và bôi thuốc phòng trừ bệnh.
Thống kê sơ bộ, vườn của ông Kiệt có khoảng 100 gốc thanh trà bị chết, trong đó có cả những cây 5 năm tuổi lẫn một số cây hơn 20 năm tuổi. Nước lũ ngâm liên tục gần 1 tuần khiến lớp da cây bị hư hỏng, thối rữa. Trước đó, sau lũ năm 2020, gia đình ông từng mất tới 130 gốc thanh trà vì tình trạng tương tự.
Cạnh vườn của ông Kiệt là khu vườn thanh trà và chuối rộng khoảng 5.000m2 của ông Đặng Văn Lai, cũng rơi vào cảnh điêu đứng. Nhiều gốc thanh trà bị thối lớp da, dù được bôi thuốc thường xuyên nhưng không mấy hiệu quả.
Khu vườn của ông Lai trồng xen thanh trà và chuối. Phần vườn nằm gần sông bị thiệt hại nặng nhất, với khoảng 1 nửa diện tích cây chết hoàn toàn.
Hiện nay, gia đình ông Lai cũng như các hộ trồng thanh trà có cây bị chết đang gặp nhiều khó khăn trong việc tìm giống để phục hồi vườn và mong được hỗ trợ cây giống trong thời gian tới.
Dọc theo bờ sông Hương, khu vực bãi bồi Lương Quán, nhiều vườn thanh trà khác cũng bị hư hỏng nặng sau các đợt lũ lớn vừa qua. Có vườn bị nước lũ ngập kín thân cây, rêu rác theo dòng nước trôi về, mắc lại trên ngọn.
Thanh trà xứ Huế rất nổi tiếng, diện tích trồng tập trung chủ yếu tại phường Thủy Xuân (xưa là Thủy Biều) và các phường Hương Trà, phường Phong Điền. Nhưng nhắc đến thanh trà, người mua sẽ nghĩ ngay đến vùng Thủy Biều cũ. Loài cây này cho hoa và kết trái vào tháng 1 Âm lịch và đến đầu tháng 7 sẽ cho thu hoạch.
UBND phường Thủy Xuân cho biết, toàn phường hiện có khoảng 180 héc-ta thanh trà với 700 hộ trồng, riêng khu vực Thủy Biều trước đây có 140 héc-ta. Thống kê trong vụ mùa vừa qua, năng suất bình quân đạt 8 tấn/héc-ta, tương đương 220 triệu đồng/héc-ta, tổng giá trị ước tính khoảng 20 tỷ đồng.
Mời bạn đọc xem thêm video:
Xác xơ những khu vườn trồng đặc sản tiến vua ở Huế sau lũ.
