Phân tích virút học: không có mối liên kết giữa dịch Ebola ở Tây Phi và CHDC Congo
Đã có kết quả xếp chuỗi gen các mẫu bệnh phẩm thu thập từ dịch Ebola ở CHDC Congo. Virus này là chủng Zaire, một chủng có liên quan mật thiết với một virus tìm thấy ở dịch Ebola năm 1995 tại Kikwit, Congo.
Chủng virus Zaire là một virus bản địa ở tại nước này. Ebola lần đầu tiên bùng phát vào năm 1976 trong hầu hết các dịch liên tiếp ở Congo (lúc đó là chủng Ebola Zaire), và Nam Sudan.
Cuộc kiểm tra được tiến hành tại Trung Tâm Nghiên cứu Y khoa Quốc tế Gabon (Centre International de Recherches Médicales) ở Franceville, một trung tâm hợp tác với Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Trước đó, xét nghiệm tại Congo khẳng định Ebola có trong 6 mẫu trong tổng số 8 mẫu bệnh phẩm. Nạn dịch này hoành hành tại quận Boende xa xôi, thuộc tỉnh Equateur ở tây bắc của nước này.
Congo đang phát động kế hoạch khẩn cấp ứng phó với dịch Ebola ở mọi cấp độ, dưới sự yểm trợ của WHO và các đối tác quốc tế
Các kết quả từ việc phân tích đặc tính virút, cùng với kết quả tìm thấy từ các cuộc điều tra dịch tễ học, đã cho ra kết luận: dịch bùng phát ở Congo rất khác biệt và là một dịch bệnh độc lập, không liên quan tới dịch Ebola ở Tây Phi.
Do đó, báo cáo phòng thí nghiệm Gabon đã khẳng định rõ ràng: “Virút ở quận Boende không bắt nguồn từ chủng virút hiện đang hoành hành ở Tây Phi”.
Các kết quả này tái khẳng định loại trừ khả năng virút đã lây làn từ Tây Phi sang Trung Phi. Điều tra dịch tễ học đã liên kết với một ca bệnh đã chết vào ngày 11/8 khi đang chuẩn bị thịt thú rừng để tiêu thụ. Đây là dịch Ebola lần thứ 7 tại Congo kể từ năm 1976. Virus đã lan truyền sang người căn nguyên do tiếp xúc với thịt thú rừng bị nhiễm bệnh (thường là dơi ăn hoa quả hoặc khỉ) đồng nhất với mẫu bệnh phẩm đã từng thấy vào đầu các vụ dịch trước đó. Virus này hiện nay đang lan từ người sang người.
Nhóm phản ứng cho đến nay đã xác nhận 53 ca đồng nhất với trường hợp điển hình gây ra dịch virus Ebola, trong đó có 31 trường hợp đã tử vong. 7 ca tử vong trong số này là nhân viên y tế. Hơn 160 trường hợp tiếp xúc với mầm bệnh đang được theo dõi.
Chủng Ebola ở Congo hoàn toàn khác biệt với chủng Ebola ở Tây Phi
Chính phủ đang phản ứng khẩn cấp bằng cách khởi động các ủy ban khẩn cấp tại cấp quốc gia, khu vực và địa phương, thiết lập các trung tâm cách ly, và cung cấp cho các nhà lãnh đạo cộng đồng thông tin về bệnh dịch. Chính phủ Congo sẽ đảm bảo mai táng người chết an toàn để khỏi lây bệnh cho cộng đồng. Đội ngũ chuyên gia WHO cũng khẳng định hợp tác giữa chính phủ Congo với các đối tác y tế rất tuyệt vời.
Khu vực Ebola hoành hành cách Kinshasa, thủ đô Congo 1200km. Không hề có con đường lát gạch nào chạy từ vùng dịch tới Kinshasa. Tuy nhiên, người ta đã phát hiện các ca bệnh hay lan truyền dịch đang tiếp diễn tại 3 địa điểm, do đó không thể xem thường việc phải giám sát diễn biến dịch hết sức chặt chẽ. Xe máy, canô, và điện thoại vệ tinh đã được cung cấp để hỗ trợ việc điều tra nạn dịch và dò tìm dấu vết tiếp xúc với dịch. Một máy bay trực thăng cũng sẽ sẵn sàng ứng cứu.
Nguyễn Vân (theo WHO)
