Vừa qua, người ta đã cảnh cáo khẩn cấp về thuốc 2.4-dinitrophenol (DNP). DNP là một chất “đốt chất mỡ” có độc tính cao được tìm thấy trong nhiều viên thuốc, thuốc bột và thuốc nước. Trong khi thành phần nguy hiểm này không được phép dùng thì nó thường được dùng bởi những người muốn giảm cân. Tháng rồi, một phụ nữ 21 tuổi ở Anh Quốc đã gặp nguy hiểm.
Theo Lila Bruk, chuyên gia tư vấn dinh dưỡng thì DNP vô cùng độc hại và nên cấm tuyệt đối bất cứ giá nào. Bruk cho rằng điều không may là chúng ta không hề biết cơ thể đáp ứng như thế nào và có nhiều bằng chứng cho thấy DNP gây chế người. Không có một loại biệt dược nào có thể giảm cân nhanh chóng như người ta giới thiệu. Bà ta khuyên rằng cách thức tốt nhất để giảm cân là tập trung chính vào chế độ ăn uống, giảm khẩu phần ăn phù hợp là chìa khóa cho sự giảm cân. Thêm vào đó phải chú ý đến thành thần thức ăn, cần ăn nhiều thịt nạc hơn, các loại mỡ tốt và chất bột có chỉ số đường thấp, quan trọng nữa là phải giảm thấp tối đa thức ăn qua chế biến. Cuối cùng việc tập thể dục, thể thao là một thành tố cần thiết để giảm cân, việc này giúp tiêu tốn năng lượng dư thừa của cơ thể.
Tổ chức Interpol quốc tế đã cảnh báo đến các nước thành viên về vấn đề thử nghiệm mẫu thuốc này. Nhiều nơi đã không biết được sự hiện diện của thuốc giảm cân chứa DNP. Tiến sĩ Joey Gouws ở Trung tâm kiểm soát thuốc cho rằng DNP là một thành phần hữu cơ với công dụng chính sử dụng trong lĩnh vực diệt cỏ và thuốc trừ sâu. Chất này đã được loại dùng điều trị béo phì ở những năm 1930 (do nó có tác dụng làm tăng tốc độ chuyển hóa nên dùng để giảm cân), tuy nhiên sau đó bị cấm vì gây chết người. Lý do DNP gây nguy hiểm là do nó ức chế quá trình sản xuất adenosine triphosphate (ATP) (một coenzyme nội bào chuyển hóa năng lượng), năng lượng sẽ mất đi khi tăng nhiệt độ trong tế bào. Nguyên nhân này gây tăng nhiệt cấp tính, nhiệt độ cơ thể tăng cao đến 440C trước khi chết.
(Theo Nature, 5/2015)
Đặng Minh Trí