Viêm tai giữa là bệnh lý tai mũi họng thường gặp ở mọi lứa tuổi
Viêm tai giữa là bệnh lý tai mũi họng thường gặp, có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng phổ biến nhất là ở trẻ em dưới 15 tuổi. Điều đáng lưu ý là bệnh có thể gây biến chứng, dẫn đến giảm thính lực nếu không được phát hiện và điều trị đúng cách.
Viêm tai giữa gặp nhiều ở trẻ em, song người lớn cũng không nằm ngoài nguy cơ mắc bệnh. Tình trạng giảm thính lực do viêm tai giữa phụ thuộc vào thể bệnh, thời gian mắc và việc điều trị có kịp thời hay không.
Khi bị viêm tai giữa, dịch viêm hoặc mủ ứ đọng trong hòm tai sẽ cản trở sự rung động của màng nhĩ và chuỗi xương con, làm giảm khả năng truyền âm thanh vào tai trong. Người bệnh thường có cảm giác nghe kém, ù tai, đầy tai; các triệu chứng này rõ rệt hơn trong giai đoạn viêm cấp hoặc khi có nhiều dịch trong tai.
Ở viêm tai giữa cấp tính, giảm thính lực thường chỉ mang tính tạm thời. Nếu được điều trị sớm và đúng, dịch viêm sẽ tiêu, màng nhĩ hồi phục và thính lực có thể trở lại bình thường. Tuy nhiên, nếu bệnh tái phát nhiều lần hoặc không được điều trị triệt để, viêm có thể chuyển sang viêm tai giữa mạn tính, gây thủng màng nhĩ, tổn thương chuỗi xương con. Khi đó, tình trạng giảm thính lực có thể kéo dài, thậm chí trở nên vĩnh viễn.
Nguy hiểm hơn, một số trường hợp viêm tai giữa mạn tính có biến chứng như viêm xương chũm hoặc cholesteatoma có thể phá hủy cấu trúc tai giữa, ảnh hưởng đến tai trong và gây giảm thính lực nặng, khó hồi phục.
Vì vậy, khi xuất hiện các dấu hiệu như đau tai, chảy dịch tai, nghe kém, ù tai hoặc sốt, người bệnh cần đi khám chuyên khoa tai mũi họng sớm. Việc điều trị kịp thời không chỉ giúp kiểm soát viêm mà còn bảo vệ thính lực lâu dài, phòng tránh các biến chứng nguy hiểm.
Viêm tai giữa là bệnh lý tai mũi họng thường gặp, đặc biệt ở trẻ em.
Biểu hiện lâm sàng của viêm tai giữa
Viêm tai giữa thường gặp dưới hai thể chính là viêm tai giữa cấp tính mủ và viêm tai giữa mạn tính mủ.
Viêm tai giữa cấp tính mủ
Bệnh thường gặp ở trẻ em và diễn biến qua hai giai đoạn:
- Giai đoạn ứ mủ (chưa có mủ chảy ra ngoài):
Trẻ thường có biểu hiện viêm mũi họng cấp như sốt, ho, chảy mũi. Trẻ dưới 6 tháng tuổi có thể kèm rối loạn tiêu hóa như tiêu chảy, đi ngoài phân sống, nôn trớ. Trẻ đau tai, bỏ bú, quấy khóc nhiều, nghe kém, lơ đãng khi được gọi. Khi khám tai, màng nhĩ thường đục, đỏ, sau đó chuyển xám và phồng ra ngoài, làm mất các mốc giải phẫu bình thường.
- Giai đoạn vỡ mủ (mủ chảy ra ống tai):
Khi mủ thoát ra ngoài, các triệu chứng thường giảm nhanh. Trẻ bớt sốt, giảm đau, ăn uống khá hơn và nghe tốt hơn, nhưng xuất hiện tình trạng chảy mủ tai. Mủ tai lúc đầu loãng, màu vàng chanh, sau đó đặc dần thành mủ nhầy. Khám tai sẽ thấy màng nhĩ dày, ẩm, có lỗ thủng và mủ chảy qua lỗ thủng.
Viêm tai giữa mạn tính mủ
Bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi, biểu hiện lâm sàng thường nghèo nàn. Triệu chứng chính là chảy mủ tai kéo dài hoặc từng đợt, thường xuất hiện sau mỗi lần ho, sốt, đau họng. Mủ tai thường có mùi hôi thối, màu vàng xanh hoặc nâu bẩn, đặc, lổn nhổn, đôi khi lẫn máu hoặc có mảng trắng như bã đậu, ánh như váng mỡ. Người bệnh nghe kém, ít đau tai nhưng có cảm giác nặng tai, nhức đầu. Khi khám tai, thấy màng nhĩ thủng, đáy lỗ thủng bẩn, bờ không đều, đôi khi có polyp trong tai.
Tiến triển và biến chứng của viêm tai giữa
Viêm tai giữa nếu được phát hiện sớm, chích rạch dẫn lưu kịp thời hoặc chăm sóc tai đúng cách sau khi vỡ mủ, thường khỏi trong vòng 1 - 2 tuần. Màng nhĩ có thể liền lại và không để lại di chứng.
Ngược lại, viêm tai giữa mạn tính nếu không được điều trị tốt có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm xương chũm cấp hoặc mạn, viêm màng não, liệt mặt, áp xe não, nhiễm trùng máu.
Viêm tai giữa cấp tính mủ cần được điều trị tùy theo từng giai đoạn. Người bệnh phải được theo dõi sát để chích rạch màng nhĩ đúng thời điểm do bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng thực hiện. Khi mủ đã chảy ra, cần làm thuốc tai và theo dõi hàng ngày cho đến khi màng nhĩ liền hẳn. Trường hợp đã có viêm xương chũm, phẫu thuật lấy bỏ tổ chức xương viêm là cần thiết để phòng ngừa biến chứng.
Tóm lại: Viêm tai giữa là bệnh thường gặp và có thể ảnh hưởng đến thính lực nếu không được điều trị đúng cách. Do đó, người bệnh cần tuân thủ chặt chẽ chỉ định của bác sĩ. Đồng thời, cần điều trị triệt để các ổ viêm nhiễm vùng mũi họng như nạo VA, cắt amidan, điều trị viêm mũi xoang để phòng ngừa viêm tai giữa.
Khi mắc các bệnh truyền nhiễm như cúm, sởi, cần sử dụng thuốc theo chỉ định để tránh bội nhiễm vi khuẩn. Người bệnh không nên lặn ở ao hồ, sông suối, không ngoáy tai bẩn. Khi có biểu hiện đau tai, ù tai, chảy mủ tai hoặc nghe kém, cần đến khám bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng để được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời.
