Đoàn công tác kiểm tra, giám sát và chỉ đạo công tác phòng chống dịch bệnh tại Trạm Y tế phường Hóa Châu, Nhà máy nước Quảng Tế và Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP Huế. Tham gia đoàn có đại diện Cục phòng bệnh (Bộ Y tế), Viện Sức khỏe nghề nghiệp và Môi trường, lãnh đạo Sở Y tế TP Huế cùng các cơ quan, đơn vị liên quan.
Chia sẻ khó khăn với nhân viên y tế
Phát biểu mở đầu buổi làm việc tại Trạm Y tế phường Hóa Châu, GS.TS Phan Trọng Lân, Viện trưởng Viện vệ sinh dịch tễ Trung ương cho biết, trong những năm qua, công tác ứng phó với mưa lũ được tiến hành liên tục, đặc biệt là vào những năm 2020, 2023, 2025.
Vấn đề quan trọng sau lũ lụt là làm thế nào để đánh giá, giải quyết hậu quả, có chiến lược lâu dài, bền vững. Bên cạnh việc làm sạch môi trường, phải duy trì các dịch vụ y tế liên tục, đồng bộ, không được để gián đoạn.
Báo cáo với đoàn công tác, bác sĩ Lê Thoại Khoa, Trưởng Trạm Y tế phường Hóa Châu cho biết, tình hình mưa lũ đợt vừa qua, từ tháng 10 đến tháng 11 năm 2025 ảnh hưởng trực tiếp đến công tác của Trạm.
GS.TS Phan Trọng Lân, Viện trưởng Viện vệ sinh dịch tễ Trung ương phát biểu tại buổi làm việc với Trạm Y tế phường Hóa Châu.
"Ba cơ sở của đơn vị buộc phải di chuyển lên tầng hai để tránh ngập, với mực nước cao nhất ghi nhận lên đến 1,7 mét. Chúng tôi phải nhanh chóng triển khai các biện pháp nhằm đảm bảo an toàn cho nhân dân và duy trì công tác khám chữa bệnh", bác sĩ Khoa cho hay.
Về công tác chuyên môn, Trạm giám sát và xử lý kịp thời nhiều ca bệnh truyền nhiễm như sốt xuất huyết, tay chân miệng và thủy đậu; không ghi nhận trường hợp tử vong. Tỷ lệ tiêm chủng mở rộng cũng đạt mức cao 92,6%.
Đặc biệt, đơn vị cũng chú trọng đến việc vệ sinh môi trường sau lũ, đã tiếp nhận và phân bổ Cloramin B, hóa chất diệt côn trùng, đồng thời tổ chức tổng vệ sinh. Công tác kiểm tra an toàn thực phẩm cũng được tăng cường tại 64 cơ sở, và không ghi nhận vụ ngộ độc thực phẩm nào xảy ra trong đợt này.
"Trong suốt thời gian lũ lụt, các điểm trạm vẫn thường trực cấp cứu 24/24 và đã điều trị cho 6 bệnh nhân. Đây là kết quả của sự chủ động và phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương", bác sĩ Khoa khẳng định.
Theo đánh giá của GS.TS Phan Trọng Lân, tinh thần phục vụ của đội ngũ cán bộ tại Trạm Y tế được ghi nhận và đánh giá rất cao. Sự tận tâm không chỉ thể hiện ở các cán bộ làm việc trực tiếp mà còn lan tỏa đến các bộ phận hỗ trợ khác.
Một điểm mạnh nổi bật được GS.TS Phan Trọng Lân nhấn mạnh là khả năng nắm bắt đối tượng rất chắc chắn của Trạm Y tế. Đặc biệt, công tác quản lý các nhóm đối tượng yếu thế và đối tượng tiêm chủng được thực hiện sát sao, đảm bảo không bỏ sót trường hợp nào cần được chăm sóc y tế hoặc dự phòng.
Đoàn công tác chụp ảnh lưu niệm cùng nhân viên y tế Trạm Y tế phường Hóa Châu.
Bên cạnh đó, Trạm Y tế đã xây dựng kế hoạch phòng chống lũ lụt rất cụ thể và chi tiết nhằm đảm bảo sức khỏe người dân trước và trong mùa mưa bão:
Đối với bệnh nhân mãn tính, Trạm chủ động liên hệ và hỗ trợ bệnh nhân lĩnh thuốc đủ liều trước khi lũ về, đồng thời cung cấp tư vấn dinh dưỡng đầy đủ để giúp họ duy trì sức khỏe trong điều kiện khó khăn. Đối với phụ nữ mang thai, có phương án dự phòng an toàn cho những phụ nữ sắp đến kỳ sinh nở, bao gồm việc khuyến nghị chủ động đến Trạm Y tế sớm hoặc bố trí các phương án hỗ trợ sinh sản an toàn khác khi lũ xảy ra.
