Xin hỏi nếu một người tung tin là một người khác bị nhiễm HIV mà trên thực tế người đó không bị nhiễm HIV thì có bị coi là có hành vi vi phạm pháp luật hay không? Nếu đây là hành vi vi phạm pháp luật thì sẽ bị xử lý như thế nào?
Ngô Kiên (Ninh Bình)
Trả lời:
Khoản 6 Điều 8 của Luật phòng, chống HIV/AIDS quy định nghiêm cấm hành vi "đưa tin bịa đặt về nhiễm HIV đối với người không nhiễm HIV". Trường hợp vi phạm quy định này thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà có thể bị xử lý hành chính theo quy định của Nghị định số 176/2013/NĐ-CP ngày 14/11/2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế hoặc xử lý hình sự theo quy định của Bộ luật hình sự. Cụ thể như sau:
Nếu hành vi vi phạm chưa đến mức xử lý hình sự thì theo quy định tại Điểm a Khoản 4 Nghị định số 176/2013/NĐ-CP, người có hành vi vi phạm sẽ bị phạt tiền 15.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng và bị buộc xin lỗi trực tiếp người bị bịa đặt là nhiễm HIV và cải chính công khai trên phương tiện thông tin đại chúng nơi người bị bịa đặt nhiễm HIV sinh sống liên tục trong 03 ngày.
Trường hợp hành vi vi phạm có đầy đủ các yếu tố cấu thành tội hình sự thì người có hành vi vi phạm sẽ bị xử lý hình sự theo quy định tại một trong hai Điều 121 hoặc Điều 122 Bộ luật hình sự:
Điều 121. Tội làm nhục người khác
1. Người nào xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự của người khác, thì bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến hai năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến hai năm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ một năm đến ba năm:
a) Phạm tội nhiều lần;
b) Đối với nhiều người;
c) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;
d) Đối với người thi hành công vụ;
đ) Đối với người dạy dỗ, nuôi dưỡng, chăm sóc, chữa bệnh cho mình.
3. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ một năm đến năm năm.
Điều 122. Tội vu khống
1. Người nào bịa đặt, loan truyền những điều biết rõ là bịa đặt nhằm xúc phạm danh dự hoặc gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của người khác hoặc bịa đặt là người khác phạm tội và tố cáo họ trước cơ quan có thẩm quyền, thì bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến hai năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến hai năm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ một năm đến bảy năm:
a) Có tổ chức;
b) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;
c) Đối với nhiều người;
d) Đối với ông, bà, cha, mẹ, người dạy dỗ, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục, chữa bệnh cho mình;
đ) Đối với người thi hành công vụ;
e) Vu khống người khác phạm tội rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng.
3. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ một triệu đồng đến mười triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ một năm đến năm năm.
Luật gia Trần Ngọc Duy
