Ngày Sức khỏe răng miệng thế giới năm nay 20/3/2014, Hội Răng hàm mặt (RHM) Việt Nam cùng ngành RHM cả nước sẽ tổ chức nhiều hoạt động chăm sóc răng miệng cho trẻ em và cộng đồng với chủ đề “Vì nụ cười tươi đẹp”.
Nhớ lại những ngày đầu...
Hội nghị khoa học RHM toàn quốc lần thứ nhất được tổ chức năm 1977 tại Hà Nội, đồng chí Lê Duẩn - Tổng Bí thư của Đảng đã đến dự. Trong bài phát biểu của mình, ông nhấn mạnh: “Phải triển khai công tác dự phòng các bệnh răng miệng cho nhân dân. Làm sao để đồng bào ta tránh được các bệnh răng miệng thì tốt hơn là mắc rồi mới chữa, mất răng rồi mới làm răng giả…”.
TTND, PGS.TS. Trịnh Đình Hải.
Tôi được cố GS.VS. Phạm Song - Bộ trưởng Bộ Y tế từ những năm 1980 cho biết về chỉ đạo của Thủ tướng Phạm Văn Đồng với công tác nha học đường. Ông nhớ lại, vào khoảng năm 1987, khi đó ông là Thứ trưởng Bộ Y tế đã cùng Bộ trưởng Bộ Y tế Đặng Hồi Xuân và Bộ trưởng Bộ Giáo dục được mời đến gặp Thủ tướng Phạm Văn Đồng. Ông đã bất ngờ khi Thủ tướng nhắc tới công tác chăm sóc răng miệng cho trẻ em học đường. Ông còn bất ngờ hơn khi Thủ tướng đề cập rất cụ thể đến các vấn đề liên quan đến công tác này và yêu cầu Bộ Y tế và Bộ Giáo dục phải chỉ đạo và triển khai ngay chương trình nha học đường để chăm sóc dự phòng các bệnh răng miệng cho trẻ em ngay từ lứa tuổi học đường.
Thực hiện chỉ đạo quyết liệt của Thủ tướng Phạm Văn Đồng, ngày 21/10/1987, Bộ Y tế và Bộ Giáo dục đã ban hành Thông tư liên bộ số 23/TT-LB quy định về nhiệm vụ, tổ chức thực hiện công tác nha học đường. Năm 1988, Chương trình nha học đường đã được triển khai ở Hà Nội, Hải Dương, TP. Hồ Chí Minh và một số tỉnh đồng bằng sông Cửu Long. Tới những năm của thập niên 1990, hầu hết các tỉnh trong cả nước đã có chương trình nha học đường và chương trình lần lượt được phủ kín ở nhiều tỉnh. Nhờ có chương trình này, hàng chục triệu trẻ em đã được chăm sóc răng miệng toàn diện, ổn định tại trường. Chương trình đã mang lại hiệu quả to lớn về phòng bệnh, kinh tế và xã hội.
Ngành răng hàm mặt đã hội nhập quốc tế
Song song với Chương trình nha học đường, Bệnh viện RHM T.Ư Hà Nội còn quan tâm triển khai dự phòng sâu răng cho cộng đồng với dự án đưa fluor vào muối ăn cho cộng đồng. Năm 2012, Lào Cai là địa phương đầu tiên của khu vực châu Á được sử dụng muối fluor để dự phòng sâu răng cho cộng đồng. Sau giai đoạn 1, dự án muối fluor sẽ được mở rộng ra cả nước để dự phòng sâu răng, vì bệnh sâu răng đang có xu hướng gia tăng ở nước ta.
Chăm sóc sức khỏe răng miệng cho học sinh.
Với uy tín về vấn đề dự phòng bệnh răng miệng, năm 2011, Việt Nam đã được các đồng nghiệp quốc tế chọn đăng cai Hội nghị Nha học đường châu Á lần thứ 5. Hội nghị đã diễn ra tại Thủ đô Hà Nội với sự tham dự của ngành nha khoa các nước trong khu vực và thế giới, đại diện Tổ chức Y tế Thế giới... Nhân sự kiện này, ngành RHM Việt Nam đã có dịp chia sẻ các nghiên cứu, kinh nghiệm và mô hình chăm sóc răng miệng trẻ em học đường ở Việt Nam với các đồng nghiệp quốc tế. Tại hội nghị, GS.TS. Nguyễn Thị Kim Tiến - Bộ trưởng Bộ Y tế Việt Nam đã được các đại biểu quốc tế khen ngợi và đánh giá cao nỗ lực của ngành RHM Việt Nam từ các hoạt động dự phòng cho đến việc chăm sóc răng miệng cho trẻ em và cộng đồng.
