ThS. BS. Nguyễn Đức Vinh, Vụ trưởng Vụ Sức khỏe Bà mẹ - Trẻ em (Bộ Y tế) (giữa) tại buổi gặp mặt báo chí về khuyến cáo y khoa về “sinh con thuận theo tự nhiên”
Ngày 15/3, tại buổi gặp gỡ và trao đổi với phóng viên trên địa bàn TP.HCM về trường hợp hai mẹ con sản phụ tử vong mà các báo và mạng xã hội đưa tin do “thuận theo tự nhiên”, ThS . BS. Nguyễn Đức Vinh – Vụ trưởng Vụ Sức khỏe Bà mẹ - Trẻ em (Bộ Y tế) khẳng định cho đến thời điểm hiện tại, ngành y tế TP.HCM phối hợp với các cơ quan chức năng như ngành công an xác minh và hoàn toàn chưa phát hiện thông tin nào về vụ việc trên tại Quận 2.
Trước đó, chiều 14/3/2017 trên một số trang mạng xã hội có đăng tải thông tin một sản phụ được cho là tại TP.HCM đã tham gia một lớp tập huấn về sinh con thuận tự nhiên với chi phí 15 triệu đồng. Trong quá trình chuyển dạ tại nhà, mẹ kiệt sức, con bị ngạt không được sơ cấp cứu kịp thời nên cả 2 mẹ con bị tử vong.
Để có cơ sở báo cáo Lãnh đạo Bộ về việc này, Bộ Y tế đã có công văn đề nghị Sở Y tế TP.HCM, BV Từ Dũ xác minh và báo cáo ngay sự việc nêu trên và phối hợp với các cơ quan chức năng xử lý các sai phạm nếu có theo quy định hiện hành.
Hiện tại, Bộ Y tế chỉ đạo Sở Y tế TP.HCM và BV Từ Dũ tiếp tục xác minh chính thức thông tin này để nắm rõ thật sự hư thực là như thế nào, và mở rộng địa phương tìm kiếm chứ không chỉ khu trú mỗi địa bàn Quận 2; và kiểm tra ở các tỉnh lân cận để xác minh trường hợp như vậy.
Chắc chắn sẽ có những thông tin đả kích trên mạng mỗi khi có ý kiến từ các nhà chuyên môn “chống đối” lại các việc này. Tuy nhiên Vụ Sức khỏe Bà mẹ - Trẻ em (Bộ Y tế) cũng như BV Từ Dũ vẫn chính thức khẳng định khuyến cáo về mặt y khoa “việc sinh con thuận theo tự nhiên là không nên.”vì có thể mang đến cho thai phụ và trẻ sơ sinh nhiều biến chứng không lường trước, thậm chí tử vong.
Vụ trưởng Vụ Pháp chế, ông Nguyễn Huy Quang, cho biết “Vấn đề sinh con thuận theo tự nhiên là một trào lưu, nhưng theo quy định của pháp luật, việc sinh con phải được thực hiện bằng một trong những phương pháp được pháp luật công nhận. Sinh con thuận theo tự nhiên không phù hợp với pháp luật.
Sinh con phải bảo đảm an toàn, phải được thực hiện ở các cơ sở đủ điều kiện, các nhà chuyên môn được cấp chứng chỉ hành nghề. Nhưng dù có ở những bệnh viện đầu ngành về sản phụ khoa, đôi khi, sự cố y khoa vẫn có thể xảy ra.”
Theo ông Huy Quang, một phương pháp mới, một kỹ thuật mới khi được áp dụng phải được Bộ Y tế hoặc Sở Y tế công nhận. “Sinh con thuận theo tự nhiên” không phải là phương pháp được ngành y tế công nhận. Vấn đề tuyên truyền các hủ tục, phản khoa học đều vi phạm quy định. Kể cả trong trường hợp sinh tự nhiên như vậy, cứ tưởng là quyền của người mẹ, nhưng không phải như vậy. Quyền đó phải bảo đảm sức khỏe cho cả đứa con của mình. Hành vi người mẹ sinh con thuận theo tự nhiên mà khiến đứa trẻ bị tử vong là hành vi gọi là “vô ý làm chết người”.
