Bệnh viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay là tình trạng đau ở mặt trong khuỷu tay do bị sưng ở một trong các gân nối cơ cẳng tay với khuỷu tay.
Tỷ lệ mắc bệnh viêm cầu lồi ngoài xương cánh tay trong cộng đồng khoảng 1-3% dân số, hay gặp ở độ tuổi từ 40-50. Đa số các trường hợp bệnh tự hồi phục nếu nghỉ ngơi mà không cần điều trị. Bệnh có thể kéo dài từ vài tuần, vài tháng hoặc hàng năm, đôi khi có tái lại trong thời gian ngắn nếu không được điều trị đúng.
1. Nguyên nhân gây viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay
Nguyên nhân viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay thường liên quan đến những người chơi thể thao có sử dụng tay nhiều như người chơi tennis, cầu lông, golf, người chèo thuyền,…. Hoặc các nghề nghiệp cần vận dụng nhiều các cơ bắp cẳng tay như họa sĩ, nhạc công, ngư dân, thợ mộc.
-Cơ chế trực tiếp gây bệnh là do sự căng quá mức của các cơ duỗi cổ tay và ngón tay, đặc biệt là khi thực hiện các động tác đối kháng ở tư thế ngửa bàn tay.
-Một số trường hợp, tuy không phải vận dụng sức cơ vùng khủyu nhiều, các động tác được thực hiện sai cách, đột ngột hay quá tầm cũng là nguyên nhân gây ra các tổn thương cho cơ như rách gân cơ duỗi và màng xương ở vùng lồi cầu ngoài xương cánh tay. Tại vị trí bám của gân, có hiện tượng viêm phản ứng, tăng sinh mạch và phù nề các tổ chức xung quanh.
Vị trí tổn thương của viêm cầu nồi ngoài xương cánh tay
2. Triệu chứng bệnh viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay
Người bệnh có thể gặp các triệu chứng:
- Đau: Là triệu chứng điển hình mà hầu hết bệnh nhân phải đối mặt. Đau ở vùng lồi cầu ngoài xương cánh tay do tổn thương viêm hoặc đứt gân cơ, lan rộng xuống cẳng tay và cổ tay. Cảm giác đau ngay cả khi nghỉ ngơi và tăng lên khi thực hiện các động tác co duỗi cổ tay, cẳng tay và nâng vác vật nặng.
- Hạn chế vận động: Các động tác duỗi, ngửa bàn tay và cầm nắm đồ vật bị hạn chế, các động tác cơ bản như cầm bút, đánh răng cũng trở nên khó khăn
-Ngứa, tê rần, hoặc nóng ran ở vùng khuỷu tay, lan lên cánh tay hoặc xuống tận các ngón tay.
Các triệu chứng bệnh đa phần sẽ tiến triển từ từ, kéo dài trong nhiều tháng.
3. Chẩn đoán xác định
-Chủ yếu dựa vào lâm sàng: khám bệnh nhân thấy đau vùng khuỷu và có điểm đau chói khi ấn tại vị trí bám tận của gân (lồi cầu ngoài xương cánh tay).
Cần phân biệt với các bệnh lý có triệu chứng tương tự với bệnh viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay như: Thoái hóa khớp khuỷu; bệnh lý rễ ở cột sống cổ; viêm túi thanh dịch ở khuỷu tay; hội chứng đường hầm cổ tay...
