Trong hai ngày 23-24 tháng 2 năm 2017, Cuộc họp Nhóm Công tác Y tế trong khuôn khổ cuộc họp Các Quan chức cao cấp APEC lần thứ nhất năm 2017 do Bộ Y tế Việt Nam chủ trì đã diễn ra tại Khách sạn Sheraton, thành phố Nha Trang tỉnh Khánh Hòa. Cuộc họp thu hút sự tham gia của hơn 150 đại biểu, bao gồm các quan chức cao cấp về y tế của 21 nền kinh tế APEC, Các Tổ chức Liên Hợp Quốc (WHO, UNFPA), Hiệp hội các Trường Đại học Vành đai Thái Bình Dương (APRU) và đại diện của các diễn đàn APEC liên quan đến y tế như Diễn đàn Sáng kiến Khoa học Đời sống, Nhóm công tác về phát triển nguồn nhân lực,…)
Đại biểu của 21 nền kinh tế APEC tại cuộc họp Nhóm Công tác Y tế ở Nha Trang
Với vai trò là nước chủ nhà đăng cai APEC năm 2017, PGS.TS. Trần Thị Giáng Hương, Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế, Bộ Y tế Việt Nam đã có bài phát biểu khai mạc cuộc họp. Trong bài phát biểu của mình, PGS.TS. Trần Thị Giáng Hương đã chia sẻ những kinh nghiệm, thành tựu, thách thức và định hướng những năm tiếp theo của ngành Y tế Việt Nam. Trong đó, Bộ Y tế nhấn mạnh đầu tư cho y tế gắn liền với quá trình phát triển kinh tế bền vững. Tại Việt Nam, đầu tư cho y tế tăng lên hàng năm, đạt 6,5 % GDP vào năm 2014. Chi tiêu y tế trong những năm gần đây cao hơn tăng trưởng GDP hàng năm. Việt Nam được Liên hợp quốc xếp vào danh sách là một trong 10 quốc gia đi đầu trên thế giới đạt được các mục tiêu Phát triển thiên niên kỷ MDG4, MDG5 về giảm tỷ lệ tử vong bà mẹ trẻ em, giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng trẻ em. Việt Nam là một trong 9 nước đạt chỉ tiêu MDG về 3 chỉ số giảm bệnh lao và là 1 trong 3 nước đi đầu trong thực hiện nghiên cứu kết thúc bệnh lao của WHO, khống chế thành công đại dịch SARS năm 2003 và kiểm soát tốt các đại dịch Cúm như H5N1, H1N1,H7N9, Ebola, MERV - CoV ect..Tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế đạt 81% dân số, trong đó nhà nước cung cấp 100% thẻ bảo hiểm y tế cho người nghèo, trẻ em dưới 6 tuổi, người dân tộc thiểu số và một số đối tượng khó khăn khác. Mục tiêu của Việt Nam là phấn đấu bao phủ bảo hiểm y tế cho 100% dân số vào năm 2020.
Bên cạnh những thành tựu đạt được, Việt Nam cũng chỉ ra những khó khăn thách thức của ngành y tế Việt Nam trong thời gian tới như: nguồn lực đầu tư cho y tế còn thấp trong bối cảnh nguồn ngân sách hạn hẹp, vấn đề già hóa dân số, ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường, các bệnh truyền nhiễm mới nổi, các bệnh không lây nhiễm … Từ đó, Việt Nam kêu gọi sự thúc đẩy hợp tác giữa các nền kinh tế, phối hợp giữa các Bộ, ban ngành cùng toàn thể xã hội, nhằm củng cố tăng cường hệ thống y tế và những nỗ lực nhằm đạt được Bao phủ Y tế toàn dân, đổi mới tài chính hướng tới hiệu quả và công bằng vì mục tiêu Một Châu Á Thái Bình Dương khỏe mạnh năm 2020 nhằm đạt được Mục tiêu phát triển bền vững vào 2030.
Tại cuộc họp, với vai trò là nước chủ nhà, Việt Nam đã đưa ra Chủ đề và ưu tiên của Nhóm Công tác Y tế năm năm 2017 và đã được sự ủng hộ tuyệt đối của 21 nền kinh tế APEC. “ TĂNG CƯỜNG HỆ THỐNG Y TẾ HƯỚNG TỚI BAO PHỦ Y TẾ TOÀN DÂN VÀ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG” với 05 nội dung ưu tiên: (1) Cập nhật Tình hình Bao phủ y tế toàn dân hướng tới Một Châu Á Thái Bình Dương khỏe mạnh 2020 trong khu vực APEC; (2) Tăng cường kiểm soát bệnh truyền nhiễm và phòng chống kháng thuốc giữa các nền kinh tế APEC; (3) Tiếp cận lồng ghép nhằm tăng cường Sức khỏe người cao tuổi và phòng chống các bệnh không lây nhiễm (4) Tài chính y tế bền vững trong giai đoạn chuyển đổi nền kinh tế; (5)Sức khỏe trong mọi chính sách: Kế hoạch phối hợp liên ngành nhằm đạt được các Mục tiêu Phát triển bền vững về y tế.