Bệnh răng miệng do có tỷ lệ người mắc cao tới trên 90% dân số cho nên việc điều trị cho cả cộng đồng là rất khó khăn, tốn kinh phí và thực tế cho thấy không nước nào có thể đáp ứng được nhu cầu. Nếu cả cộng đồng hàng chục triệu người đều phải điều trị và làm răng giả thì chi phí sẽ rất lớn, có nước mỗi năm chi hàng chục tỷ USD chỉ để điều trị sâu răng và hậu quả của sâu răng mà vẫn không đáp ứng nổi nhu cầu.
Hơn thế nữa, các bệnh răng miệng còn là các ổ nhiễm khuẩn tiềm tàng trong khoang miệng, là nguyên nhân gây ra các bệnh nội khoa toàn thân như viêm cầu thận, viêm nội tâm mạc, viêm khớp, các bệnh đường tiêu hóa... Chính vì vậy, cả Tổ chức Y tế Thế giới và Liên đoàn Nha khoa thế giới FDI đều đã kêu gọi các nước quan tâm dự phòng các bệnh răng miệng cho trẻ em và cộng đồng.
Qua thực tiễn mấy thập niên triển khai nha học đường và dự phòng các bệnh răng miệng ở Việt Nam cũng như xu thế của các nước trong khu vực và trên thế giới đã chứng minh rất thuyết phục rằng sự chỉ đạo quyết liệt của 2 vị lãnh tụ nước ta từ trên 30 năm trước là vô cùng sáng suốt. Với trí tuệ lớn, với trách nhiệm cao cả và tình thương yêu đồng bào, hai ông đã có những chỉ đạo và định hướng sáng suốt, mang lại lợi ích sức khỏe to lớn cho hàng chục triệu trẻ em và cộng đồng, để lại ấn tượng sâu sắc cho đội ngũ y, bác sĩ ngành RHM trong cả nước.
Nhân Ngày Sức khỏe răng miệng thế giới 20/3, tôi mong rằng cộng đồng cả nước hãy quan tâm chăm sóc răng miệng cho bản thân và kêu gọi toàn thể các y bác sĩ ngành RHM cả nước hưởng ứng bằng các hành động thiết thực vì sức khỏe răng miệng cộng đồng, hãy hành động “Vì nụ cười tươi đẹp” của đồng bào mình.
Ngày 20/3, Hội RHM Việt Nam và Bệnh viện RHM T.Ư Hà Nội cùng P/S bảo vệ nụ cười Việt Nam tổ chức lễ phát động “Hưởng ứng Ngày Sức khỏe răng miệng thế giới” với sự tham dự của TS. Patrick Hescot – Chủ tịch Liên đoàn nha khoa thế giới FDI và lãnh đạo Bộ Y tế Việt Nam sẽ phát động chiến dịch chăm sóc răng miệng và tăng cường sức khỏe răng miệng cho trẻ em và cộng đồng với khẩu hiệu “Vì nụ cười tươi đẹp”.
Ngày Sức khỏe răng miệng thế giới năm 2013, Hội RHM Việt Nam, Bệnh viện RHM T.Ư Hà Nội đã tổ chức lễ phát động hưởng ứng tại Thủ đô Hà Nội với sự tham gia của trên 2.000 đại biểu và học sinh với nhiều hoạt động thiết thực. Lễ phát động có sự tham dự của vị Chủ tịch Liên đoàn Nha khoa thế giới FDI, lãnh đạo Bộ Y tế và đại diện nhiều ban ngành. Sự kiện năm 2013 và các hoạt động chăm sóc răng miệng trẻ em và cộng đồng đã gây được tiếng vang trong khu vực và trên thế giới và đã được nhắc tới tại các sự kiện nha khoa quan trọng của khu vực.
TTND, PGS.TS. Trịnh Đình Hải (GĐBV RHMTƯ, Chủ tịch Hội RHM Việt Nam)
