Hồi tôi đi học , dù đấy là thời cái gì cũng kín như bưng (trừ sự vất vả khổ sở)thì gần như không sinh viên nào không biết chuyện Hoàng Cát và Cây táo ông Lành. Tôi đã lùng bằng được để xem nó như thế nào mà kinh hoàng thế và thấy… buồn cười khi đọc xong. Cũng như thế, tôi đã cố xem tại sao Tắt đèn của Ngô Tất Tố bị chê là không có đường ra, Mở hầm của Nguyễn Dậu, Vào đời của Hà Minh Tuân phản động chỗ nào… Vì thế mà Hoàng Cát trở thành thần tượng trong tôi. Và cứ như một hình ảnh lẫy lừng thế trong tâm tưởng chứ nào có được gặp và cũng nghĩ sẽ chẳng có bao giờ được gặp...
Thế mà rồi tôi lại được chơi với Hoàng Cát, được ông quý nữa.
 Nhà thơ Hoàng Cát. |
Sau này, Hoàng Cát gia nhập làng blog. Hình như là anh Nguyễn Trọng Tạo lập cho ông một “con Lốc” bên vnweblogs và Hoàng Cát vụt trở thành ông Hoàng thi ca trên mạng từ đấy. Và thơ anh cũng ra ào ào từ đấy. Có thể nói một Hoàng Cát trẻ trung tươi mới, bộc trực đắm say, hết mình với thơ, với đời, với các “tình yêu trên mạng”… tinh khôi xuất hiện…
Là bởi ai cũng biết cái tích Cây táo ông Lành, ngay trên đầu blog, dưới avatar của ông cũng ghi: “Nhà thơ Hoàng Cát, gần cây táo ông Lành” nên một mặt là dân tình mạng đọc thơ ông, nhưng mặt nữa là vào blog ông để chia sẻ và mục sở thị cái vụ “cây táo” dù chả bao giờ ông đề cập đến nó trên blog. Ông đắm say với thế giới mạng, làm thơ trực tiếp trên máy tính, post trực tiếp luôn. Có ngày post đến mấy bài, có khi lỗi chính tả, lỗi đánh máy tèm lem cũng mặc kệ. Đặc biệt nhất là sau đó anh chị em cộng đồng mạng vnweblogs tổ chức cho ông một chuyến vào Nam. Chao ơi là tràn ngập thơ, tràn ngập ảnh, tràn ngập cảm xúc, tràn ngập chân dài là các blogger tình tứ đong đưa… trên blog của ông và của cả mọi người. Ông đến đâu là có người rước, rồi tiễn đi, rồi bịn rịn cẩn thận giao cho chặng tiếp. Cứ thế, ông từ Hà Nội vào Sài Gòn rồi xuống Vũng Tàu, Vĩnh Long, Bến Tre… đâu chừng vài tháng trời chứ không ít. Ông trẻ ra đến mấy tuổi. Đến đâu có thơ đấy, rồi ông khóc, ông ôm hôn hết thảy…
Và khi về đến nhà thì ông buồn. Ông cô đơn. Ông nhớ nhung. Và thơ lại ra ào ạt.
Trước đấy ông buồn, ông cô đơn, ông khổ, ông bán nước chè kiếm từng cắc ở vỉa hè… thì không ai biết.
Nhưng giờ có mạng, mỗi khi cô đơn ông lại bày lên đấy, bằng thơ, tất nhiên, nửa đêm vẫn có người vào an ủi ông, tảng sáng vẫn có người comment chia sẻ với ông.
Và ông cũng rất tận tình với bạn bè, nói chính xác hơn là đàn em.
Các blogger từ phía Nam ra bao giờ cũng có ông tiếp đón từ đầu đến cuối. Ông nhiệt tình hăng hái và xả thân, có mặt từ đầu đến cuối, có khi kéo dài mấy ngày. Say rồi ông lại ôm hôn, rồi khóc, rồi hét lên: anh yêu tất cả các em…
Hồi ấy, cộng đồng mạng vnweblogs hay lắm, lập cả hội hẳn hoi, có chủ tịch, có thủ quỹ. Ông không phải đóng quỹ (chắc thế vì ai cũng biết ông nghèo), nhưng bao giờ cũng có mặt ông trong các cuộc offline, từ đầu đến cuối…
Có lần tôi ra Hà Nội nhưng… trốn ông vì nhiều bạn chèo kéo quá, dù trước đó ông hẹn đi hẹn lại ra Hà Nội thì phải gặp ông. Trốn nhưng lại bị một blogger là anh Phan Chí Thắng chụp ảnh rồi đưa lên blog kể chuyện gặp tôi rồi cùng đi ăn sáng ở phở Vuông, mà ông thì đang ngồi vui buồn sướng khổ trước blog, thế là ông gọi điện ngay “Mi ra răng không nói anh”. Không trốn được nữa rồi, tôi phải bỏ một cuộc hẹn và đợi ông tại quán cà phê vỉa hè gần khách sạn tôi ở. Ông phóng xe máy đến ngồi với tôi suốt buổi sáng cho đến giờ tôi ra sân bay. Trước đó, ông bảo tôi đợi ông một lát rồi chạy xe máy đi và quay lại với một gói cốm xanh mướt từ lá sen đến cốm, hào hể bảo cốm mùa thu em ạ, em mang về cho các cháu. Vẫn chất Nghệ rất rõ, nói to, vung tay mạnh. Và thú thật, thấy ông đi xe rất hãi, cứ như người mới tập đi xe, tròng trành và đầy… cảm xúc…
Thơ ông rất lạ, cứ cô đơn và đầy những dự cảm ngậm ngùi: Ta chỉ tiếc - ta đã là mây trắng;/ Dấu yêu ơi!.../Lửa vẫn ấm sương chiều... và đầy hoan hỉ khi được in một bài thơ ở đâu đó cho dù chỉ là một tạp chí cấp… huyện.
Blog của ông mấy ngày nay đã thưa thơ, tôi ngồi lục đọc những bài thơ ông đăng từ 2011 trở về trước, mà nao nao: Ta thanh thản - được là mình nguyên khối/ không bon chen, nô dịch bởi bùn lầy/ ta sẽ là mình mãi tới lúc xuôi tay... (Những chữ in nghiêng copy từ blog của ông - VCH).
Và dù rất nhiều bạn đọc tò mò muốn biết, hình như vẫn chưa bao giờ ông kể lại sự tích Cây táo ông Lành, vụ mà vì nó đến giờ ông vẫn chỉ mỗi tháng có lương chưa được triệu rưỡi dù ông là thương binh nặng, cụt 1 chân và đã có 20 năm làm việc trong Nhà nước và vợ cũng không có việc. May thay, ông có một cô con gái rất yêu bố mẹ và rất giỏi, ông kể, nhờ cháu đi làm ở VTV4 mà có tiền giúp đỡ bố mẹ. Ông rất tự hào về cô con gái rượu này…
Hôm nay, nghe tin ông ốm nặng (mổ thoát vị ổ bụng thì phát hiện thêm bị ung thư hạch cổ), tôi gọi điện thoại cho ông, máy reo mà không người bắt máy, buồn viết mấy dòng, nhớ ông mà cứ nao nao, sao trong cuộc đời có những người tốt và hiền và chịu bất công giỏi thế nhỉ?...
Văn công hùng