ThS. BS. Nguyễn Đức Vinh khẳng định, “sinh con thuận theo tự nhiên” tại nhà là hành vi hết sức nguy hiểm, không chính thống và phản khoa học. Bộ Y tế chính thức khuyến cáo, các bà mẹ khi mang thai đều cần phải đến cơ sở y tế đăng ký quản lý thai; cần phải được khám thai định kỳ tối thiểu 4 lần trong thai kỳ.
“Các bà mẹ có thai khi đến thăm khám tại các cơ sở y tế, sẽ được nhân viên y tế có chuyên môn hướng dẫn, tư vấn cách chăm sóc sức khỏe, cũng như chăm sóc dinh dưỡng. Khi sinh nở, sản phụ cũng cần phải đến các cơ sở y tế đúng chuyên khoa để được chăm sóc,” ThS. BS. Đức Vinh khuyến cáo.
Theo BS Vinh, ông bà ta có câu “chửa cửa mả”. Mặc dù sinh đẻ hết sức tự nhiên, nhưng tai biến sản khoa luôn luôn rình rập và có thể xảy ra bất kỳ lúc nào.
Cuộc sinh luôn có nhiều bất trắc, cả mẹ lẫn con cần được sự hỗ trợ của bác sĩ sản phụ khoa
Cuộc sinh luôn hàm chứa rất nhiều tai ương. Đầu tiên là sinh không được hoặc chuyển dạ đình trệ có thể dẫn đến vỡ tử cung khiến suy thai, đứa trẻ có thể bị ngạt và tử vong; người mẹ vỡ tử cung có thể dẫn đến băng huyết sau sinh. Ngoài ra, sau khi sinh, người mẹ vẫn có nguy cơ bị băng huyết sau sinh và nếu không được xử lý, người mẹ cũng có thể tử vong; hoặc tình trạng thuyên tắc mạch ối…
“Đối với những người mẹ sinh lần đầu tiên theo ngả âm đạo mà không có sự hỗ trợ về mặt y tế, có thể bị một chấn thương rất dữ dội ở tầng sinh môn dẫn đến rách trực tràng, bọng đái đưa đến những băng huyết, nhiễm trùng rất nặng, khiến cuộc sống của người phụ nữ sau này sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng do tổn thương trực tràng, tiết niệu,” BS. CKII Nguyễn Bá Mỹ Nhi, Phó Giám đốc BV Từ Dũ, cảnh báo thêm.
Việc để bánh nhau từ ngày này qua ngày khác, nối liền với dây rốn của đứa trẻ theo trào lưu “sinh con thuận theo tự nhiên” sẽ dẫn đến rất nhiều nguy cơ, đe dọa đến tính mạng của đứa trẻ. Bánh nhau tự phân hủy, để dây rốn tự động teo và rụng trong thời gian có thể 3 ngày, 7 ngày hoặc 2 tuần… Bánh nhau là môi trường chứa nhiều máu, nguy cơ nhiễm trùng sơ sinh rất cao và nghiêm trọng cũng như nhiễm trùng hậu sản và tử vong.
Bộ Y tế trong ngày 15/3 cũng sẽ có văn bản gửi Bộ Thông tin và Truyền thông, Ban Tuyên giáo đề nghị xem xét lại và xử lý nghiêm đối với người đưa tin trên facebook và gây ảnh hưởng đến sức khỏe, sinh mạng của người dân, nhằm giảm thiểu tối đa các hành vi như vậy trên cộng đồng mạng.
Đối với các thông tin trên mạng xã hội, ngành y tế khuyến cáo, người dân cần sử dụng mạng xã hội một cách thông minh, có trách nhiệm với người khác và với chính bản thân mình. Các thông tin không chính thống có thể nguy hại và ảnh hưởng đến sức khỏe, sinh mạng con người.
Tỷ lệ tử vong mẹ và trẻ sơ sinh tại Việt Nam đã giảm đáng kể. 2009, tỷ lệ tử vong mẹ là 233/100.000, đến 2015, ghi nhận tỷ lệ tử vong mẹ còn khoảng 54/100.000 dân. Tỷ lệ tử vong đối với trẻ em giảm hơn ½ từ 58/1000 (1990) xuống 23/1000 (2011). Ngành sản phụ khoa đã nỗ lực nhằm làm giảm nguy cơ tai biến sản khoa cho cả mẹ và con.
