Ngày 16/2, Tòa án nhân dân TP. Hà Nội đã mở phiên xét xử sơ thẩm vụ đại án tham nhũng của Giang Kim Đạt tại Tổng Công ty TNHH một thành viên Vận tải viễn dương Vinashin (Vinashinlines). Đây là một trong những đại án kinh tế, tham nhũng được Ban Chỉ đạo Phòng chống tham nhũng Trung ương yêu cầu sớm đưa ra xét xử.
Trước đó, ngày 21/1, phiên tòa bị tạm hoãn do một số luật sư bào chữa cho bị cáo có đơn đề nghị hoãn vì bận tham gia phiên tòa xét xử đại án kinh tế xảy ra tại Ngân hàng Xây dựng (VNCB) tại TP.HCM. Tại phiên tòa ngày 16/2, thẩm phán Nguyễn Quốc Thành giữ vai trò chủ tọa trong Hội đồng xét xử gồm 5 người. Phiên tòa bắt đầu với phần thủ tục khai mạc và đại diện Viện Kiểm sát sẽ công bố cáo trạng. Trong vụ án, có 3 bị cáo phải hầu tòa về tội tham ô tài sản là Trần Văn Liêm (SN 1955, ở Hoàn Kiếm, Hà Nội) - nguyên Tổng Giám đốc Vinashinlines, Giang Kim Đạt (SN 1977, ở Bình Thạnh, TP.HCM) - nguyên quyền Trưởng phòng Kinh doanh Vinashinlines, Trần Văn Khương (SN 1950, ở Hoàn Kiếm, Hà Nội) - nguyên Kế toán trưởng Vinashinlines. Bố đẻ của Đạt là Giang Văn Hiển (SN 1950, ở quận 2, TP.HCM) cũng bị xét xử về tội rửa tiền.
Các bị cáo tại phiên xét xử sơ thẩm.
Theo cáo trạng, từ tháng 7/2006 đến tháng 3/2007, Trần Văn Liêm ký hợp đồng mua 3 tàu Vinashin Summer, Vinashin Island, Vinashin Phoenix và giao Giang Kim Đạt đàm phán mua tàu. Trong quá trình thỏa thuận, Đạt đã đàm phán với công ty môi giới là Marvin Shipping LTD mua tàu Vinashin Sumer của nước Panama với giá 6,25 triệu USD và sẽ được hưởng 2% trên tổng giá trị hợp đồng mua tàu.
Trong số 2%, công ty môi giới trích lại 10% và số tiền còn lại là hơn 1,9 tỷ đồng được chuyển vào tài khoản mang tên Giang Văn Hiển. Chiếc tàu Vinashin Island được mua với giá 5,95 triệu USD của Croatia, Đạt thỏa thuận với Marvin Shipping LTD để được hưởng 3,75% và cũng trích lại 10% của tổng số tiền hoa hồng. Số tiền lần này chuyển vào tài khoản của Giang Văn Hiển là hơn 3 tỷ đồng. Đối với tàu Vinashin Phoenix được mua với giá 21,55 triệu USD của Hy Lạp, Đạt cũng thỏa thuận để được hưởng 2% hoa hồng. Số tiền Marvin Shipping LTD chuyển vào tài khoản của Giang Văn Hiển là gần 6,5 tỷ đồng. Tổng số tiền hoa hồng từ hợp đồng mua ba con tàu nêu trên mà công ty môi giới gửi vào tài khoản mang tên Giang Văn Hiển là gần 11,5 tỷ đồng.
Ngoài ra, các bị can còn có hành vi chiếm đoạt tiền cho thuê ngoài hợp đồng đối với 9 con tàu. Cụ thể, từ tháng 5/2006 đến tháng 6/2008, thông qua các công ty môi giới, Liêm, Đạt và Khương thỏa thuận với các chủ tàu, gửi giá cước cho thuê ngoài hợp đồng 9 con tàu để chiếm đoạt của Vinashinlines trên 249 tỷ đồng. Quá trình thực hiện dự án mua tàu và khai thác, kinh doanh cho thuê tàu biển, Liêm, Đạt và Khương đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt Vinashinlines tổng số tiền 260,5 tỷ đồng. Trong đó, Liêm chiếm đoạt 3,1 tỷ đồng, Đạt chiếm đoạt hơn 255 tỷ đồng, Khương chiếm đoạt 110.000 USD.
Để che giấu nguồn tiền tham ô trong thời gian phạm pháp, Đạt nhờ cha mở nhiều tài khoản ngân hàng để rút ngoại tệ, mua 40 bất động sản gồm nhà ở, biệt thự, đất đai ở TP.HCM, Hà Nội, TP.Nha Trang - Khánh Hòa..., cùng 13 ôtô đứng tên ông Hiển và người thân trong gia đình. Đáng chú ý, vào cuối tháng 8/2010, trước khi vụ án bị Tổng cục An ninh - Bộ Công an khởi tố, Giang Kim Đạt đã bỏ trốn ra nước ngoài, bị truy nã đặc biệt và truy nã quốc tế. Phải đến 5 năm sau, vào ngày 7/7/2015, Giang Kim Đạt mới bị bắt khi đang lẩn trốn. Liên quan đến những hậu quả của Giang Kim Đạt và đồng phạm gây ra đối với Vinashinlines, đại diện Tổng Công ty Hàng hải Việt Nam (Vinalines) - công ty “mẹ” của Công ty TNHH MTV vận tải Viễn dương Vinashin (Vinashinlines) cho biết, hiện Vinashinlines vẫn đang trong quá trình được tòa án giải quyết đơn xin phá sản. Tòa đã có quyết định thụ lý từ ngày 31/12/2015 nhưng đến nay vẫn chưa đưa ra phán quyết cuối cùng. Hiện tại Vinashinlines vẫn tồn tại nhưng chủ yếu để phục vụ công tác phá sản, không có hoạt động kinh doanh mới.
Dự kiến phiên tòa sẽ diễn ra trong 4 ngày.