Những hành động chủ động này cho thấy sự linh hoạt, trách nhiệm và vai trò tiên phong của y tế cơ sở trong việc bảo vệ và chăm sóc sức khỏe toàn diện cho người dân.
GS Phan Trọng Lân chia sẻ với những cán bộ đã phải trực trong thời gian vừa qua. Có những lúc các cán bộ y tế phải làm việc cả tuần không về được, vừa trực vừa sốt ruột về gia đình. Người lao động, trụ cột gia đình, đã hy sinh vì phục vụ cho hệ thống, phục vụ nhân dân trong công tác chăm sóc, bảo vệ sức khỏe.
"Mong rằng nếu có tình huống thiên tai tương tự, các anh chị có thể chủ động triển khai các phương án đã có, bổ sung thêm các ý kiến rút ra hôm nay, để làm thế nào bảo vệ người dân tốt hơn nữa, yên tâm hơn nữa. Và quan trọng là làm thế nào để cán bộ y tế khi đi trực vẫn có phương án để yên tâm cả về gia đình mình thì sẽ rất là tốt", GS Phan Trọng Lân nói.
Đoàn công tác làm việc với Công ty Cổ phần cấp nước Huế.
Trong quá trình làm việc, đoàn công tác cũng làm việc với nhà máy cung cấp nước sạch cho TP Huế, kết quả cho thấy đơn vị có những kế hoạch và biện pháp khắc phục trong tình hình lũ lụt. Đơn vị thực hiện nội kiểm chất lượng nước cho kết quả an toàn theo quy định, ngoài ra đoàn công tác cũng thực hiện lấy mẫu nước thành phẩm và thực hiện test nhanh một số chỉ tiêu cho kết quả đạt theo quy chuẩn giới hạn cho phép.
Chủ động phòng chống dịch bệnh
Báo cáo tại buổi làm việc với đoàn công tác, BSCKII Hoàng Văn Thám, Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) TP Huế cho biết, sau mưa lũ, đến nay tình hình dịch bệnh trên địa bàn cơ bản ổn định.
Để đạt được kết quả này, ngay sau khi thiên tai xảy ra, CDC kích hoạt ba đội phản ứng nhanh nhằm đảm bảo hậu cần và sẵn sàng ứng phó, đồng thời thành lập hai đoàn kiểm tra trực tiếp xuống cơ sở để giám sát, nhắc nhở và xử lý các vấn đề vệ sinh môi trường ngay khi nước rút.
Đoàn công tác làm việc với Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP Huế.
Để chủ động hơn trong thời gian tới, CDC TP Huế đề xuất phương án xây dựng hệ thống kho chứa vaccine đặt hoàn toàn tại tầng 2 của cơ sở mới để dự trữ thuốc, vaccine và hóa chất, đảm bảo an toàn tuyệt đối trước bão lũ.
"Chúng tôi cũng kiến nghị cần có cơ chế đấu thầu hóa chất sớm để tránh bị động, đồng thời trang bị thêm tủ lạnh chuyên dụng cho tuyến xã. Trong trường hợp chưa thể cấp đủ cho toàn bộ 40 xã phường, chúng tôi đề xuất phương án cấp theo cụm khu vực để tối ưu hóa nguồn lực.
Ngoài ra, khi chuyển đổi mô hình quản lý trạm y tế về UBND xã từ năm 2026, cần có sự chỉ đạo thống nhất để chính quyền địa phương chủ động đầu tư máy phun và trang thiết bị tại chỗ, tránh tình trạng bị động khi thiên tai chia cắt", BSCKII Hoàng Văn Thám chia sẻ.
Phát biểu kết luận buổi làm việc, GS.TS Phan Trọng Lân, Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương chia sẻ những khó khăn mà cán bộ chính quyền, ngành y tế và người dân TP. Huế phải đối mặt trong các đợt mưa lũ liên tiếp.
