Thuốc lá vẫn là nguyên nhân gây nghiện cho 20% người trưởng thành trên toàn thế giới. Ảnh minh họa: TTXVN
Trong báo cáo toàn cầu mới, WHO cho biết số người sử dụng thuốc lá đã giảm từ 1,38 tỷ người trong năm 2000 xuống còn 1,2 tỷ người vào năm 2024. Tính từ năm 2010, số người hút thuốc đã giảm 120 triệu người, tương đương 27%. Tuy nhiên, thuốc lá vẫn là nguyên nhân gây nghiện cho 20% người trưởng thành trên toàn thế giới, gây ra hàng triệu ca tử vong có thể phòng ngừa được mỗi năm.
Tổng Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus nhấn mạnh: "Hàng triệu người đang ngừng hoặc không sử dụng thuốc lá nhờ những nỗ lực kiểm soát thuốc lá của các quốc gia trên thế giới. Để đương đầu trước những tiến bộ mạnh mẽ này, ngành công nghiệp thuốc lá đang phản công bằng các sản phẩm nicotine mới, nhắm mục tiêu mạnh mẽ vào giới trẻ. Chính phủ các nước cần hành động nhanh hơn và mạnh mẽ hơn trong việc thực hiện các chính sách kiểm soát thuốc lá đã được chứng minh”.
Đây cũng là lần đầu tiên WHO đưa ra ước tính toàn cầu về việc sử dụng thuốc lá điện tử, với con số đáng lo ngại: hơn 100 triệu người hiện đang sử dụng sản phẩm này, trong đó khoảng 86 triệu người chủ yếu ở các nước thu nhập cao và khoảng 15 triệu trẻ em từ 13-15 tuổi. Theo WHO, tại các quốc gia có dữ liệu, trẻ em có khả năng hút thuốc lá điện tử cao gấp 9 lần so với người lớn.
Ông Etienne Krug, Giám đốc Ban Các yếu tố quyết định sức khỏe, Thúc đẩy và Phòng ngừa của WHO, cảnh báo: “Thuốc lá điện tử đang thúc đẩy một làn sóng nghiện nicotine mới. Chúng được tiếp thị là giảm tác hại, nhưng trên thực tế, lại khiến trẻ em nghiện nicotine sớm hơn và có nguy cơ phá hoại nhiều thập kỷ tiến bộ”.
Báo cáo cũng cho thấy tỷ lệ sử dụng thuốc lá ở cả nam và nữ đều giảm trong giai đoạn 2000-2024, song phái nữ vẫn dẫn đầu phong trào cai thuốc lá. Nhóm này đã đạt mục tiêu giảm 30% tỷ lệ hút thuốc toàn cầu sớm hơn 5 năm, vào năm 2020. Tỷ lệ hút thuốc ở nữ giới giảm từ 11% năm 2010 xuống còn 6,6% năm 2024, tương ứng với mức giảm từ 277 triệu xuống 206 triệu người. Ngược lại, nam giới dự kiến chỉ đạt được mục tiêu tương tự vào năm 2031, với khoảng 1 tỷ người vẫn đang sử dụng thuốc lá - chiếm hơn 80% tổng số người hút thuốc trên toàn cầu.
WHO kêu gọi các chính phủ tăng cường biện pháp kiểm soát thuốc lá, gồm việc thực thi đầy đủ gói MPOWER - gói chính sách can thiệp kiểm soát thuốc lá quốc gia, và Công ước Khung về Kiểm soát Thuốc lá của WHO, đồng thời khắc phục những kẽ hở pháp lý cho phép ngành công nghiệp thuốc lá và nicotine tiếp cận giới trẻ.
Bà Jeremy Farrar, Trợ lý Tổng Giám đốc WHO về Thúc đẩy sức khỏe, Phòng ngừa và Chăm sóc bệnh tật, nhấn mạnh: “Gần 20% người trưởng thành vẫn sử dụng thuốc lá và các sản phẩm nicotine. Chúng ta không thể dừng lại lúc này. Thế giới đã đạt được những tiến bộ, nhưng hành động mạnh mẽ và nhanh chóng hơn là cách duy nhất để đánh bại đại dịch thuốc lá”.
