Nếu trước đây lực lượng Kiev phải mất tới ba ngày để lần theo dấu vết một mục tiêu Nga và chuyển dữ liệu tới các đơn vị hỏa lực, thì nay toàn bộ chu trình đó chỉ còn diễn ra trong vài phút nhờ hệ thống quản lý chiến trường Delta – "bộ não" vận hành chiến sự hiện đại của Ukraine.
Hệ thống quản lý chiến trường Delta của Ukraine đã giảm chu kỳ nhắm mục tiêu. (Nguồn: Ukrinform)
Theo Thứ trưởng Quốc phòng Ukraine Yuriy Myronenko, Delta đã tạo nên cuộc cách mạng trong cách quân đội Ukraine thu thập, xử lý và chia sẻ thông tin. Trước khi hệ thống này ra đời, các đơn vị thường phải dựa vào bản đồ giấy và nhiều công đoạn thủ công, khiến thời gian từ lúc phát hiện mục tiêu đến khi ra quyết định tấn công kéo dài tới 72 giờ.
Trong khoảng thời gian đó, mục tiêu thường xuyên thay đổi vị trí, làm dữ liệu nhanh chóng trở nên lỗi thời và giảm hiệu quả tác chiến. Sự xuất hiện của Delta đã thay đổi hoàn toàn cuộc chơi: chu trình phát hiện và truyền lệnh tác chiến giờ được rút xuống còn khoảng hai phút, giúp các đơn vị Ukraine có khả năng phản ứng gần như tức thời trên chiến trường liên tục biến động.
Delta hoạt động như một hệ thống tích hợp quy mô lớn, liên tục tổng hợp dữ liệu từ vệ tinh, radar, máy bay không người lái (UAV) trinh sát, các đơn vị tiền phương và nhiều cảm biến khác. Tất cả được hiển thị trên một bản đồ số tương tác, cung cấp cho binh sĩ ở mọi lực lượng: từ hải quân, lục quân đến không quân – cái nhìn toàn cảnh về chiến trường. Nhờ vậy, họ có thể xác định vị trí đối phương, giám sát lực lượng đồng minh và nhanh chóng đưa ra quyết định tác chiến.
Hệ thống này đã được sử dụng ngay từ những ngày đầu Nga mở chiến dịch quân sự đặc biệt năm 2022 và liên tục được nâng cấp, bao gồm cả việc chuyển sang vận hành trên nền tảng đám mây để tăng tính linh hoạt và bảo mật. Delta hiện tuân theo tiêu chuẩn của NATO và thậm chí đã đảm nhiệm vai trò hệ thống chỉ huy – kiểm soát chính trong một cuộc tập trận lớn của liên minh, phản ánh việc phương Tây đang học hỏi đáng kể từ các kinh nghiệm thực chiến của Ukraine.
Khoảng 90% đơn vị chiến đấu của Ukraine hiện sử dụng Delta, cho thấy mức độ phổ biến và vai trò trung tâm của hệ thống trong toàn bộ cơ cấu tác chiến. Tuy nhiên, mặc dù Delta rút ngắn đáng kể chu kỳ từ phát hiện tới truyền lệnh, thời gian tấn công vẫn phụ thuộc vào từng loại vũ khí, mức độ sẵn sàng của đơn vị, điều kiện môi trường và yếu tố con người.
Với những vũ khí tầm gần như UAV FPV, thời gian phản ứng có thể chỉ vài phút nếu phi công và phương tiện đã vào vị trí. Pháo lựu 155 mm cũng có thể khai hỏa nhanh chóng khi kíp pháo thủ đã chuẩn bị. Trong khi đó, các hệ thống tầm xa hơn như UAV cánh cố định hay tên lửa chiến thuật có thể đánh sâu hàng trăm kilômét, cần từ 30 phút tới vài giờ để lập kế hoạch và chuẩn bị phóng, dù thời gian bay thực tế có thể ngắn hơn nhiều.
Địa hình, thời tiết, tín hiệu liên lạc, thậm chí mức độ mệt mỏi của kíp chiến đấu đều có thể ảnh hưởng trực tiếp đến tốc độ phản ứng. Vì vậy, theo ông Myronenko, các hệ thống tầm gần luôn cho phép phản ứng tức thời, trong khi vũ khí tầm xa tuân theo quy trình phức tạp nhưng cũng đã được tăng tốc đáng kể nhờ Delta.
