Đặc điểm khí hậu gió mùa kết hợp với môi trường ô nhiễm trầm trọng của xã hội công nghiệp hóa làm cho tỉ lệ người mắc bệnh đường hô hấp ngày càng phổ biến, điển hình là các bệnh viêm xoang mũi. Ở Việt Nam, người viêm xoang mũi chiếm tỉ lệ từ 15 - 17% dân số và có xu hướng ngày càng tăng.
Anh Hồ Lượng, giảng viên của một trường đại học ở TP.HCM đã bị căn bệnh viêm xoang hành hạ gần 10 năm nay. Công việc nghiên cứu, giảng dạy vốn đã rất căng thẳng, căn bệnh viêm xoang còn khiến anh khổ sở hơn vì anh liên tục bị nghẹt mũi, mệt mỏi, đau đầu, có khi cảm thấy mắt mờ… Chất lượng cuộc sống của anh bị suy giảm nghiêm trọng. Trường hợp của anh Lượng chỉ là một trong hàng vạn người bị mắc viêm mũi xoang cực kỳ phiền toái hiện nay.
Lượng bệnh nhân gia tăng nhanh từng ngày
Trước đây, viêm xoang được coi là căn bệnh của mùa lạnh. Nhưng hiện nay ngay cả khi thời tiết đã sang hè, viêm xoang vẫn gây phiền toái cho nhiều người phải khổ sở.
Vài năm trở lại đây, lượng bệnh nhân đến khám tại Bệnh viện Tai Mũi Họng TP.HCM liên tục gia tăng. Theo thống kê sơ bộ, mỗi ngày bệnh viện tiếp nhận khoảng hơn 1.000 bệnh nhân đến khám, trong đó số người mắc viêm xoang chiếm khoảng 57%. Theo các bác sĩ ở đây, lượng bệnh nhân vẫn đang có xu hướng gia tăng từng ngày. Thống kê tại Bệnh viện Tai Mũi Họng Trung Ương cho thấy, mỗi ngày có 700 - 800 bệnh nhân tới khám, chiếm gần 50% số đó là các trường hợp bị viêm xoang. Khoa Tai Mũi Họng Bệnh viện Nhiệt đới cũng cho biết, số ca bệnh viêm xoang đang gia tăng rất nhanh.
Theo một nghiên cứu mới đây, viêm xoang là bệnh lý thường gặp ở khoảng 15 - 17% dân số, do nhiều tác nhân gây ra. Có nhiều dạng viêm xoang như viêm mũi xoang dị ứng, viêm xoang do răng, viêm xoang thông thường, viêm xoang do nấm và viêm xoang trẻ em. Ở Việt Nam, căn bệnh viêm xoang đang gia tăng không kiểm soát ở các thành phố lớn.
Vì sao nhiều người mắc?
Đầu tiên là do khí hậu ngày càng ô nhiễm, nhất là ở các thành phố lớn nơi tập trung nhiều nhà máy, lưu lượng xe có động cơ cao. Một nghiên cứu gần đây cho thấy 90% mẫu kiểm tra không khí tại TP.HCM không đạt tiêu chuẩn cho phép, luôn ở mức nguy hại cao cho sức khỏe, trong đó lượng bụi lơ lửng đang là nhân tố gây ô nhiễm nghiêm trọng hàng đầu trên địa bàn.
Mũi có vai trò cửa ngõ của đường hô hấp, mũi là cơ quan đầu tiên trên cơ thể phản ứng với những thay đổi thất thường của thời tiết. Do đó, khi không khí bị ô nhiễm, những bệnh liên quan đến “cửa ngõ” này rất dễ xuất hiện, điển hình là viêm xoang.
Thay đổi thời tiết là một trong những nguyên nhân dẫn đến viêm xoang mũi. GS.TS. Nguyễn Hữu Khôi, chuyên khoa Tai - Mũi - Họng, cho biết: “Khi không khí chuyển lạnh đột ngột, độ ẩm tăng cao làm cho lớp thảm nhầy trong hốc mũi và họng trở nên đặc và quánh hơn. Lúc này lớp lông chuyển của mũi họng vận động khó khăn dẫn đến khả năng làm sạch, làm ấm, làm ẩm không khí của mũi họng giảm, do đó mũi họng dễ bị viêm hơn”.
Ngoài ra, nhiệt độ môi trường đột ngột cũng dẫn đến bệnh viêm xoang. Điều này lý giải vì sao các nhân viên văn phòng thường xuyên ngồi trong môi trường máy lạnh, sau đó đột ngột tiếp xúc với không khí nóng bức bên ngoài rất dễ bị sổ mũi, nghẹt mũi, viêm xoang mũi.
Đặc biệt, theo các chuyên gia môi trường, tại Hà Nội, mức độ ô nhiễm không khí cao nhất là vào tháng 12 và tháng 1, bởi mùa đông thường có gió mùa đông bắc tràn về, khí áp tăng cao, nhiệt độ hạ xuống làm cho không khí bị tù hãm, chất ô nhiễm khó phát tán lên cao và bay ra xa. Điều này làm cho các chất ô nhiễm luẩn quẩn sát mặt đất trong một thời gian dài.
Các bác sĩ chuyên khoa Tai - Mũi - Họng cho biết, những người hút thuốc lá cũng có nguy cơ viêm mũi xoang cao hơn mức bình thường.
Thực tế cho thấy, viêm mũi xoang đang là mối quan ngại lớn về mặt sức khỏe cộng đồng. Cải thiện môi trường sống là vấn đề cấp thiết để đẩy lùi sự gia tăng của căn bệnh gây nhiều phiền toái này. Bên cạnh đó, mỗi người đều phải tự ý thức việc phòng bệnh và điều trị trước khi gặp phải những biến chứng nặng nề do căn bệnh này gây ra.
THẾ PHONG - TUÂN NGUYỄN