GS.TS Phan Trọng Lân đánh giá cao nỗ lực xử lý môi trường, phòng chống dịch trong và sau lũ, huy động lực lượng kịp thời, đồng thời đề nghị các đơn vị chuẩn bị tốt hơn để không bị động, nhất là khi lũ lụt xuất hiện bất thường và khó dự báo.
GS.TS Phan Trọng Lân phát biểu kết luận buổi làm việc.
GS.TS Phan Trọng Lân lưu ý, xử lý sau lũ không chỉ là dọn bùn, rác, mà còn phải bảo đảm duy trì liên tục dịch vụ y tế dự phòng, y tế công cộng, tăng cường giám sát các bệnh truyền nhiễm. Về nguy cơ dịch bệnh, các yếu tố môi trường thay đổi, di biến động dân cư và vector truyền bệnh. Sau lũ, muỗi sốt xuất huyết có thể tạm thời giảm nhưng vài tháng sau có thể bùng trở lại nếu thiếu đánh giá kỹ. Do đó cần chủ động giám sát và xử lý ngay từ giai đoạn hậu lũ.
GS.TS Phan Trọng Lân đặc biệt nhấn mạnh tầm quan trọng của vaccine viêm gan B sơ sinh trong 24 giờ đầu, tiêm cho trẻ sơ sinh trong 24 giờ đầu sau sinh thực hiện càng sớm thì hiệu quả càng cao, với mũi tiêm trong 24 giờ có khả năng phòng được 85-90% các trường hợp lây truyền từ mẹ sang con.
Hiệu quả phòng ngừa sẽ giảm dần theo từng ngày từ 50-57% và không đạt được nếu tiêm sau 7 ngày. Viêm gan B ở sơ sinh có đến 90% không có biểu hiện lâm sàng, sau hàng chục năm mới có biểu hiện xơ gan, ung thư gan và tử vong.
Bên cạnh đó, duy trì cấp thuốc và chăm sóc bệnh không lây nhiễm, tránh gián đoạn điều trị. Đối với thuốc và dự phòng, cần rà soát thực chất tình trạng thiếu, đủ thuốc, quan tâm nhóm bệnh không lây nhiễm; rút kinh nghiệm từ dịch sởi và COVID-19 về việc tiêm đúng đối tượng, đúng lịch. Với các điểm tiêm thường xuyên bị chậm lịch, cần chủ động gọi đối tượng đến tiêm sớm.
"Về giám sát bệnh truyền nhiễm sau bão lũ, bên cạnh báo cáo thường quy theo quy định tại Thông tư 54/2015/TT-BYT cần thêm giám sát dựa vào sự kiện để phát hiện sớm trong bối cảnh người dân dễ bị gián đoạn sinh hoạt sau thiên tai", GS.TS Phan Trọng Lân nói.
Về nhu cầu tiêm chủng, trang thiết bị, GS.TS Phan Trọng Lân đề nghị Sở Y tế đánh giá nhu cầu dài hạn đến năm 2030, tính cả vaccine mới; rà soát số lượng tủ lạnh dây chuyền lạnh, xác định nhu cầu dự phòng 1-2 tháng trong mô hình chính quyền hai cấp.
Tại buổi làm việc, GS.TS Phan Trọng Lân cũng tiếp thu các ý kiến, đề xuất nhằm nâng cao hiệu quả phòng chống dịch bệnh, bảo đảm vệ sinh môi trường sau mỗi đợt mưa lũ, đồng thời yêu cầu các đơn vị hoàn thiện báo cáo gửi Bộ Y tế.
GS.TS Phan Trọng Lân và đoàn công tác thăm hỏi, động viên nhân viên y tế của Trạm Y tế phường Hóa Châu.
Nhân chuyến công tác, GS.TS Phan Trọng Lân cùng đoàn công tác đã đến thăm hỏi, động viên một dược sĩ là cán bộ Trạm Y tế phường Hóa Châu.
Trong đợt mưa lũ vừa qua, nhà của dược sĩ này bị lũ tràn vào ngập gần 1 mét. Tuy nhiên, vì nhiệm vụ chung, anh vẫn bám trụ, trực tại Trạm y tế suốt 5 ngày liên tục, không thể về nhà.
Ở nhà, vợ anh phải một mình xoay sở kê cao đồ đạc chống lũ và chăm sóc hai con nhỏ. Hoàn cảnh gia đình anh hiện tại cũng rất éo le khi người mẹ đang mắc bệnh nan y, gia đình 4 người con nhưng các anh chị em đều đi làm ăn xa, chỉ có anh là người ở gần sống cùng ông bà.
