Gánh nặng tăng huyết áp chuyển sang các nước thu nhập thấp và trung bình
Tăng huyết áp có thể được phát hiện dễ dàng thông qua việc đo huyết áp tại nhà hoặc tại trung tâm y tế.
Nghiên cứu được thực hiện bởi một mạng lưới các bác sĩ và nhà nghiên cứu toàn cầu trong giai đoạn 1990–2019; sử dụng dữ liệu từ hơn 100 triệu người từ 30–79 tuổi ở 184 quốc gia. Đây là bản đánh giá toàn diện nhất về các xu hướng tăng huyết áp toàn cầu cho đến nay.
Bằng cách phân tích lượng dữ liệu khổng lồ này, các nhà khoa học nhận thấy rằng có rất ít thay đổi trong tỷ lệ tăng huyết áp nói chung trên thế giới từ năm 1990 đến năm 2019, nhưng gánh nặng bệnh tật đã chuyển từ các quốc gia giàu có sang các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình.
Ví dụ, ở Canada, Peru và Thụy Sĩ có tỷ lệ tăng huyết áp thấp nhất trên thế giới vào năm 2019, trong khi một số tỷ lệ cao nhất được thấy ở Cộng hòa Dominica, Jamaica và Paraguay đối với phụ nữ và Hungary, Paraguay và Ba Lan đối với nam giới.
So với năm 1990, số người bị tăng huyết áp đã tăng gấp đôi lên 1,28 tỷ người vào năm 2019. Điều này chủ yếu là do sự gia tăng và già hóa dân số. Năm 2019, với hơn một tỷ người bị tăng huyết áp, nhưng 82% tổng số người bị tăng huyết áp trên thế giới sống ở các nước có thu nhập thấp và trung bình.
Tăng huyết áp làm tăng đáng kể nguy cơ mắc các bệnh về tim, não và thận và là một trong những nguyên nhân gây tử vong và bệnh tật hàng đầu trên toàn thế giới. Tuy nhiên, bệnh lại có thể được phát hiện dễ dàng thông qua việc đo huyết áp tại nhà hoặc tại trung tâm y tế, và có thể được điều trị hiệu quả bằng các loại thuốc có chi phí thấp.
Khoảng trống đáng kể trong chẩn đoán và điều trị
Mặc dù có thể chẩn đoán dễ dàng bệnh tăng huyết áp và điều trị tình trạng này bằng các loại thuốc chi phí thấp, nhưng nghiên cứu đã cho thấy những lỗ hổng đáng kể trong chẩn đoán và điều trị. Khoảng 580 triệu người bị tăng huyết áp (41% phụ nữ và 51% nam giới) không biết về tình trạng tăng huyết áp của mình vì họ chưa bao giờ được chẩn đoán.
Tăng huyết áp được định nghĩa là khi huyết áp tâm thu ≥140 mmHg, huyết áp tâm trương ≥90 mmHg
Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng hơn một nửa số người (53% phụ nữ và 62% nam giới) bị tăng huyết áp (hoặc tổng số 720 triệu người), không nhận được phương pháp điều trị mà họ cần.
Chỉ có gần ¼ phụ nữ và 1/5 nam giới kiểm soát được huyết áp, có nghĩa là thuốc có hiệu quả trong việc đưa huyết áp về mức bình thường.
Giáo sư Majid Ezzati, tác giả chính của nghiên cứu cho biết: "Gần nửa thế kỷ sau khi chúng tôi bắt đầu điều trị tăng huyết áp, mặc dù bệnh dễ chẩn đoán và chi phí điều trị thuốc men thấp, nhưng đây là một sự thất bại đối với sức khỏe cộng đồng khi rất nhiều người bị huyết áp cao trên thế giới vẫn không nhận được sự điều trị mà họ cần".
Trong khi nam giới và phụ nữ ở Canada, Iceland và Hàn Quốc có nhiều khả năng nhận được thuốc để điều trị và kiểm soát hiệu quả chứng tăng huyết áp của họ, với hơn 70% những người bị tăng huyết áp được điều trị vào năm 2019, thì ở châu Phi cận Sahara, các quốc đảo Thái Bình Dương… là những quốc gia ít có khả năng nhận được thuốc nhất. Tỷ lệ điều trị dưới 25% đối với phụ nữ và 20% đối với nam giới ở một số quốc gia trong các khu vực này, tạo ra sự bất bình đẳng lớn trên toàn cầu.
Hướng dẫn mới của WHO về điều trị tăng huyết áp
"Hướng dẫn của WHO về điều trị dược lý bệnh tăng huyết áp ở người lớn" mới đây đã đưa ra các khuyến nghị mới nhằm giúp các quốc gia cải thiện việc quản lý bệnh tăng huyết áp.
Tiến sĩ Taskeen Khan, Cục các bệnh không lây nhiễm của WHO, người dẫn đầu việc xây dựng hướng dẫn, cho biết: "Lân đầu tiên trong 20 năm, Hướng dẫn toàn cầu mới về điều trị tăng huyết áp cung cấp hướng dẫn dựa trên bằng chứng hiện tại và phù hợp nhất về việc bắt đầu dùng thuốc điều trị tăng huyết áp ở người lớn.
Nhiều người tăng huyết áp chưa được tiếp cận với thuốc điều trị.
Các khuyến nghị bao gồm chỉ số huyết áp để bắt đầu dùng thuốc, dùng loại thuốc nào hoặc kết hợp các loại thuốc sẽ sử dụng ra sao; mức huyết áp mục tiêu, theo dõi huyết áp và tần suất kiểm tra huyết áp… Ngoài ra, hướng dẫn này còn cung cấp cơ sở để các bác sĩ và các nhân viên y tế cải thiện việc phát hiện và quản lý bệnh tăng huyết áp.
Theo TS Bente Mikkelsen, Cục các bệnh không lây nhiễm của WHO, để kiểm soát tốt huyết áp, cần tuân theo các khuyến nghị trong hướng dẫn mới này, tăng cường và cải thiện khả năng tiếp cận thuốc huyết áp, xác định và điều trị các bệnh đi kèm như bệnh tiểu đường và bệnh tim từ trước; thúc đẩy chế độ ăn uống lành mạnh hơn và hoạt động thể chất thường xuyên, đồng thời kiểm soát chặt chẽ hơn các sản phẩm thuốc lá… Các quốc gia sẽ có khả năng cứu sống và giảm chi tiêu cho y tế công cộng..
Mời bạn xem thêm video:
Gánh Mẹ - Đàm Vĩnh Hưng - Official Music Video
