Về cơ bản, CPTPP giữ nguyên các nội dung của TPP với hy vọng chờ sự quay lại của Mỹ. Tuy nhiên, trong số hàng nghìn trang tài liệu của CPTPP được thông qua, có hơn 20 điều khoản đã bị tạm hoãn hoặc sửa đổi so với thỏa thuận TPP trước đây.
CPTPP trở thành Thỏa thuận toàn cầu
Cho dù cuộc chơi không còn người khổng lồ là Mỹ, thì 11 thành viên còn lại đã đi đến chặng đường cuối cùng, ký kết Thỏa thuận CPTPP – một thỏa thuận hướng tới cắt giảm thuế quan giữa các nước thành viên, thúc đẩy thương mại và tăng trưởng. Điều này đã gửi đi một thông điệp tới thế giới rằng, các nước trong CPTPP quyết tâm đi tới một thỏa thuận thương mại tự do thế hệ mới, tiểu chuẩn cao và toàn diện. Hiệp định này không chỉ đề cập tới các lĩnh vực truyền thống như cắt giảm thuế quan đối với hàng hóa, mở cửa thị trường dịch vụ, sở hữu trí tuệ, hàng rào kỹ thuật liên quan đến thương mại... mà còn xử lý những vấn đề mới, phi truyền thống như lao động, môi trường, mua sắm của Chính phủ, doanh nghiệp Nhà nước...
Ngoài ra, Hiệp định này đặt ra các yêu cầu và tiêu chuẩn cao về minh bạch hóa cũng như đưa ra cơ chế giải quyết tranh chấp có tính ràng buộc và chặt chẽ. Riêng về mở cửa thị trường, các nước tham gia Hiệp định đồng ý xóa bỏ cho nhau gần như toàn bộ thuế nhập khẩu theo lộ trình; tự do hóa dịch vụ và đầu tư trên cơ sở tuân thủ pháp luật của nước sở tại, bảo đảm sự quản lý của Nhà nước, từ đó tạo ra cơ hội kinh doanh mới cho doanh nghiệp và lợi ích mới cho người tiêu dùng của các nước thành viên, trong đó có Việt Nam.
Trưởng đoàn đàm phán Chile, ông Felipe Lopeandia cho biết, Chile sẽ không thể bị xoay chuyển theo quyết định của Tổng thống Mỹ. Việc ký hiệp định này sẽ gửi một “thông điệp chính trị cho toàn thế giới và cả nước Mỹ rằng đây là một thỏa thuận toàn cầu”.
Ông Ignacio Bartesaghi, Trường Đại học kinh doanh Uruguay cho biết, hiệp định này vẫn mang lại lợi ích đáng kể cho các thành viên, trong thị trường chiếm 13,5% GDP toàn cầu và bao trùm 500 triệu dân. Hiện không có hiệp định thương mại nào liên quan đến nhiều quốc gia mà đề cập đến tất cả các chủ đề thương mại quốc tế hiện đại nhất như CPTPP.
Hiệp định CPTPP không chỉ có ý nghĩa về mặt kinh tế, thương mại còn có ý nghĩa về mặt địa chính trị. Đây là một Hiệp định có khả năng đem lại các lợi ích và lợi thế nhất định, thúc đẩy xu hướng hợp tác khu vực châu Á – Thái Bình Dương. Việt Nam là nước tham gia ngay từ đầu sân chơi này nên sẽ có lợi thế trong bảo vệ các lợi ích của mình.
CPTPP sẽ thiết lập một tiêu chuẩn mới
Chile cho rằng, các thành viên của hiệp ước mới sẽ cải thiện khả năng tiếp cận với các thị trường hiện đang chiếm 17% tổng xuất khẩu toàn cầu. Với CPTPP sẽ thiết lập một tiêu chuẩn mới với các quy định về thương mại và đầu tư cho các hiệp định hội nhập kinh tế khu vực khác, và thậm chí đối với cả các cuộc đàm phán trong tương lai của WTO (Tổ chức Thương mại Thế giới) và trong APEC (Tổ chức Hợp tác Kinh tế Châu Á - Thái Bình Dương)…
Hai quốc gia thuộc châu Mỹ Latinh là Mexico và Peru cũng dễ dàng tiếp cận với các nước bên kia Thái Bình Dương như Việt Nam hay Malaysia. Đổi lại việc tham gia CPTPP giúp hàng hoá Việt Nam có cơ hội vào những thị trường lớn khác như Nhật Bản, Canada, Australia... Bộ trưởng Công thương Việt Nam Trần Tuấn Anh cho rằng, nền kinh tế Việt Nam được hưởng lợi đến đâu còn phụ thuộc vào điều kiện và công việc tổ chức thực thi cam kết hội nhập, cải cách để hướng tới tăng trưởng bền vững và những nhân tố tổng hợp có tính tích cực tạo ra giá trị gia tăng của kinh tế.
