Việt Nam sở hữu nhiều công nghệ xử lý chất thải y tế

Nâng cao ý thức vệ sinh môi trường trong các cơ sở y tế

SKĐS - Bệnh viện là nơi ẩn chứa nhiều mầm bệnh do đó đảm bảo môi trường cơ sở y tế an toàn, hạn chế các nguy cơ lây nhiễm chéo ra cộng đồng là yếu tố quan trọng giúp đảm bảo sức khỏe cho người dân.

Nhiều công nghệ hiệu quả khi triển khai trong thực tiễn

Chất thải y tế đã và đang tác động trực tiếp tới môi trường và sức khỏe của người dân, từ đó đặt ra nhiều thách thức trong việc xử lý các loại chất thải trong ngành y tế. Xử lý chất thải y tế là bài toán khó và cấp thiết của toàn thế giới bởi đây là nguồn thải có khả năng nhiễm các loại vi khuẩn, virus nguy hiểm, có rủi ro cao cho sức khỏe cộng đồng và gây ô nhiễm môi trường. Lượng chất thải y tế phát sinh ngày càng nhiều đang khiến cho hệ thống xử lý có dấu hiệu bị quá tải.

Lượng chất thải rắn y tế có xu hướng ngày càng gia tăng ở hầu hết các địa phương do số cơ sở y tế, giường bệnh và việc sử dụng các sản phẩm dùng 1 lần trong y tế ngày càng nhiều. Đặc biệt, đại dịch COVID-19 bùng phát từ năm 2020 đã phát sinh một lượng lớn chất thải rắn y tế cần xử lý. Riêng tại TP. HCM, theo thống kê của Sở Tài nguyên và Môi trường, khi dịch Covid phát triển mạnh, chất thải y tế đã tăng từ mức 40 tấn/ngày lên đến đỉnh điểm là gần 150 tấn/ngày.

Theo tổ chức Y tế thế giới (WHO), chất thải y tế là tất cả các chất thải được sinh ra tại các bệnh viện, cơ sở y tế… Trong đó, 75 - 90% là chất thải rắn thông thường (phát sinh từ hoạt động sinh hoạt thường ngày của nhân viên y tế, người bệnh, người nhà người bệnh…) không tính các loại chất thải sinh hoạt phát sinh từ khu vực cách ly, điều trị người mắc bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Phần còn lại (từ 10-20%) là chất thải nguy hại, tiềm ẩn nguy cơ lây nhiễm cao, ảnh hưởng đến sức khỏe con người và môi trường.

Do tính chất nguy hại, nên chất thải y tế được quan tâm từ khá lâu trên thế giới (từ những năm đầu thế kỷ 20, đã có những sáng chế đầu tiên liên quan đến xử lý loại chất thải nguy hại). Vấn đề này ngày càng thu hút nhiều nhà nghiên cứu, đặc biệt là trong những năm gần đây số lượng sáng chế gia tăng liên tục.

Sáng chế về xử lý chất thải y tế tập trung theo 2 hướng nghiên cứu chính đó là: loại chất thải y tế và các kỹ thuật để xử lý chất thải y tế. Ở trong nước, các nhà nghiên cứu Việt Nam cũng đã có nhiều công trình nghiên cứu xử lý chất thải y tế. Một số kết quả nghiên cứu công nghệ xử lý chất thải y tế đã được đăng ký và cấp bằng sáng chế, nhiều kết quả nghiên cứu đã được chuyển giao, ứng dụng thành công vào thực tiễn.

Việt Nam có những công nghệ trong xử lý chất thải y tế mang nhiều tính ưu việt như: Xử lý rác thải y tế không đốt - công nghệ thân thiện với môi trường; Công nghệ Plasma Nano Bubble xử lý nước thải y tế; Hệ thống xử lý chất thải rắn y tế công nghệ Plasma; Công nghệ vi sóng giải pháp xử lý chất thải y tế an toàn và hiệu quả; Công nghệ xử lý chất thải rắn y tế bằng lò đốt chất thải rắn VHI-18B...

Công nghệ để xử lý chất ô nhiễm ngày càng phức tạp

Công trình "Nghiên cứu và phát triển công nghệ xử lý chất thải nguy hại công nghiệp và y tế" của các tác giả Trịnh Văn Tuyên, Nguyễn Thế Đồng và Mai Trọng Chính, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam vừa xử lý được các chất thải nguy hại (chất thải rắn công nghiệp và nước thải y tế) đảm bảo an toàn cho môi trường sống của cộng đồng và sinh thái cũng như an ninh xã hội.

GS.TS Trịnh Văn Tuyên, Viện trưởng Viện Công nghệ môi trường (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam) cho biết, hiện nay công nghệ xử lý chất thải rắn của Việt Nam đã có bước phát triển, tiến bộ, đặc biệt các nhà khoa học, doanh nghiệp đã tích cực tham gia vào xử lý chất thải.

