Có thể nhiều người chưa biết được tại Việt Nam hiện nay có một số tỉnh, thành trong cả nước có hệ thống wifi miễn phí phục vụ cho người dân nói riêng và khách du lịch nói chung. Việc làm này của các tỉnh có ảnh hưởng rất lớn đối với du lịch trong nước mà du khách nước ngoài cũng đánh giá cao. Chi phí bỏ ra tuy không thật nhỏ, nhưng những gì thu lại không nằm trong việc đánh giá lợi ích kinh tế đơn thuần...
Nhu cầu phát triển tất yếu
Tại Hội An, hệ thống wifi có 350 điểm phát sóng, giúp người dùng truy cập internet miễn phí với tốc độ 256KB/s. Hiện tại, Hội An chi trả khoảng 100 triệu đồng/tháng chi phí cho việc duy trì hệ thống này. Có thể nói, Hội An là địa điểm đi đầu cả nước trong việc trang bị hệ thống wifi miễn phí phục vụ du lịch. Tiếp sau sự mở màn của Hội An, một loạt các tỉnh, thành phố du lịch khác trong cả nước đồng loạt tham gia phủ wifi miễn phí.
Ông Hồ Quang Bửu - Giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông (TT&TT) Quảng Nam cho biết: Việc trang bị hệ thống wifi miễn phí xuất phát từ nhu cầu phát triển tất yếu của ngành, một mặt làm phát triển cho ngành du lịch của tỉnh. Tính đến cuối năm 2013, toàn tỉnh hiện có 1.293 trạm BTS, đã phủ sóng di động 98% số xã, đường truyền cáp quang 96% số xã; Có 1.249.814 thuê bao điện thoại, mật độ điện thoại trên toàn tỉnh là 86,7 máy/100 dân. Số thuê bao internet là 31.658. Tổng doanh thu viễn thông đạt 1.310 tỷ đồng. Nộp ngân sách Nhà nước 49,062 tỷ đồng.

Một tháng sau khi Hội An mở màn, Tập đoàn Bưu chính Viễn thông chi nhánh Quảng Ninh bắt tay vào việc phủ sóng wifi miễn phí cho TP. Hạ Long. Tính đến tháng 5/2013, hệ thống wifi miễn phí của Hạ Long đã có hơn 100 điểm trạm thu phát sóng. Tuy nhiên, người dân và du khách không hoàn toàn truy cập miễn phí. Cụ thể là từ tháng 6/2013, Hạ Long bắt đầu thu phí người dùng wifi qua thẻ cào đối với người dùng. Theo đó, nếu không trả phí thì du khách chỉ có thể truy cập vào một số trang thông tin điện tử của tỉnh. Tại Quảng Ninh, ngoài Hạ Long thì huyện đảo Cô Tô cũng được phủ sóng wifi từ năm 2012 với 60 trạm thu phát sóng. Theo đại diện lãnh đạo Sở TT&TT Quảng Ninh, dự kiến đến năm 2015 sẽ xây dựng nâng số lượng các trạm thu phát sóng tại các thành phố, thị xã trong tỉnh như: Uông Bí, Cẩm Phả, Vân Đồn, Móng Cái...
Cuối tháng 8/2013, TP. Đà Nẵng khai trương hệ thống mạng wifi miễn phí với kinh phí đầu tư 1 triệu USD. Hệ thống wifi của Đà Nẵng có 320 trạm thu phát sóng được lắp đặt trên các cột đèn chiếu sáng tại các điểm công cộng, trường đại học, điểm du lịch và trụ sở các cơ quan hành chính. Hệ thống này có thể phục vụ liền một lúc 20.000 lượt truy cập với tốc độ băng thông khoảng 300MB/s. Mỗi lượt truy cập cho phép thời gian là 20 phút và không giới hạn số lần truy cập trong ngày cho mỗi thiết bị.
Địa điểm du lịch nổi tiếng nằm bên cạnh Đà Nẵng là TP. Huế được VNPT Technology đầu tư phủ wifi miễn phí từ tháng 9/2013. Trong giai đoạn 1 có 6 - 8 địa điểm tập trung nhiều du khách và các địa điểm trụ sở trung tâm hành chính của thành phố được phủ wifi, tại mỗi điểm wifi sẽ phủ sóng từ 300 - 1.000m. Tuy vậy, cũng tương tự như Hạ Long, việc truy cập qua hệ thống wifi này chỉ miễn phí với các cổng thông tin của tỉnh Thừa Thiên Huế, để sử dụng thoải mái hơn, người dùng phải nộp tiền bằng thẻ điện thoại.
Ngày 25/12, Đà Lạt - Lâm Đồng chính thức đưa vào khởi động vận hành hệ thống wifi miễn phí. Tại Đà Lạt có 24 điểm truy cập ở các khu vực trung tâm TP gồm: Chợ Đà Lạt, Bưu điện Trung tâm thành phố, Vườn hoa thành phố, Quảng trường Lâm Viên, khu vực Trung tâm Xúc tiến đầu tư thương mại và Du lịch tỉnh, số lượng truy cập cùng một thời điểm tối đa không quá 1.000 kết nối. Sở TT&TT tỉnh Lâm Đồng cho biết, tiếp tục mở rộng khu vực phủ sóng và bán kính phục vụ tại Đà Lạt.
Cũng vào cuối tháng 12, sau một thời gian thử nghiệm, hệ thống wifi miễn phí tại Hải Phòng đã chính thức vận hành. Dự án này có tổng mức đầu tư 5,4 tỷ đồng từ nguồn vốn ngân sách gồm 90 thiết bị phát sóng, trong đó, khu vực Trung tâm Hội nghị thành phố có 30 thiết bị, khu vực dải trung tâm có 35 thiết bị, ở huyện đảo Cát Bà có 25 thiết bị; các trạm phát được đặt cho một số cơ quan đơn vị trên trục đường để tiện bảo quản.
Mới đây, vào giữa tháng 1/2014, Trung tâm thị trấn Tam Đảo, Vĩnh Phúc chính thức được phủ sóng wifi miễn phí. Tốc độ tối thiểu cho một thuê bao kết nối là 60KB/s. Cùng một thời điểm, hệ thống có thể phục vụ trên 50.000 lượt truy cập. Người dùng sẽ không phải kết nối lại khi di chuyển đến những khu vực khác nhau trong vùng phủ sóng, mạng luôn tự động tìm sóng mạnh nhất đến với thiết bị người sử dụng. Tổng kinh phí đầu tư cho dự án là 7,85 tỷ đồng do Viễn thông Vĩnh Phúc làm chủ đầu tư. Đến năm 2019, Sở TT&TT Vĩnh Phúc sẽ tính phương án thu phí.
Hệ thống “giao thông” thông tin cơ bản
Nhiều du khách trong và ngoài nước đánh giá cao việc lắp đặt hệ thống wifi miễn phí cho khách du lịch. Có thể thấy, ngày nay, khi công nghệ thông tin thay đổi hàng ngày hàng giờ, thế giới phát triển nhanh như vũ bão, ai cũng cầm trên tay mình những chiếc điện thoại thông minh (smart phone) - đó là phương tiện để kết nối thế giới cập nhật đầy ắp thông tin, một mặt góp phần quảng bá hình ảnh Việt Nam, về đất nước và con người Việt Nam. Ngoài việc bày tỏ thiện chí với du khách, tạo điều kiện cho mọi người có được nền tảng thuận lợi để kết nối phục vụ cho du lịch và công việc, wifi miễn phí giờ đây còn được coi là một hệ thống “giao thông” thông tin cơ bản mà nếu thiếu nó còn bị xem là lạc hậu.
Hiện một số địa phương cũng đang có phương án lắp đặt riêng cho mình hệ thống wifi miễn phí như: thị trấn Sa Pa (Lào Cai), đảo Phú Quốc (Kiên Giang)...; Tuy nhiên, trước khi đợi Nhà nước trang bị cho người dân và khách du lịch sử dụng thì đã có một số khách sạn, nhà hàng tư nhân đã cho du khách sử dụng wifi miễn phí, nhưng độ phủ sóng không rộng. Wifi miễn phí là biểu hiện của một đô thị văn minh và giúp Việt Nam hòa nhập nhanh với các nước trong khu vực cũng như trên thế giới, đặc biệt khi cánh cửa hiệp thương kinh tế sắp mở hoàn toàn.
Thục Viên