Tại chương trình nghị sự của Hội nghị, các nền kinh tế rà soát các kết quả thực hiện Lộ trình “Vì Một Châu Á Thái Bình Dương khỏe mạnh đến năm 2020”. Kết quả thực hiện này được các nền kinh tế trong khu vực đánh giá cao. Mặc dù vậy, để Mục tiêu “Vì Một Châu Á Thái Bình Dương khỏe mạnh đến năm 2020” có thể trở thành một khung khổ hợp tác cho khu vực APEC trong trung và dài hạn và đạt được theo đúng Lộ trình 2020, Hội nghị đã chính thức thông qua việc thành lập Nhóm nòng cốt APEC với nhiệm vụ đưa ra các kế hoạch ưu tiên và xây dựng bộ chỉ số đánh giá để thực hiện thành công Lộ trình Vì Một Châu Á Thái Bình Dương Khỏe mạnh đến năm 2020. Sáu nền kinh tế tham gia trong nhóm nòng cốt APEC bao gồm Việt Nam, Peru, Ô-xtrây-lia, Trung Quốc, Đài Loan Trung Quốc và Philippines.
Đặc biệt, với tư cách là nước chủ nhà đăng cai APEC vào năm 2017, Việt Nam đã có bài trình bày chính thức về kế hoạch tổ chức các cuộc họp quan trọng của APEC sẽ diễn ra tại Hội nghị Các Quan chức Cao cấp APEC lần thứ 3 vào tháng 8 năm 2017 tại thành phố Hồ Chí Minh. Cuộc họp cao cấp Lần thứ 7 về Y tế với chủ đề “Cải cách tài chính y tế vì sức khỏe cộng đồng hướng tới phát triển bền vững” và Các cuộc họp đối thoại chính sách cấp cao về “Tăng cường phòng chống Lao và Lao Đa Kháng Thuốc”, “ Tăng cường Sức khỏe Người cao tuổi và phòng chống các bệnh không lây nhiễm trong khu vực APEC”. Việt Nam khẳng định sẽ hợp tác chặt chẽ với các nền kinh tế thành viên để tổ chức thành công sự kiện quan trọng này. Trong chương trình nghị sự, đoàn đại biểu Việt Nam đã đưa ra các sáng kiến về chủ đề: Tăng cường phòng chống Lao và Lao Đa Kháng Thuốc trong khu vực APEC, sáng kiến về Hài hòa các quy chuẩn về an toàn thực phẩm tại các phòng thí nghiệm, sáng kiến về chia sẻ kinh nghiệm về quản lý bệnh thalassamia và vai trò của an toàn truyền máu trong việc thúc đẩy về chất lượng sống của bệnh nhân thalassemia. Hoa Kỳ, Canada, Đài Loan Trung Quốc, Thái Lan đồng bảo trợ sáng kiến về phòng chống Lao; Đài Loan Trung Quốc và Singapore đồng bảo trợ sáng kiến về an toàn thực phẩm và an toàn truyền máu. Các nền kinh tế này bày tỏ cam kết mạnh mẽ sẽ phối hợp với Việt Nam trong việc phát triển và triển khai sáng kiến. Trước đó 2 ngày, Bộ Y tế Việt Nam cũng đã tham gia tích cực tại các Cuộc họp kĩ thuật liên quan đến Y tế bao gồm: Diễn đàn Sáng kiến Khoa học Đời sống, Nhóm Công tác Ứng phó với tình trạng khẩn cấp, ….
Nhân dịp này, Bộ Y tế Việt Nam phối hợp với Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa đã có buổi tiệc chào mừng các đại biểu đến tham dự Hội nghị. Chủ trì buổi tiệc là ông Bùi Thanh Sơn, Thứ trưởng thường trực Bộ Ngoại Giao, Chủ tịch SOM APEC, ông Nguyễn Duy Bắc, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa và bà Trần Thị Giáng Hương, Vụ trưởng Vụ Hợp tác Quốc tế, Bộ Y tế. Sự hiếu khách của tỉnh nhà và vẻ đẹp của thành phố biển Nha Trang đã để lại ấn tượng sâu đậm trong lòng các đại biểu quốc tế.
Cuộc họp Nhóm Công tác Y tế và các cuộc họp liên quan trong khuôn khổ SOM 1 APEC đã kết thúc thành công tốt đẹp, mở ra cơ hội hợp tác chặt chẽ hơn nữa về y tế trong khu vực. Các nền kinh tế APEC bày tỏ đánh giá cao vai trò của nước chủ nhà APEC trong việc đưa ra các sáng kiến nhằm thúc đẩy và tăng cường sức khỏe người dân trong khu vực. Các nền kinh tế APEC bày tỏ cảm kích đối với sự đón tiếp nồng hậu của nước chủ nhà, cũng như đánh giá cao công tác chuẩn bị và tổ chức chuyên nghiệp của nước chủ nhà Việt Nam.