Cảnh báo này đề cập đến 3 lô sản phẩm thuốc giả thuộc nhóm semaglutide (thuộc nhãn hiệu ozempic) đã được phát hiện tại Brazil vào tháng 10/2023; Vương quốc Anh, Bắc Ireland vào tháng 10/2023 và Hoa Kỳ vào tháng 12/2023.
Hệ thống giám sát và theo dõi toàn cầu (GSMS) của WHO đã ghi nhận sự gia tăng các báo cáo về các sản phẩm semaglutide giả, ở tất cả các khu vực địa lý kể từ năm 2022. Đây là thông báo chính thức đầu tiên do WHO ban hành sau khi xác nhận một số báo cáo về thuốc giả này.
TS. Yukiko Nakatani, Trợ lý Tổng Giám đốc WHO cho biết: "WHO khuyên các chuyên gia chăm sóc sức khỏe, cơ quan quản lý và công chúng nên biết về những lô thuốc giả này. Chúng tôi kêu gọi các bên liên quan ngừng sử dụng các loại thuốc đáng ngờ và báo cáo cho các cơ quan hữu quan".
WHO cảnh báo về thuốc giả trị đái tháo đường và giảm cân.
Thiếu nguồn cung và gia tăng hàng giả
Theo đó, semaglutides bao gồm cả sản phẩm, nhãn hiệu cụ thể đã bị làm giả, được kê đơn cho những người mắc bệnh đái tháo đường type 2 để giảm lượng đường trong máu. Semaglutides cũng làm giảm nguy cơ biến cố tim mạch. Hầu hết các sản phẩm semaglutide phải được tiêm dưới da hàng tuần, nhưng thuốc cũng có sẵn dưới dạng viên uống hàng ngày.
Những loại thuốc này được chứng minh là có tác dụng ngăn chặn sự thèm ăn và làm giảm lượng đường trong máu, do đó ngày càng được kê đơn để giảm cân ở một số quốc gia.
Theo quan sát của WHO cho thấy, nhu cầu dùng các thuốc này ngày càng tăng và cũng tăng các báo cáo về thuốc giả. Những sản phẩm giả mạo này có thể gây hại cho sức khỏe con người. Cụ thể:
- Nếu sản phẩm không có các thành phần cần thiết, thuốc giả có thể dẫn đến các biến chứng về sức khỏe do lượng đường trong máu tăng cao hoặc cân nặng không được kiểm soát.
- Nếu sản phẩm có thành phần (hoạt chất) ẩn, không được khai báo có thể được chứa trong thiết bị tiêm, ví dụ như insulin, dẫn đến nhiều rủi ro hoặc biến chứng sức khỏe không thể đoán trước.
Hiện semaglutide không nằm trong danh sách các phương pháp điều trị được WHO khuyến nghị để kiểm soát bệnh đái tháo đường do chi phí hiện tại cao, không phù hợp với dân số đông. Bên cạnh đó, có nhiều thuốc điều trị bệnh đái tháo đường giá cả phải chăng hơn, có tác dụng tương tự như semaglutide đối với lượng đường trong máu và nguy cơ tim mạch.
Làm gì để bảo vệ bản thân khỏi thuốc giả?
Để bảo vệ bản thân khỏi thuốc giả và tác hại của chúng, WHO khuyến cáo:
- Bệnh nhân chỉ dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ.
- Tránh mua thuốc từ các nguồn không quen thuộc hoặc chưa được xác minh, chẳng hạn như trên mạng internet.
- Luôn kiểm tra bao bì và ngày hết hạn của thuốc, khi mua và sử dụng sản phẩm theo chỉ định. Trong trường hợp thuốc tiêm semaglutide, bệnh nhân nên bảo quản thuốc trong tủ lạnh.