Báo cáo này cho biết, Bệnh viện Truyền máu và Huyết học TP Hồ Chí Minh là đơn vị đầu tiên trong cả nước đề xuất thực hiện chương trình thuốc viện trợ nhân đạo dành cho những người mắc bệnh bạch cầu mãn tính dòng tuỷ, kháng Glivec của chương trình hỗ trợ thuốc Glivec. Đây là hương trình này viện trợ có điều kiện, bệnh nhân không đươc sử dụng thuốc Tasigna miễn phí hoàn toàn.
Để tham gia chương trình, bệnh nhân được công ty Novartis Parma Services AG tài trợ 11,5 tháng tiền thuốc miễn phí, còn bệnh nhân phải mua 0,5 tháng thuốc. Bệnh nhân phải đồng chi trả 4% (khoảng 42 triệu đồng/năm mới được tham gia chương trình). Thoả thuận chương trình giữa Bệnh viện và công ty cho thấy, công ty Novartis kiểm soát việc lựa chọn bệnh nhân theo các tiêu chí của chương trình và quyết định việc cho phép sử dụng thuốc Tasigna đối với những bệnh nhân tham gia. Bệnh viện không được tự ý thay đổi hay làm khác quy định.
Báo cáo của Sở Y tế cũng nêu rõ: Quá trình từ lúc tiếp nhận thư đồng ý hiến tặng thuốc đến khi hoàn tất các thủ tục đưa về sử dụng của Bệnh viện bị kéo dài, trong khi thuốc Tasigna 200mg có hạn sử dụng ngắn (23 tháng) đã được sản xuất trước đó. Tại thời điểm Cục Quản lý Dược cấp Giấy phép nhập khẩu thuốc (tháng 7/2014), thuốc chỉ còn 10 tháng hạn dùng nhưng công ty Novartis vẫn gửi hàng về Việt Nam. Trách nhiệm này thuộc về Công ty Novartis và Bệnh viện.
Theo giải trình của Bệnh viện thì ngay từ khi nhận được thuốc, Bênh viện đã nhận thức được việc chắc chắn không sử dụng kịp số thuốc vừa nhập trước thời gian hết hạn. Để hạn chế tối đa số thuốc chưa sử dụng bị hết hạn Bệnh viện đã đưa ra nhiều gải pháp giải quyết như: Tổ chức họp khẩn với tất cả người bệnh (60 bệnh nhân tham dự) để giải thích cho người bệnh lợi ích của việc sử dụng thuốc Tasigna. Nhờ đó số lượng người tham gia chương trình là 26 người chỉ bằng ½ so với con số dự trù.
Bên cạnh đó, Bệnh viện đã chủ động đề nghị Công ty cho phép mở rộng chương trình đến bệnh viện khác trong toàn quốc, hoặc thông báo nơi khác chuyển bệnh đến, nhưng Công ty Novartis không đồng ý chuyển số thuốc này đến đơn vị khác theo Luật của công ty mẹ, và công ty chấp nhận phương án huỷ thuốc nếu hết hạn dùng, mọi thiệt hại thuộc về công ty và ngay lập tức chuẩn bị lô thuốc mới theo yêu cầu của bệnh viện để đảm bảo các bệnh nhân đã dùng thuốc không bị thiếu thuốc.
Cũng theo báo cáo này, giá trị lô thuốc Tasigna tại thời điểm tiêu huỷ năm 2015 là gần 3,9 tỷ đồng, chứ không phải tính theo giá thời điểm thanh tra (năm 2017) là gần 14 tỷ đồng. “Bệnh viện đã có thiếu sót không xem lại kỹ dự thảo kết luận Thanh tra, phải nghiêm túc rút kinh nghiệm” – Giám đốc Sở Y tế TP Hồ Chí Minh nêu rõ.
Tổng thời gian từ khi Bênh viện Truyền máu và Huyết học TP Hồ Chí Minh tiếp nhận thư đồng ý hiến tặng thuốc Tasigna đến lúc hoàn tất thủ tục của chương trình là 13 tháng 8 ngày.
Về phía Sở Y tế TP Hồ Chí Minh, đơn vị này thừa nhận, đây là lần đầu tiên Sở giải quyết hồ sơ tiếp nhận thuốc viện trợ có điều kiện nên các chuyên viên của phòng chức năng thuộc Sở còn lúng túng, dẫn đến chậm xử lý hồ sơ nhận thuốc viện trợ. Ngoài ra, Sở Y tế cũng đã yêu cầu giám đốc Bệnh viện Truyền máu và Huyết học TP Hồ Chí Minh nghiêm túc rút kinh nghiệm sâu sắc.
Trước hết là việc lập kế hoạch dự trù số lượng thuốc đề nghị hiến tặng của Bệnh viện không sát với thực tế sử dụng. Do đó, mặc dù số lượng dự trù thuốc dùng trong 6 tháng nhưng ngay cả 10 tháng trôi qua, Bệnh viện vẫn không sử dụng được một nửa số thuốc này. Cụ thể là chỉ có 26 người tham gia/tổng số 50 người dự trù, sử dụng 14.611 viên thuốc/34.608 viên thuốc tiếp nhận. Từ đó, khiến số thuốc tồn kho còn 19.997 viên. Bệnh viện cho rằng, chương trình gặp khó khăn do số người đăng ký tham gia không nhiều, vì đây là chương trình đồng chi trả.
Tuy nhiên, theo Sở Y tế TP Hồ Chí Minh, nếu Bệnh viện Truyền máu và Huyết học xét thấy nhu cầu sử dụng thuốc Tasigna là cần thiết cho người dân thì tìm nguồn viện trợ khác theo đúng nghĩa viện trợ nhân đạo, không bao hàm việc đồng chi trả như Công ty Novaris đã làm. Mặt khác, khi ký hợp đồng tham gia chương trình này, phải xác định rõ chủ sở hữu của lô hàng là Bệnh viện hay phía công ty. Bởi vì thực tế, Bệnh viện không thể tự quyết định khi biết số thuốc tồn kho khá lớn và sẽ bị tiêu hủy khi hết hạn.
Từ sự việc này, Sở Y tế TP Hồ Chí Minh yêu cầu Bệnh viện phải nghiêm túc thực hiện việc tiêu huỷ thuốc hết hạn. Sở cũng rút kinh nghiệm chung cho toàn ngành Y tế trên địa bàn. Sở cũng đã có công văn về hướng dẫn việc tiếp nhận, quản lý tiền, hàng viện trợ, quà biếu, tặng cho các đơn vị trực thuộc Sở và công văn về xử lý kinh phí kết dư nguồn tài trợ, viện trợ theo kết luận của Thanh tra thành phố.
Trước đó, ngày 8/5, Sở Y tế TP Hồ Chí Minh đã làm việc với Công ty Novartis trao đổi về tình hình tiếp nhận và sử dụng lô thuốc viện trợ với điều kiện đồng chi trả.
