Theo thống kê viêm mũi xoang chiếm 30 - 40% trong số các bệnh nhân đến khám tai mũi họng và khoảng 85% bệnh nhân viêm mũi xoang chỉ cần điều trị ngoại trú. Bệnh chủ yếu gặp ở người lớn, tuy nhiên cũng có thể gặp ở trẻ sơ sinh. Bệnh thường có biểu hiện hắt xì, ngứa mũi, nghẹt mũi, đau nhức, chảy dịch, điếc mũi, đau ở trán hay hốc mắt, đau tai.
Viêm mũi xoang có các mức độ sau
- Viêm xoang cấp tính bắt đầu đột ngột và kéo dài 1 - 2 tuần sau khi nhiễm virus. Trong trường hợp nhiễm trùng do vi khuẩn, viêm xoang cấp tính có thể kéo dài từ 2 - 4 tuần. Nhiễm trùng thường là một phần của cảm lạnh, cảm cúm hoặc các bệnh đường hô hấp khác.
- Viêm xoang bán cấp có thể kéo dài đến 3 tháng, từ 4 đến 12 tuần. Tình trạng này thường xảy ra với các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc dị ứng theo mùa, được xem là giai đoạn chuyển tiếp từ viêm xoang cấp sang viêm xoang mạn.
- Viêm xoang mạn tính kéo dài trên 3 tháng hoặc tiếp tục tái phát. Viêm xoang mạn tính có thể xảy ra do nhiễm khuẩn, nhưng chủ yếu do dị ứng dai dẳng hoặc các vấn đề về cấu trúc mũi (ví dụ: Polyp mũi, lệch vách ngăn mũi).
Các biểu hiện của viêm mũi xoang
Ở giai đoạn đầu triệu chứng của viêm mũi xoang có biểu hiện khá giống với bệnh cảm lạnh, viêm mũi, nên thường khiến người bệnh chủ quan không đi khám.
- Biểu hiện nghẹt mũi
Nhiễm trùng gây sưng xoang, niêm mạc mũi đỏ và phù nề, gây ngạt mũi và tắc nghẽn, hạn chế khả năng thở bằng mũi. Nghẹt mũi dẫn đến ngửi kém hoặc mất ngửi.
- Đau đầu do xoang
Bên cạnh đau nhức tai, đau răng, đau hàm và má, áp lực và sưng tấy xoang có thể gây đau đầu. Cơn đau đầu do viêm xoang nặng hơn vào buổi sáng, vì chất nhầy tích tụ trong xoang suốt đêm.
Khi thay đổi áp suất (đi lên cao, đi máy bay, lặn dưới biển) tạo ra sự chênh lệch áp suất giữa không khí và các xoang, có thể khiến cho cơn đau đầu trở nên tồi tệ hơn.
- Ngứa cổ họng và ho
Khi dịch từ xoang chảy xuống phía sau cổ họng, nó có thể gây ho và ho dai dẳng, đặc biệt là vào ban đêm khi nằm ngủ hoặc buổi sáng sau khi thức dậy. Tình trạng này có thể gây khó ngủ. Hãy nằm thẳng và kê cao đầu khi ngủ để giảm bớt triệu chứng này.
- Biểu hiện đau họng và khàn giọng
Khi chất nhầy chảy xuống sau cổ họng có thể gây đau rát cổ họng. Ban đầu nó chỉ gây nhột và ngứa. Nhưng khi tình trạng nhiễm trùng kéo dài trong vài tuần hoặc hơn, chất nhầy có thể gây kích ứng và làm viêm cổ họng, dẫn đến đau họng và khàn giọng.
- Xuất hiện đau xoang
Đau xoang (đau và nhức vùng mặt) là một triệu chứng phổ biến của bệnh viêm xoang. Tình trạng viêm và sưng tấy khiến các xoang đau nhức. Thông thường cơn đau do viêm xoang cấp tính gây ra sẽ nghiêm trọng hơn. Xoang tại một vị trí có thể ảnh hưởng đến vùng xung quanh gây đau, sưng và đỏ.
- Viêm xoang hàm gây đau ở vùng mặt trước xoang hàm, đau răng và nhức vùng trán.
- Viêm xoang trán gây đau nhức ở vùng trán.
- Viêm xoang sàng gây ra đau đằng sau và giữa hai mắt, nhức vùng trán, viêm tấy quanh ổ mắt và chảy nước mắt.
- Viêm xoang bướm ít gây đau cục bộ hơn.
- Xuất hiện chảy nước mũi.
Các dịch trong xoang bị nhiễm trùng có thể chảy vào đường mũi, khiến người bệnh sổ mũi liên tục. Nước mũi có thể màu trắng đục, màu xanh hoặc vàng. Dịch nhầy cũng có thể đi qua mũi và chảy xuống phía sau cổ họng.
Ngoài ra, viêm mũi xoang có thể gây ra một số triệu chứng khác như: Sốt và ớn lạnh, hơi thở hôi, viêm tấy quanh ổ mắt, đau răng và đau nhức tai.
Viêm mũi xoang khi nào cần đi khám?
Trên thực tế khi bị viêm mũi xoang nhiều người cho rằng chỉ là bệnh nhẹ, chắc do cảm cúm hoặc thay đổi thời tiết, nên thường chủ quan không đi khám. Và nghĩ nếu viêm mũi do virus thường sẽ có thể tự khỏi. Tuy nhiên, nếu bị chảy nước mũi, nghẹt mũi, đau vùng mặt kéo dài hơn 10 ngày, bị sốt cao hoặc nhiễm trùng tái phát, người bệnh nên đến gặp bác sĩ ngay để được điều trị. Điều trị sớm và dứt điểm sẽ giúp ngăn ngừa viêm xoang chuyển thành mạn tính và gây biến chứng.
Viêm mũi xoang nặng nếu không được điều trị có thể gây ra một số biến chứng nguy hiểm như:
- Viêm nhiễm ổ mắt: Phù nề, viêm nhiễm ở mi mắt, viêm mô tế bào ổ mắt.
- Áp xe ngoài màng cứng, cuối cùng có thể dẫn tới áp xe não.
- Tắc tĩnh mạch xoang hang, có thể dẫn đến liệt mắt và mù lòa.
Biến chứng do viêm mũi xoang dễ xảy ra hơn ở những người bị suy giảm miễn dịch, có bệnh lý nền (đặc biệt là bệnh đáo tháo đường), bị polyp mũi, vẹo vách ngăn mũi hay nhiễm cầu khuẩn Streptococcus, Stapylocossus…
Tóm lại: Viêm mũi xoang có thể điều trị được và hầu hết mọi người sẽ tự khỏi trong vòng 1 - 2 tuần nếu được chăm sóc và dùng thuốc đúng cách. Tuy nhiên, trong trường hợp bị viêm xoang mạn tính hoặc tái phát nhiều lần, cần đi khám bác sĩ để được thăm khám và điều trị. Tuyệt đối không điều trị theo mách bảo để tránh nguy hại tới sức khoẻ.