Việt Nam là một trong số ít quốc gia khống chế tốt dịch HIV trong nhóm tiêm chích ma túy

Nếu như giai đoạn đầu của dịch HIV tại Việt Nam, tiêm chích heroin là nguyên nhân chính làm lây truyền HIV ở Việt Nam, với tỷ lệ nhiễm HIV trong nhóm người nghiện chích ma túy là khoảng 30%, vào những năm 2001-2002, thì hiện nay Việt Nam đã lọt vào nhóm một trong số ít quốc gia đã khống chế dịch HIV trong nhóm tiêm chích ma túy, với tỷ lệ hiện nhiễm trong nhóm này là 0,4/100 người năm.

Thông tin trên đã được đưa ra tại sự kiện 'Từ nghiên cứu đến chương trình – Quan hệ đối tác chăm sóc lấy con người làm trung tâm cho những người tiêm chích ma túy', bên lề Hội nghị cấp cao lần thứ 49 của Ban điều hành Quỹ Toàn cầu tại Việt Nam, diễn ra chiều ngày 8/5.

PGS. TS. Phan Thị Thu Hương, Cục trưởng Cục Phòng, chống HIV/AIDS.

PGS. TS. Phan Thị Thu Hương - Cục trưởng Cục Phòng, chống HIV/AIDS cho biết, để đạt được những thành tựu trên, Việt Nam đã triển khai toàn diện các can thiệp cho người tiêm chích ma túy, dự phòng lây nhiễm HIV dưới nhiều hình thức phong phú và phù hợp, bao gồm: Phân phát bơm kim tiêm sạch, điều trị bằng methadone, xét nghiệm HIV diện rộng, điều trị ARV và gần đây là điều trị viêm gan C, PrEP…

Một trong những sáng kiến thành công ở Việt Nam là dự án nghiên cứu DRIVE được phát triển cách đây hơn một thập kỷ, theo yêu cầu của Bộ Y tế Việt Nam nhằm xác định một gói can thiệp có thể ngăn chặn lây truyền HIV trong nhóm người tiêm chích ma túy (NTCMT).

Dự án nghiên cứu DRIVE 2016-2021 (được tài trợ bởi ANRS - Tổ chức Phòng chống các bệnh truyền nhiễm mới nổi của Pháp) với mục tiêu đánh giá can thiệp phối hợp điều trị và dự phòng HIV cho cộng đồng người nghiện chích ma tuý tại Hải Phòng.

Chia sẻ qua Zoom, bà Francoise Barre-Sinoussi, người đoạt giải Nobel, Pháp, nguyên điều phối viên ANRS tại Việt Nam cho biết, dự án DRIVE là một mô hình thành công dựa trên cộng đồng đáp ứng các nhu cầu về HIV. Các dịch bệnh trong tương lai muốn thành công phải dựa vào cộng đồng và mô hình này có thể áp dụng cho bất kỳ dịch bệnh nào trong tương lại tại Việt Nam.

Kết quả nghiên cứu DRIVE đã thêm bằng chứng khẳng định dịch HIV ở người nghiện chích ma tuý tại Hải Phòng đã kết thúc (tỷ lệ mới mắc dưới 1/100 năm người). Hải Phòng cần chuyển sang chiến lược phù hợp với dịch HIV là tập trung hỗ trợ người nghiện chích ma tuý duy trì điều trị và xử lý thách thức mới về việc sử dụng methamphetamine tràn lan, hay triển khai mang methadone về nhà, và vấn đề sức khoẻ tâm thần ở người sử dụng ma tuý.

DRIVE đã đóng góp mô hình điều tra mở rộng lấy mẫu ngẫu nhiên có kiểm soát (RDS) tại cộng đồng, lồng ghép với kết hợp chuyển gửi điều trị methadone, ART với sự hỗ trợ của cộng đồng, triển khai đánh giá dịch HIV tại địa phương và phát hiện vấn đề cần can thiệp. Đây cũng là một cơ hội giải quyết các vấn đề sức khoẻ khác của người nghiện chích ma tuý như đồng nhiễm viên gan, lao, sức khoẻ tâm thần.

Các đại biểu tham dự sự kiện.

Mô hình DRIVE đã được chuyển sang áp dụng trong chương trình CHEER (Đánh giá và đáp ứng dịch tễ học HIV dựa vào cộng đồng), đánh giá dịch HIV và can thiệp trên cả đối tượng tiêm chích ma tuý và MSM (nam quan hệ tình dục đồng giới) trên địa bàn 5 tỉnh của Quỹ Toàn cầu trong năm 2021-2022.

Từ kết quả của DRIVE, các nghiên cứu nhánh khác được phát triển để can thiệp về các bệnh viêm gan C, loạn thần, COVID-19 và lao… ở cộng đồng người tiêm chích ma tuý.

Mời độc giả xem thêm video: