Anh N.V.G (48 tuổi, ở Tây Ninh) thấy đau nhức tinh hoàn bên phải và sưng to nên đã đi khám nam khoa, bác sĩ phát hiện áp xe mào tinh hoàn.
Trước đó không lâu, các bác sĩ cũng tiếp nhận và điều trị một trường hợp bệnh nhân nam (35 tuổi), vào viện vì bìu phải sưng to và đau, kèm hoại tử một phần da bìu. Trước khi nhập viện 1 tháng, bệnh nhân có biểu hiện của sưng đau bìu, tự uống thuốc tại nhà nhưng không đỡ, bệnh càng tiến triển nặng dẫn đến biến chứng áp xe tinh hoàn, có nguy cơ phải cắt tinh hoàn.
Đây chỉ là hai ca bệnh điển hình viêm mào tinh hoàn gây biến chứng. Viêm mào tinh hoàn là một tình trạng khá phổ biến ở nam giới, nếu không được phát hiện và điều trị đúng có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như áp xe hóa, nhồi máu tinh hoàn, teo tinh hoàn và vô sinh.
Nguyên nhân viêm mào tinh hoàn
Có rất nhiều loại vi khuẩn có thể gây viêm mào tinh hoàn như vi khuẩn gây bệnh lậu, bệnh chlamydia… Đối với những người trên 40 tuổi từng có tiền sử bệnh nhiễm trùng tuyến tiền liệt hay nhiễm trùng đường tiết niệu thì khả năng bị viêm mào tinh hoàn càng cao vì vi khuẩn dễ dàng di chuyển từ vùng bị nhiễm bệnh hoặc từ ống dẫn tinh đến mào tinh hoàn.
Ngoài ra, còn có những nguyên nhân khác liên quan sự bất thường trong kết cấu của ống dẫn tiểu hay liên quan đến việc gắn ống thông đường tiết niệu.
Những người có nguy cơ mắc bệnh viêm mào tinh hoàn cao gồm:
- Những người có quan hệ tình dục với nhiều người;
- Người có quan hệ với những người bị mắc các bệnh lây lan qua đường tình dục không sử dụng bao cao su;
- Người từng mắc các bệnh lây lan qua đường tình dục;
- Người có tuyến tiền liệt lớn gây trở ngại đến hoạt động của bàng quang, khiến bàng quang lúc nào cũng còn nước tiểu và dễ bị nhiễm trùng;
- Những người từng phẫu thuật ống dẫn nước tiểu.
Bệnh khởi phát do viêm tế bào ống dẫn tinh lan tới mào tinh hoàn. Tới giai đoạn toàn phát mào tinh hoàn sưng tấy từ cực dưới lên cực trên. Nếu cắt ngang mào tinh hoàn sẽ thấy nhiều ổ áp xe nhỏ dẫn tới viêm mủ toàn bộ mào tinh hoàn. Tinh hoàn lúc này cũng sưng to và sung huyết. Nếu điều trị kịp thời thì bệnh sẽ khỏi nhưng các tổ chức viêm xơ có thể làm bít tắc ống dẫn tinh gây nên bệnh vô sinh ở nam giới.
Biểu hiện viêm mào tinh hoàn
Biểu hiện lâm sàng của viêm mào tinh hoàn có các triệu chứng toàn thân như: bệnh phát sinh đột ngột, đau tức túi tinh, kèm theo sốt, buồn nôn… đau có thể lan xuống háng, bụng dưới và bộ phận sinh dục… Ở các giai đoạn bệnh thì có các biểu hiện như sau:
Viêm tinh hoàn cấp tính: Thường gây ra bởi nhiễm trùng đường tiết niệu và các bệnh tuyến tiền liệt. Triệu chứng bệnh: sốt cao, ớn lạnh, tinh hoàn cứng, đau, vùng háng cũng có cảm giác đau, da bìu đỏ, phù nề, mào tinh to, đi tiểu ra máu… Những dấu hiệu và triệu chứng của bệnh thường xuất hiện trong 1 hoặc 2 ngày và có khuynh hướng ngày một trầm trọng hơn. Bệnh thường khỏi hẳn sau khi điều trị.
Viêm tinh hoàn mạn tính: Tinh hoàn dần sưng lên, sau đó có biểu hiện xơ cứng, thỉnh thoảng xuất hiện những cơn đau nhẹ… Thường sau 1 – 2 năm bệnh mới biểu hiện rõ rệt. Những triệu chứng của bệnh xuất hiện thường xuyên và các biện pháp chữa trị chỉ có thể cải thiện tình trạng bệnh chứ không thể khỏi hẳn.
Thường không thể xác định được nguyên nhân gây viêm mào tinh hoàn mạn tính, nhưng phần lớn là do khi bị viêm mào tinh hoàn cấp tính, người bệnh không được chữa trị kịp thời và đúng cách.
Phát hiện viêm mào tinh hoàn bằng cách nào?
Thường bệnh nhân đã có viêm niệu đạo hoặc tuyến tiền liệt cũ, nay xuất hiện cơn đau ở một bên bìu lan theo dọc thừng tinh lên vùng hạ vị. Bìu sưng to, lớp da bìu đỏ rực chỉ trong vòng 3 – 4 giờ, sờ vào thấy rất đau. Mào tinh hoàn to và rắn nhưng vẫn phân biệt được với tinh hoàn. Ranh giới sẽ mất đi và chỉ còn lại một khối phồng to nóng ran và đau. Nắn thừng tinh thấy sưng lên và có thể xuất hiện tràn dịch màng tinh hoàn, nếu thăm trực tràng thấy tuyến tiền liệt bị đau. Toàn thân có biểu hiện sốt cao lên tới 39 – 40 độ C hoặc hơn, có khi kèm theo rét run.
Biến chứng: Viêm mào tinh hoàn có thể đưa đến những biến chứng như: Tinh hoàn bị teo nhỏ; áp xe bìu (tế bào mào tinh hoàn bị mủ); có thể dẫn đến viêm mào tinh hoàn mạn tính; làm giảm khả năng có con.
Cần làm gì khi viêm mào tinh hoàn?
Khi bị viêm mào tinh hoàn, hãy thực hiện các bước sau để giảm đau:
- Nghỉ ngơi;
- Chườm lạnh vùng bìu: Dùng khăn mỏng bọc bên ngoài túi chườm lạnh trước khi đặt vào vùng bìu và chỉ chườm trong 30 phút. Nếu chườm quá lâu sẽ làm da của bạn bị tổn thương;
- Nâng đỡ vùng kín: Khi nằm nghỉ ngơi, nên gấp một chiếc khăn và đặt phía dưới vùng bị đau.
Để phòng ngừa căn bệnh này, mọi người cần phải tập cho mình những thói quen tình dục an toàn như sử dụng bao cao su và chung thủy 1 vợ 1 chồng. Và nếu đang gặp vấn đề về đường tiết niệu thì hãy đi khám bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn, điều trị, tránh bị viêm mào tinh hoàn.