Vitamin A, hay còn gọi là retinol, là vitamin thiết yếu trong cơ thể thuộc nhóm vitamin tan trong dầu (gồm có vitamin A, D, E, K).
Các nguồn cung cấp vitamin A
 |
Có 2 nguồn chính cung cấp vitamin A cho cơ thể:
- Động vật: (ở dạng vitamin A: retinol) có trong gan, sữa, lòng đỏ trứng…
- Thực vật (ở dạng tiền chất vitamin A: beta- caroten): có trong các loại rau quả có màu vàng, xanh: bắp cải, rau diếp, cà rốt…
Vitamin A có rất nhiều chức năng quan trọng trong cơ thể như:
- Tăng cường thị lực.
- Giúp tăng trưởng cơ thể.
- Cấu tạo các biểu mô.
- Tạo hình bộ xương.
- Tăng cường chức năng miễn dịch, bảo vệ cơ thể.
- Là tác nhân chống oxy hóa, ngăn chặn sự lão hóa và ngăn ngừa ung thư.
- Tăng cường chức năng nội tiết, sinh dục.
Lượng vitamin A cung cấp cho cơ thể chủ yếu qua thực phẩm và các chế phẩm bổ sung vitamin. Nhu cầu vitamin A hàng ngày của cơ thể:
- Nam giới: 3.000UI.
- Nữ giới: 2.300UI.
- Phụ nữ có thai và cho con bú: 3.000UI.
- Trẻ em: 2.000UI.
Khi chế độ dinh dưỡng không cung cấp đủ vitamin A hoặc một số bệnh lý nhiễm khuẩn như: bệnh sởi, viêm đường hô hấp, tiêu chảy… gây rối loạn hấp thu vitamin A, sẽ dẫn đến sự thiếu hụt vitamin A trong cơ thể và gây ra bệnh quáng gà, khô mắt. Trong trường hợp nghiêm trọng có thể dẫn đén mù lòa.
Lưu ý khi sử dụng vitamin A
Khi vitamin A có nguồn gốc động vật (Retinol), cung cấp cho cơ thể vượt quá nhiều lần nhu cầu hàng ngày trong thời gian dài, sẽ gây ra những tác hại cho cơ thể như:
- Gây độc tính cho gan.
- Gây khuyết tật cho thai nhi.
- Tóc rụng.
- Loãng xương.
- Rối loạn sắc tố da.
- Khô da.
- Chán ăn.
- Tiêu chảy.
- Buồn nôn.
- Chóng mặt…
Với vitamin A có nguồn gốc thực vật (beta-caroten) khi cung cấp dư thừa sẽ gây nên hiện tượng vàng da. Khi ngưng sử dụng một thời gian, hiện tượng này sẽ biến mất.
Một số loại thuốc như: neomycin, cholestyramin, parafin lỏng làm giảm hấp thu vitamin A nên lưu ý không sử dụng đồng thời với nhau.
Các thuốc uống tránh thai có thể làm tăng nồng độ vitamin A trong huyết tương và có tác dụng không thuận lợi cho sự thụ thai.
Cần tránh phối hợp vitamin A với nhóm retinoid (những chất có công thức hóa học tương tự vitamin A) vì sẽ gây ra tác hại như việc sử dụng vitamin A liều cao trong thời gian dài.
DS. MAI XUÂN DŨNG
