Trong vòng một thập kỷ tới, người bị động kinh kháng thuốc có thêm vũ khí mới để ngăn chặn cơn co giật một cách tự nhiên như khi chúng ta lấy thuốc giảm đau để giảm đau đầu vậy...
Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tính đến nay có khoảng 50 triệu người mắc bệnh động kinh trên toàn thế giới. Bệnh động kinh là một chứng bệnh của hệ thần kinh do xáo trộn lặp đi lặp lại của một số nơron trong vỏ não tạo thành nhiều triệu chứng rối loạn thần kinh như co giật của bắp thịt, cắn lưỡi, sùi bọt mép, mắt trợn ngược, bất tỉnh, mất kiểm soát, gây cảm giác lạ... Cơn động kinh đặc trưng bởi sự phóng lực quá mức, đồng bộ và nhất thời của các nơ-ron trong não. Người mắc chứng động kinh có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, giới tính, chủng tộc. Trong số 50 triệu người mắc bệnh động kinh, có khoảng 70% bệnh nhân phản ứng tích cực với các loại thuốc chống động kinh (AED). Sau 2 - 5 năm điều trị thành công, 70% trẻ em và 60% người trưởng thành có thể không phải dùng đến thuốc điều trị mà không tái phát. Nhưng những người không đáp ứng với điều trị bằng thuốc có thể phải trải qua phẫu thuật để chấm dứt căn bệnh này.
Bệnh nhân động kinh là do sự xáo trộn lặp đi lặp lại của một số nơ-ron trong vỏ não.
Các nhà nghiên cứu tại Trường đại học College London (UCL), Anh đã phát triển thành công viên thuốc ức chế động kinh “theo yêu cầu” để hỗ trợ điều trị đối với 30% bệnh nhân động kinh không đáp ứng với thuốc chống động kinh thông thường (AED). Phương pháp điều trị mới này đã được tiến hành thử nghiệm trên động vật gặm nhấm bằng cách kích thích các tế bào não nhạy cảm hơn với một hợp chất trong não bình thường không hoạt động. Giáo sư Dimitri Kullmann, thuộc Viện Thần kinh học UCL, tác giả chính nghiên cứu giải thích hoạt động của thuốc đó là: “Đầu tiên, chúng ta tiêm một loại virut biến đổi ở các khu vực của não, nơi phát sinh các cơn co giật. Virut này chỉ thị cho các tế bào não tạo ra một protein được kích hoạt bởi CNO (Clozapine - N - Oxide), một hợp chất của thuốc. Các protein được kích hoạt sau đó ngăn chặn những tế bào não bị kích động quá mức gây cơn co giật với sự tham gia của CNO”.
Hiện nay, co giật nặng do động kinh gây ra được điều trị bằng thuốc ức chế sự kích thích của tất cả các tế bào trong não mà không tránh khỏi tác dụng phụ không mong muốn do thuốc gây ra. Để ngăn chặn một cơn động kinh cần liều lượng rất cao, bệnh nhân có thể cần phải được gây mê và chăm sóc đặc biệt. “Nếu chúng ta có thể áp dụng phương pháp mới này vào điều trị bệnh, các bệnh nhân chỉ gặp các triệu chứng trầm trọng trong một lần tiêm virut sửa đổi và sau đó sử dụng CNO chỉ khi cần thiết”, giáo sư Kullmann cho biết. Theo giáo sư Kullmann, nhiều người thường có những dấu hiệu động kinh trước khi xuất hiện cơn động kinh mạnh, do đó, bệnh nhân có thể dùng thuốc tại thời điểm báo hiệu này để phòng ngừa cơn động kinh mạnh diễn ra.
Theo nhóm nghiên cứu, một phương pháp phân phối khác cũng khá hiệu quả đó là tiêm để cung cấp một số hợp chất cần thiết. Hệ thống phân phối CNO tự động được sử dụng như một máy bơm - tương tự như cách insulin được dùng cho những người bị bệnh đái tháo đường - cơ thể báo hiệu mức độ cần thiết CNO và máy bơm CNO tự động bơm liều lượng đủ đáp ứng.
Sóng điện não bình thường và sóng điện não trong cơn động kinh.
Phương pháp mới này hoàn toàn có thể đảo ngược những tác dụng phụ mà bệnh nhân không đáp ứng thuốc điều trị động kinh gặp phải trong quá trình dùng thuốc. Nếu bệnh nhân có bất kỳ tác dụng phụ nào, họ đơn giản chỉ phải ngừng uống thuốc mà không chịu di chứng nào. Vấn đề đặt ra liệu có thể có phản ứng bất lợi đối với bệnh nhân do hậu quả của việc tiêm virut biến đổi vào não? Giáo sư Kullmann cho biết: “Các virut sửa đổi đã được vô hiệu hóa để chúng không còn có chức năng sinh sản và lây lan”. Một ưu điểm nữa của CNO là các hợp chất có tác dụng trong thời gian một vài tiếng đồng hồ và chỉ ảnh hưởng đến các khu vực thần kinh cần điều trị của não. Điều này tránh được vấn đề toàn bộ não bị ảnh hưởng như trong trường hợp của các loại thuốc ức chế cơn động kinh vẫn thường được áp dụng hiện nay hoặc các thay đổi vĩnh viễn được thực hiện đối với não như với phương pháp điều trị xâm lấn”.
Tuy nhiên, hạn chế chính của thuốc là suy giảm hô hấp của người bệnh, vì vậy bệnh nhân cần phải được các đơn vị y tế, chuyên gia chăm sóc y tế hướng dẫn thực hiện cụ thể.
(Tổng hợp theo MNT)
Huệ Minh
