Vụ việc xảy ra tại xã Phượng Dực (Hà Nội) ngày 11/12/2025, khi tổ công tác Đội CSGT đường bộ số 8 - Phòng CSGT Công an TP Hà Nội yêu cầu Đặng Từ Thịnh (SN 1977, trú tại thôn Tân Độ, xã Phượng Dực) dừng xe vì không đội mũ bảo hiểm và có dấu hiệu nghi vấn về biển số, đang thu hút sự quan tâm của dư luận.
Theo đó, trong quá trình lực lượng chức năng đưa phương tiện về chốt xử lý, Thịnh đi phía sau bất ngờ giữ chặt cán bộ CSGT Nguyễn Duy Điệp cùng chiếc xe máy và đẩy mạnh vào đầu xe tải đang di chuyển ngược chiều. Hành vi này khiến đồng chí Điệp ngã ngay sát bánh xe. Ngay sau đó, Thịnh bị khống chế và giao cho Công an xã Phượng Dực.
Cơ quan CSĐT Công an TP Hà Nội đã tạm giữ hình sự đối tượng để điều tra về hành vi giết người. Đâu là ranh giới giữa tội "chống người thi hành công vụ" và tội "giết người"?
Khoảnh khắc đối tượng đẩy CSGT vào đầu xe tải đang chạy. Ảnh cắt từ clip
Dưới góc nhìn pháp lý, luật sư Nguyễn Văn Nam - Đoàn luật sư TP Hà Nội cho biết, tội "chống người thi hành công vụ" (Điều 330 BLHS 2015, sửa đổi 2017) chỉ đặt ra khi hành vi của người vi phạm nhằm cản trở, chống đối người thi hành công vụ ở mức độ nhẹ tới trung bình, như giằng co, xô đẩy, lăng mạ, kích động, sử dụng vũ lực nhưng không nhằm tước đoạt tính mạng. Khung hình phạt của tội danh này chỉ từ phạt tiền đến tối đa 7 năm tù, tương ứng với mức độ nguy hiểm thấp hơn đáng kể.
Ngược lại, tội "giết người" theo Điều 123 BLHS yêu cầu một trong hai yếu tố then chốt: hành vi có khả năng gây chết người ở mức độ cao và ý thức chủ quan của người thực hiện hành vi hướng tới việc tước đoạt tính mạng nạn nhân, dù ý thức đó có thể là cố ý trực tiếp hoặc gián tiếp. Pháp luật hình sự Việt Nam lâu nay xem "phương tiện nguy hiểm" là một căn cứ quan trọng để xác định tính chất đặc biệt nghiêm trọng của hành vi phạm tội.
Trong vụ việc tại Phượng Dực, hành vi đẩy cán bộ CSGT - người đang trong trạng thái bị động vào đầu một xe tải đang chạy ngược chiều là tình huống có nguy cơ gây tử vong. Khi phân tích chuỗi hành vi, có thể thấy đối tượng Thịnh không chỉ chống đối mà còn chủ động tạo ra tình huống chết người. Xe tải di chuyển là vật có động năng lớn, được pháp luật và thực tiễn tư pháp xem như "hung khí gián tiếp". Người thực hiện hành vi hoàn toàn có nhận thức rằng việc đẩy một người vào đầu xe tải có thể dẫn tới hậu quả chết người, nhưng vẫn thực hiện. Đây là dấu hiệu của lỗi cố ý trực tiếp, một dạng lỗi trong cấu thành tội giết người đã được BLHS quy định rõ.
Việc cơ quan điều tra tạm giữ hình sự đối tượng theo Điều 117 Bộ luật Tố tụng hình sự là phù hợp, bởi hành vi có tính chất đặc biệt nghiêm trọng, đối tượng có thể gây nguy hiểm cho xã hội hoặc cản trở quá trình điều tra nếu không áp dụng biện pháp ngăn chặn.
Cũng cần lưu ý rằng pháp luật dành sự bảo vệ đặc biệt đối với người thi hành công vụ. Điều 52 BLHS quy định "phạm tội đối với người đang thi hành công vụ" là tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự. Nếu hành vi của Thịnh được xác định là tội giết người, tình tiết này sẽ được đưa vào xem xét tại giai đoạn lượng hình.
Về phía người vi phạm giao thông, pháp luật quy định rõ nghĩa vụ chấp hành việc kiểm tra, xử lý. Khi người điều khiển phương tiện có hành vi tấn công lực lượng chức năng, mọi hậu quả pháp lý không chỉ dừng lại ở mức xử phạt hành chính mà có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự với khung hình phạt rất nặng.
Luật sư Nguyễn Văn Nam cũng nhấn mạnh, vụ việc ở Phượng Dực là lời cảnh báo rõ ràng, mọi hành vi tấn công người thi hành công vụ đều bị xử lý nghiêm minh, đặc biệt khi hành vi đó đe dọa tính mạng của lực lượng đang làm nhiệm vụ. Việc cơ quan điều tra xem xét tội "giết người" là bước đi cần thiết nhằm bảo vệ pháp luật, bảo vệ tính mạng con người và bảo vệ sự an toàn của những người đang thực thi nhiệm vụ trên đường phố.