-Ngoài ra các bác sĩ có thể chỉ định thêm: Xét nghiệm bilan viêm và Xquang vùng khớp khuỷu; siêu âm gân cơ vùng khuỷu phát hiện tổn thương đứt gân một phần hay hoàn toàn, vôi hóa trong gân, tăng sinh mạch máu dưới phổ doppler; chụp cộng hưởng từ MRI…
4. Điều trị bệnh viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay
Thuốc
Tùy theo thể trạng từng bệnh nhân bác sĩ sẽ chỉ định các loại thuốc để giúp bệnh nhân giảm đau, giảm viêm tại chỗ và giãn cơ như:
-Các thuốc giảm đau thông thường: paracetamol, aspirin
-Chống viêm không steroid: dạng gel dùng bôi ngoài da: diclofenac, profenid; dạng viên dùng theo đường uống như: meloxicam, diclofenac, etoricoxib, celecoxib…
-Có thể dùng corticosteroid: thường được bác sĩ chỉ định tiêm tại chỗ khi bệnh nhân đau nhiều, kéo dài, không đáp ứng với thuốc giảm đau và thuốc kháng viêm không steroid. Bethamethasone,
Methylprednisolone acetat là các thuốc thường được sử dụng. Khi tiêm chỉ nên tiêm một liều duy nhất, nếu cần lặp lại cần dùng cách liều trước đó ít nhất 3 tháng. Bệnh nhân tuyệt đối không nên tự ý sử dụng thuốc khi chưa có sự hướng dẫn của bác sĩ vì có thể gặp phải các tác dụng phụ rất nguy hiểm, nhất là khi lạm dụng các thuốc giảm đau, kháng viêm trong thời gian dài.
Vật lý trị liệu
Mang băng hỗ trợ cẳng tay để làm giảm sự căng kéo các cơ duỗi ở khớp khuỷu
-Có thể chườm lạnh ở vùng tổn thương để giảm đau.
-Không sử dụng các loại dầu nóng hay thuốc để tự xoa bóp, có thể gây viêm kéo dài, rất khó điều trị.
-Sử dụng laser lạnh, loại sóng ngắn, hay điện phân giúp bệnh nhân giảm đau.
-Có thể mang các băng hỗ trợ cẳng tay để làm giảm sự căng kéo các cơ duỗi ở khớp khuỷu.
Phẫu thuật
Được bác sĩ chỉ định khi các phương pháp trên không đem lại hiệu quả hoặc bệnh tái đi tái lại quá nhiều lần. Các phẫu thuật được áp dụng trong điều trị viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay:
-Cắt ngắn, kéo dài, tạo hình gân cơ duỗi
-Loại bỏ các tổ chức hỏng của gân duỗi
-Giải phóng gân duỗi khỏi mỏm lồi cầu.
Phẫu thuật ngày nay có thể được tiến hành bằng nội soi với các ưu điểm như ít xâm lấn, ít đau, hồi phục nhanh. Trong quá trình điều trị, cần lưu ý hạn chế vận động, giảm các động tác duỗi và ngửa mạnh cổ tay. Tuyệt đối không được cố gắng vận động quá sức, tiếp tục chơi thể thao vì điều đó có thể làm bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.
5. Phòng ngừa bệnh viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay
Các biện pháp giúp phòng tránh bệnh viêm lồi cầu xương cánh tay bao gồm:
-Không thực hiện các động tác quá tầm hay vận động các cơ duỗi quá đột ngột.
-Khi chơi tennis, cần lựa chọn những chiếc vợt phù hợp về kích thước và sức cầm của tay. Điều chỉnh lực căng của vợt cho thích hợp.
-Trước khi chơi thể thao cần khởi động kỹ, đặc biệt không được quên nhóm các động tác giúp giãn cơ vùng khuỷu.
-Tập chơi theo cách chuyên nghiệp, tuân thủ các nguyên tắc cơ bản của từng môn thể thao.
-Thực hiện đúng các động tác khi tập luyện.
-Nên mang băng bảo vệ tay khi chơi.
-Cần có thời gian nghỉ giữa giờ để các cơ được nghỉ ngơi, tránh hoạt động lặp đi lặp lại nhiều lần.
-Tập luyện các bài tập rèn luyện sức cơ của nhóm cơ vùng khuỷu tay.
Mời xem video được quan tâm:
Cảnh báo di chứng kéo dài hậu COVID có thể thành hội chứng phổ biến