Dẫn số liệu của Bộ TN&MT, giai đoạn 2016-2020, lượng chất thải rắn sinh hoạt phát sinh ở các đô thị trên toàn quốc tăng trung bình 10-16% mỗi năm, GS.TS Trịnh Văn Tuyên cho hay, hiện nay, nhiều địa phương đã lựa chọn công nghệ để giải quyết các vấn đề chất thải.

"Cách đây 5-10 năm, phần lớn các địa phương dùng phương pháp chôn lấp chất thải rắn sinh hoạt. Quá trình kiểm soát ô nhiễm chưa thực sự đem lại hiệu quả trong công tác bảo vệ môi trường, do đó, gây ra bức xúc trong xã hội", GS.TS Trịnh Văn Tuyên cho hay.

Không chỉ tiêu tốn nhiều quỹ đất, gây ô nhiễm mùi, gia tăng khí metan, phát sinh nước rỉ rác gây tốn kém trong xử lý, phương pháp này cũng không tận dụng được các loại chất thải rắn có khả năng tái chế, tái sử dụng.

Nhiều địa phương đã chuyển dần sang mô hình khác, đó là sử dụng công nghệ đốt rác. Tuy nhiên, nếu chỉ đốt rác đơn thuần thì sẽ lãng phí tài nguyên mà cần lựa chọn công nghệ đốt rác thu hồi để phát điện. Hiện nay, công nghệ này đã được triển khai tại một số thành phố lớn như Cần Thơ, TPHCM...

Với định hướng tăng giá trị thu được từ chất thải, các nhà khoa học của Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã đẩy mạnh nghiên cứu các công nghệ xử lý phù hợp và đưa vào ứng dụng thực tế, đạt hiệu suất cao tại hàng trăm cơ sở xử lý chất thải.

Chẳng hạn như đối với chất thải y tế, lò đốt VHI-18B ra đời với công suất đa dạng từ 50-100 kg/mẻ, được thiết kế tích hợp công nghệ đốt theo mẻ trên cơ sở áp dụng nguyên lý đốt đa vùng và khả năng xử lý khí thải hiệu quả, tránh ô nhiễm môi trường, tối ưu hóa khả năng xử lý triệt để nhằm nâng cao hiệu quả xử lý của lò đốt.

Hay việc nghiên cứu ứng dụng công nghệ khí sinh học tiên tiến phát điện và sử dụng bùn thải sau khi lên men yếm khí để sản xuất phân bón hữu cơ phát triển nông nghiệp sạch tại Đắk Lắk rất phù hợp với xu thế số hóa, tiết kiệm năng lượng và tạo ra năng lượng sạch từ rác thải. Đây là cột mốc đánh dấu sự hoàn thiện của nghiên cứu, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững.

Ngoài ra, còn có chế phẩm vi sinh Sagi Bio, ngoài tác dụng tăng cường phân giải chất hữu cơ, rút ngắn thời gian ủ còn có tác dụng hạn chế phát sinh mùi, ngăn chặn sự sinh sản các ấu trùng của ruồi, muỗi và các loại vi sinh vật gây bệnh có trong chất thải, tạo ra nguồn phân hữu cơ sạch và an toàn cho sản xuất nông nghiệp, làm giảm thiểu ô nhiễm môi trường, mang lại hiệu quả kinh tế cho người lao động.

So với công nghệ nhập khẩu của nước ngoài, GS.TS Trịnh Văn Tuyên cho rằng công nghệ của Việt Nam có ưu thế hơn, do được "nội địa hóa" nên chúng ta có thể nâng cấp, bảo dưỡng, sửa chữa trong bất cứ điều kiện nào; trong khi những việc này rất khó đối với công nghệ của nước ngoài sau khi hết thời gian bảo hành.

Hiện nay những công nghệ xử lý nước thải y tế đang áp dụng chiếm diện tích lớn, cơ sở hạ tầng còn hạn chế, quy trình vận hành phức tạp, chi phí lắp đặt xây dựng cao, công nghệ lạc hậu, phát sinh mùi…. Các nhà khoa học đang không ngừng nỗ lực nghiên cứu vì công cuộc bảo vệ môi trường, chuyển đổi tư duy phát triển bền vững nền kinh tế tuần hoàn cho tương lai xanh sạch đẹp.

Bắt quả tang lái xe tải đổ trộm chất thải ra môi trường

SKĐS - Công an quận Tây Hồ (Hà Nội) cho biết đang lập hồ sơ xử lý lái xe P.V.P (sinh năm 2003), trú tại quận Tây Hồ đã có hành vi đổ trộm phế thải xây dựng ra môi trường.

Xem thêm video đang được quan tâm: