Huy động vốn rồi chiếm đoạt hàng trăm tỉ đồng
Theo điều tra ban đầu, vào tháng 10/2018, Nguyễn Khắc Đồi thành lập Công ty cổ phần Tập đoàn Thời gian Vàng (gọi tắt là Công ty Gold Time; địa chỉ số 42/1A, Nguyễn Minh Hoàng, phường 12, quận Tân Bình, TP. Hồ Chí Minh). Người đại diện theo pháp luật là Nguyễn Khắc Đồi - Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng Giám đốc. Các cổ đông sáng lập gồm: Lâm Thanh Phong, Trương Hoàng Ngọc Diệp, Nguyễn Thị Mỹ Hạnh, Bàn Văn Dũng (các cổ đông chỉ tham gia trên danh nghĩa nhưng không có tiền góp vốn thực tế).
Nguyễn Khắc Đồi - Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Tập đoàn Thời gian Vàng (Gold Time) trong một lần vận động ở Nha Trang.
Sau khi thành lập, Công ty Gold Time không tổ chức hoạt động kinh doanh (KD) mà chỉ tiến hành huy động vốn bằng hình thức lôi kéo, kêu gọi các cá nhân (nhà đầu tư) nộp tiền để trở thành thành viên tham gia mạng lưới công ty và hưởng các quyền lợi công ty đưa ra (được Đồi và đồng bọn gọi là “phân quyền”). Sau đó, nhà đầu tư tiếp tục lôi kéo, kêu gọi người khác tham gia để hưởng lợi nhuận từ “hoa hồng” và tiền thưởng, bán “cổ phiếu nội bộ” của công ty cho người tham gia khác (thực chất là lấy tiền người tham gia sau để trả lương và “hoa hồng” cho người tham gia trước).
Với mô hình hoạt động như trên, chỉ tính từ tháng 10/2018 đến nay đã có hơn 360.000 thành viên đăng ký hệ thống Công ty Gold Time với 640.575 gói đầu tư. Trong đó có 281.450 gói đầu tư nộp tiền thật vào công ty với tổng số tiền hơn 840 tỉ đồng. Ngoài ra, còn nhiều nhà đầu tư nộp tiền mua “cổ phiếu nội bộ” của Công ty Gold Time đang được cơ quan điều tra làm rõ. Đến thời điểm này, Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố 8 bị can, bắt tạm giam 7 bị can về hành vi Sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện chiếm đoạt tài sản. Qua điều tra, Nguyễn Khắc Đồi khai nhận đã lợi dụng danh nghĩa công ty để mua nhà đất, xe ôtô, gửi tiết kiệm và các chi phí khác cho cá nhân (số tiền khoảng 200 tỉ đồng) đều là tiền của nhà đầu tư “phân quyền” và “cổ phiếu nội bộ”. Để phục vụ yêu cầu điều tra, xử lý tội phạm và đảm bảo quyền lợi cho các nạn nhân đã bị Công ty Gold Time chiếm đoạt, Cơ quan CSĐT - Bộ Công an đề nghị các nạn nhân liên hệ cung cấp tài liệu, chứng cứ để được hỗ trợ, hướng dẫn giải quyết.
Có thể bị phạt tù 5 năm khi KD đa cấp trái phép, sai phép
Theo đánh giá của Bộ Công Thương, trong thời gian qua, hoạt động bán hàng đa cấp không phép và hiện tượng lợi dụng mô hình KD đa cấp để thực hiện các hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản, huy động tài chính trái phép đang có xu hướng gia tăng. Để ngăn chặn, phòng ngừa các hoạt động trái phép này, theo Bộ Công Thương, UBND các tỉnh, thành phố cần chỉ đạo các cơ quan, đơn vị chức năng trên địa bàn tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, xử lý nghiêm đối với hoạt động bán hàng đa cấp không phép và hoạt động lợi dụng mô hình KD đa cấp để thực hiện các hoạt động huy động tài chính trái phép, lừa đảo, chiếm đoạt tài sản theo tinh thần Chỉ thị số 21 được Thủ tướng Chính phủ ban hành tháng 5/2020 về tăng cường phòng ngừa, xử lý hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Việc các ứng dụng và website hoạt động mang nhiều dấu hiệu huy động vốn trái phép theo mô hình đa cấp tồn tại trong suốt một thời gian dài với số người tham gia ngày càng tăng lên theo thời gian đặt ra yêu cầu cấp thiết cần phải triển khai ngay các biện pháp ngăn chặn cũng như chế tài xử lý nghiêm nhằm tránh tình trạng người dân tiếp tục bị lừa đảo và chiếm đoạt tài sản.
Liên quan đến chế tài xử lý, Bộ Công Thương cho hay, các cá nhân, tổ chức thực hiện kinh doanh theo phương thức đa cấp khi chưa được cấp phép hoặc KD theo phương thức đa cấp với đối tượng không phải là hàng hóa có thể bị xử lý hành chính (100-200 triệu đồng) hoặc xử lý hình sự với mức phạt tới 5 tỉ đồng hoặc 5 năm tù giam theo Điều 217a Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi năm 2017.
Hiện nay, có nhiều doanh nghiệp hoạt động kinh doanh với mô hình trả thưởng dựa trên mô hình đa cấp với một số hình thức như mua bán tiền điện tử, kinh doanh dịch vụ giáo dục hoặc kêu gọi đầu tư các dự án trong đó người đầu tư được trả thưởng theo mô hình đa cấp. Các hình thức này là hình thức bị cấm kinh doanh theo phương thức đa cấp, người tham gia không được pháp luật bảo vệ khi gặp rủi ro. Do đó, người dân cần thận trọng, tránh tham gia vào những doanh nghiệp kinh doanh theo hình thức này để hạn chế các rủi ro không đáng có.