Phó Thủ tướng nhấn mạnh, trong thời gian tới công tác DS-KHHGĐ cần phát huy hơn nữa những thành tích đã đạt được đồng thời khắc phục những khó khăn, thách thức còn tồn tại như quy mô dân số đã đạt kế hoạch nhưng vẫn có xu hướng gia tăng; tình trạng MCBGTKS vẫn còn cao nhất là ở khu vực Đồng bằng Bắc Bộ. Ngoài ra, trong 5 năm qua, tỷ lệ sử dụng các biện pháp tránh thai đang giảm xuống; già hóa dân số tăng nhanh, nếu không có các giải pháp mang tính cân bằng và chiến lược, Việt Nam sẽ là quốc gia có dân số già điển hình trên thế giới. Phó Thủ tướng cho biết, đến năm 2017, vấn đề dân số sẽ được trình trước BCH Trung ương Đảng để bàn về Luật Dân số. Do đó, Phó Thủ tướng chỉ đạo, ngay từ bây giờ, ngành Dân số phải tổ chức nghiên cứu bài bản các vấn đề quan trọng liên quan đến công tác dân số. Dân số ở đây không chỉ có quy mô, cơ cấu, phân bổ mà quan trọng là phải chú trọng nâng cao chất lượng dân số.
Thay mặt lãnh đạo Bộ Y tế, PGS.TS Nguyễn Thị Kim Tiến, Bộ trưởng Bộ Y tế tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đồng thời nhấn mạnh, dân số là vấn đề tổng hợp, là một yếu tố của sự phát triển bền vững. Trong bối cảnh già hóa dân số ở nước ta hiện nay, Bộ đang tiến hành xây dựng chương trình hành động và đề án cụ thể về chăm sóc sức khỏe NCT. Bên cạnh đó, tiếp tục duy trì và đẩy mạnh sàng lọc trước sinh và sơ sinh; tư vấn tiền hôn nhân; giảm thiểu MCBGTKS; xã hội hóa PTTT và hàng hóa SKSS; đẩy mạnh nâng cao chất lượng dân số.
Tại Hội nghị, báo cáo của Tổng cục DS - KHHGĐ về tổng kết 5 năm công tác DS- KHHGĐ giai đoạn 2011-2015 cho thấy, trong 5 năm qua, công tác DS-KHHGĐ đã đạt được những thành tựu khả quan như duy trì mức sinh thay thế; tốc độ gia tăng tỷ số giới tính khi sinh bước đầu được khống chế; tỷ lệ bà mẹ mang thai, trẻ sơ sinh được sàng lọc ngày càng cao; tỷ lệ trẻ em mới sinh bị dị tật bẩm sinh ngày càng giảm; công tác chăm sóc sức khỏe vị thành niên, thanh niên được cải thiện; chăm sóc sức khỏe người cao tuổi (NCT) được nâng cao; chất lượng dân số vùng biển, đảo, ven biển được nâng lên…
Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Văn Tân, Phó Tổng cục trưởng phụ trách Tổng cục DS - KHHGĐ mặc dù hầu hết các mục tiêu, chỉ tiêu đề ra cho công tác DS-KHHGĐ trong 5 năm qua đã đạt được, song vẫn còn một số mục tiêu đạt thấp hoặc chưa thực sự vững chắc. Tuy chưa vượt khỏi tầm kiểm soát nhưng mưc sinh đã tăng liên tục từ năm 2011 (TFR: 1,99) đến 2015 (TFR: 2,1); tốc độ gia tăng tỷ số GTKS giảm chậm; tình trạng có thai ngoài ý muốn và phá thai của vị thành niên, thanh niên chưa được cải thiện nhiều; công tác chăm sóc sức khỏe cho NCT chậm được cải thiện; chất lượng dịch vụ DS-KHHGĐ, chăm sóc sức khỏe sinh sản còn nhiều hạn chế.
Chênh lệch nam nữ tiếp tục gia tăng Việt Nam đã bước đầu làm chậm lại tốc độ gia tăng tỷ số giới tính khi sinh, tuy nhiên con số này vẫn tiếp tục đà tăng, hiện là 112,8 bé trai trên 100 bé gái. Định kiến giới, tư tưởng trọng nam, phải có con trai nối dõi tông đường, thậm chí tư tưởng đông con vẫn tồn tại và ăn sâu vào nhận thức của người dân, một bộ phận cán bộ, đảng viên…
Chất lượng dân số chậm được nâng lên, tình trạng có thai ngoài ý muốn và phá thai của vị thành niên, thanh niên chưa được cải thiện nhiều, sức khỏe người cao tuổi chậm cải thiện. Tỷ lệ dân số bị thiểu năng về thể lực và trí tuệ chiếm khá cao trong dân số và có xu hướng tiếp tục gia tăng do điều kiện sống, môi trường độc hại, lối sống hoặc phong tục tập quán lạc hậu.
Nếu không có biện pháp ngăn chặn trong việc dự phòng và điều trị sớm một số bệnh thì tỷ lệ này có khả năng sẽ tiếp tục tăng cao và để lại gánh nặng co gia đình và xã hội. Tình trạng thừa cân, béo phì, rối nhiễu tâm trí, tự kỷ, tiểu đường… trong lứa tuổi học đường có xu hướng gia tăng, đặc biệt là ở khu vưc thành phố và khu vực phát triển….
Do vậy, theo lãnh đạo Tổng cục DS - KHHGĐ, để phát huy những thành tựu đã đạt được và khắc phục những mặt còn tồn tại trong công tác DS-KHHGĐ, giai đoạn 2016-2020 cần tiếp tục quán triệt các quan điểm của Chiến lược Dân số-SKSS đến năm 2020; triển khai đồng bộ các giải pháp tập trung nâng cao chất lượng dân số, duy trì vững chắc mức sinh thay thế, đầu tư chăm sóc sức khỏe NCT...góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII.