PGS.TS Nguyễn Thị Kim Tiến, Chủ tịch Hội Vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người Việt Nam đã nhấn mạnh những thông tin trên tại lễ công bố thành lập Chi hội vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người Việt Nam tại Bệnh viện Việt Đức sáng nay, 18/1.
PGS.TS Nguyễn Thị Kim Tiến, Chủ tịch Hội Vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người Việt Nam trao quyết định thành lập Chi hội vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người Việt Nam tại Bệnh viện Việt Đức.
Ghép mô, tạng là một trong những thành tựu quan trọng của ngành y tế trong việc chữa bệnh, đặc biệt đối với các bệnh nhân mắc bệnh mạn tính, hiểm nghèo do các mô, tạng bị suy giảm chức năng và không hồi phục được như: suy thận mãn, gan, tim, tuỷ, hỏng giác mạc... Việc thực hiện thành công các ca ghép tạng từ người cho chết não mở ra cơ hội có cuộc đời mới cho nhiều bệnh nhân đồng thời thúc đẩy sự phát triển ghép tạng của ngành y tế Việt Nam.
Theo PGS.TS Nguyễn Thị Kim Tiến, trình độ ghép tạng của Việt Nam ngang tầm khu vực và thế giới, tuy nhiên, chúng ta chưa có tên trên bản đồ thế giới về hiến tạng. Điều đó phản ánh việc hội nhập của Việt Nam còn hạn chế.
"Chúng ta làm tốt công nghệ nhưng nguồn tạng hiến sau chết não trên cộng đồng và vận động tại các bệnh viện rất thấp. Tỷ lệ người dân Việt Nam đăng ký hiến tạng thấp nhất thế giới. Tỷ lệ người hiến tạng sau chết não cũng thấp nhất"- PGS.TS Nguyễn Thị Kim Tiến nói.
GS.TS Trần Văn Thuấn - Thứ trưởng Bộ Y tế cùng nhiều đại biểu chúc mừng Chi hội Vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người Việt Nam tại Bệnh viện Việt Đức.
PGS.TS Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết, chúng ta đang sửa Luật hiến, lấy ghép mô bộ phận cơ thể người và hiến xác theo hướng sửa đổi một số nội dung thuận lợi hơn cho vận động hiến tạng. Ngoài ra, hiện nay vấn đề ứng dụng công nghệ thông tin trong đăng ký hiến tạng chưa có sự đồng bộ.
Do đó, PGS.TS Nguyễn Thị Kim Tiến cho rằng nên có sự phối hợp giữa đơn vị hồi sức và một đơn vị độc lập, có thể phòng công tác xã hội, trong vận động hiến tạng đối với người nhà bệnh nhân. Theo đó, bác sĩ sẽ giải thích cụ thể về tình trạng của người bệnh, bộ phận độc lập còn lại sẽ đảm nhận việc tuyên truyền, vận động về hiến tạng sau khi người bệnh chết não. Về vấn đề hỗ trợ gia đình, chúng ta cần có cơ chế tài chính cho gia đình người hiến.
TS Dương Đức Hùng, Giám đốc Bệnh viện Việt Đức, Chi hội trưởng Chi hội Vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người Việt Nam của bệnh viện cho hay trên 70% số tạng ghép từ người cho chết não được thực hiện tại Bệnh viện Việt Đức.
TS Dương Đức Hùng - Giám đốc Bệnh viện Việt Đức, Chi hội trưởng Chi hội Vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người Việt Nam tại Bệnh viện Việt Đức.
Không ghỉ ghép, bệnh viện còn chia sẻ mô, tạng của người hiến cho bệnh viện khác. Nhờ đó, nhiều bệnh nhân giai đoạn cuối được cứu chữa.
Tuy nhiên, ông Hùng cho hay trên thực tế, có nhiều người chết não đủ điều kiện hiến mô tạng, nhưng tỷ lệ hiến tạng hiện rất thấp. Công tác vận động đã làm nhưng chưa tốt. Việc thay đổi nhận thức của người dân trong thời gian ngắn không phải dễ.
"Để nâng cao hiệu quả của truyền thông vận động hiến ghép mô tạng, chúng tôi đã thay đổi cách làm, đầu tiên là thay đổi nhận thức của nhân viên y tế và người được trực tiếp giao nhiệm vụ vận động, sau đó mới đến người nhà. Bệnh viện đã điều chỉnh một số quy định, nhờ đó trong 1 tháng vừa qua có 5 gia đình đã đồng ý hiến mô tạng của người thân, tuy nhiên chỉ 2 gia đình đủ điều kiện. Nhờ đó, các y bác sĩ đã tiến hành ca ghép đa tạng trong vòng chưa đầy 24h, cứu sống được 8 bệnh nhân"- TS Hùng nói.
Bác sĩ Bệnh viện Việt Đức chăm sóc cho bé gái sau ca ghép tim.
Theo TS Hùng: "Với việc thành lập Chi hội vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người Việt Nam đặt tại bệnh viện, chúng tôi sẽ triển khai mạnh mẽ hơn nữa việc vận động, hiến mô tạng để trong năm 2024 số người hiến tạng sẽ nhiều hơn. Đích cuối cùng là càng nhiều bệnh nhân hơn nữa được cứu sống".
Cũng theo TS Hùng, Luật hiến, lấy ghép mô bộ phận cơ thể người và hiến lấy xác hiện còn một số bất cập. Chẳng hạn, trong quy định bắt buộc một người phải đăng ký hiến tạng thì khi không may chết não mới hiến tạng được nhằm đảm bảo tính pháp lý. Tuy nhiên, thực tế, trước đó họ đăng ký nhưng sau đó người nhà không đồng ý thì cũng ta cũng không thể lấy tạng được. Vì thế, quy định bắt buộc phải đăng ký hiến tạng không có nhiều giá trị, vô hình chung lại cản trở công tác hiến mô tạng.
Theo thống kê, trong một năm bệnh viện có khoảng 300 người tử vong do chấn thương sọ não, đây là con số vô cùng lớn. Giám đốc Bệnh viện Việt Đức Dương Đức Hùng thừa nhận, hiến tạng là vấn đề nhạy cảm, chỉ được phép làm khi về khoa học chúng ta đã làm tất cả mọi cách mà không cứu được bệnh nhân thì mới phép vận động. Ranh giới đó được quy định hết sức rõ ràng.
Theo PGS.TS Đồng Văn Hệ - Giám đốc Trung tâm điều phối Quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người, với dân số khoảng 100 triệu dân, tại Việt Nam, mỗi năm chỉ có khoảng 10 người chết não hiến tạng, thuộc hàng thấp nhất thế giới. Con số này ở Hàn Quố là 11. Đây cũng là quốc gia có tỷ lệ người chết não hiến tạng cao nhất châu Á. Con số này ở Tây Ban Nha là 50 (cao nhất thế giới), ở Mỹ là 49.
