Viêm họng thường gây ra do nhiễm virut, vi khuẩn, các chất kích thích như chất gây ô nhiễm hay hoá chất, ô nhiễm không khí, hút thuốc lá và các bệnh mũi họng… Tuy nhiên, phần lớn viêm họng là do virut liên quan đến cảm cúm hoặc cảm lạnh, chiếm tới 80% các trường hợp. Vậy trong trường hợp viêm họng nào thì cần dùng kháng sinh?
Không dùng kháng sinh khi viêm họng do virut: Có thể vệ sinh khoang miệng (miệng, họng) hàng ngày bằng cách súc miệng nước muối 0,9%, các loại nước súc miệng có bán trên thị trường như TB, Listerin… Trẻ em có thể bôi họng bằng Glycerin borat 5%, nhỏ mũi Argyrol 1%. Điều trị triệu chứng bằng các thuốc như: hạ sốt (nếu có sốt) bằng paracetamol, dùng thuốc giảm đau, giảm ho, có thể uống dung dịch oserol để chống mất nước, nước hoa quả để cung cấp vitamin và tăng cường sức đề kháng cho cơ thể...
Ngoài ra, có thể sử dụng một số vị thuốc dân gian như cây húng chanh, rẻ quạt… trị viêm họng cũng rất tốt. Thông thường, bệnh sẽ tự khỏi trong vòng 7-10 ngày. Nếu các triệu chứng viêm họng không cải thiện trong vòng một tuần, cần đi khám để có phương pháp điều trị thích hợp. Không dùng kháng sinh trong trường hợp này. Trên thực tế, người bệnh trong cộng đồng cứ thấy mình bị viêm họng thì mua kháng sinh về dùng, đôi khi gây bất lợi, vì không phải lúc nào thuốc kháng sinh cũng là lựa chọn tối ưu nhất cho bệnh viêm họng. Thuốc kháng sinh không diệt được virut - nguyên nhân thường gặp nhất của viêm họng và không có tác động trên các triệu chứng. Việc sử dụng kháng sinh không cần thiết tạo ra các chủng vi khuẩn có khả năng kháng thuốc kháng sinh
Kháng sinh chỉ dùng khi viêm họng do vi khuẩn: Lúc này mới dùng kháng sinh để điều trị. Thuốc kháng sinh cần lựa chọn để điều trị cho thích hợp với tuổi, tình trạng bệnh… Các kháng sinh thường được sử dụng trong viêm họng là: Penicillin (ampicillin, amoxicillin). Nếu dị ứng với penicillin có thể dùng erythromycin, cephalosporin, azithromycin… Thời gian điều trị trung bình từ 5 - 10 ngày. Đôi khi nên kết hợp hai loại kháng sinh trở lên để hạn chế hiện tượng kháng thuốc. Cùng với việc tiêu diệt các vi khuẩn gây viêm họng, thuốc còn ngăn ngừa các biến chứng do nhiễm trùng. Nếu viêm họng không được điều trị có thể dẫn đến sốt thấp khớp, gây tổn thương tim, thận…
Tuy nhiên khi dùng kháng sinh cần lưu ý, người bệnh có thể gặp tác dụng phụ do thuốc gây ra như làm phân mềm và tiêu chảy…
Dược sĩ Hoàng Thu Thủy
