Bệnh viêm kết mạc ở trẻ nhỏ ảnh hưởng rất lớn đến sinh hoạt và học tập của trẻ. Ðây lại là nhóm bệnh về mắt phổ biến nhất nên rất cần sự quan tâm chăm sóc của cha mẹ và thầy cô giáo. Bệnh thường gặp vào mùa xuân do thời tiết ấm và ẩm rất thuận lợi cho vi khuẩn, virut phát triển và có nhiều phấn hoa.
Các thể VKM ở trẻ nhỏ
Viêm kết mạc (VKM) là tình trạng viêm nhiễm của kết mạc, đây là lớp màng trong suốt bao bọc quanh củng mạc và bên trong mí mắt, lớp màng này tiết ra chất nhờn để bôi trơn bề mặt của mắt. Khi kết mạc bị viêm, mắt sẽ bị đỏ, chảy nhiều nước mắt và ngứa. Hầu hết bệnh xảy ra ở một mắt trước rồi mới lây sang mắt bên kia. Có 3 thể viêm kết mạc: Một là, VKM nhiễm khuẩn, do virut hay vi khuẩn gây ra. Trong đó VKM do virut là phổ biến nhất, thường xảy ra sau khi trẻ bị cảm lạnh hoặc nhiễm khuẩn tai. VKM do vi khuẩn ít gặp hơn, bệnh gây tiết dịch màu trắng giống như mủ, mắt đỏ rõ hơn. Hai là, VKM kích ứng: xảy ra khi trẻ bị một chất kích ứng, chẳng hạn chất clo trong nước máy hay bị lông mi, bụi hoặc côn trùng bay vào mắt gây đỏ mắt. Ba là, VKM dị ứng: khi có sự tiếp xúc với chất gây dị ứng như phấn hoa, bụi hữu cơ khiến hệ miễn dịch của trẻ phản ứng bất thường.
Bệnh VKM thường gặp ở những trẻ hơn 3 tháng tuổi, vì từ độ tuổi này trẻ thường dụi tay vào mắt và miệng nhiều hơn, do đó dễ dàng làm bệnh dễ lây lan. Khi đến lứa tuổi mẫu giáo, bệnh lại càng phổ biến hơn do sự tiếp xúc thường xuyên của trẻ trong lớp học. Vi khuẩn có thể lây lan từ mũi, miệng, họng và dịch tiết từ mắt do tiếp xúc trực tiếp. Mặt khác vi khuẩn cũng có thể lây nhiễm vào khăn mặt, từ đây lây nhiễm vào mắt nếu trẻ tiếp xúc với khăn mặt và khăn tay đã bị nhiễm khuẩn. Bệnh viêm kết mạc ở trẻ nhỏ thường có thể bị nhầm với bệnh “dính mắt”, một căn bệnh phổ biến ở những trẻ mới sinh do tuyến lệ đang phát triển và bị tắc, ở bệnh này trẻ hay bị chảy nước mắt. Do mắt không bị viêm nên việc dùng thuốc nhỏ mắt kháng khuẩn là không cần thiết. Bệnh tắc ống lệ đạo thường tự khỏi sau khi trẻ trên 1 tuổi. Tuy nhiên, nếu trẻ mới sinh bị sưng mắt, đỏ mắt hay chảy ghèn, cha mẹ cần nhanh chóng đưa trẻ đến khám ở chuyên khoa mắt để được chẩn đoán và điều trị đúng.
 Cấu trúc của adenovirus gây viêm kết mạc. |
Phát hiện trẻ bị VKM Cha mẹ, người bảo mẫu hay thầy cô giáo có thể phát hiện bệnh VKM ở trẻ nhỏ nhờ các triệu chứng như: trẻ có triệu chứng khô mắt, tròng trắng mắt bị đỏ, tiết dịch giống như mủ, khi đó tác nhân gây bệnh là vi khuẩn, hoặc chảy nước nhiều do tác nhân gây bệnh là virut hay dị ứng. Trẻ hay dụi mắt do ngứa và sưng trên mí mắt, sau một đêm ngủ dậy, mắt trẻ có một lớp vảy cứng đóng lại. Tuy bệnh VKM không gây đau mắt nghiêm trọng, không dẫn đến mất thị giác hay nhạy cảm với ánh sáng, nhưng khi con bạn có bất cứ triệu chứng nào trong các triệu chứng nêu trên, hãy nhanh chóng đưa bé đi khám bệnh. Kỹ năng chăm sóc trẻ bị VKM ThS. Bùi Hữu Thịnh