Viêm gan B là gì?
Viêm gan B là bệnh truyền nhiễm do virus HBV (Hepatitis B Virus) gây ra, tấn công trực tiếp vào tế bào gan. Bệnh có thể diễn tiến ở hai dạng:
- Cấp tính: Mới nhiễm, thường tự khỏi sau vài tháng.
- Mạn tính: Virus tồn tại trong máu >6 tháng, có thể gây tổn thương gan kéo dài.
Viêm gan B có lây không? Câu trả lời là có. Nhiều người nghĩ rằng viêm gan B có thể lây qua ăn uống, bắt tay, ôm, ho, hắt hơi hay dùng chung bát đũa. Tuy nhiên, quan điểm này hoàn toàn sai lầm.
Viêm gan B lây qua đường gì? Viêm gan B chỉ lây qua ba con đường chính:
- Đường máu: Truyền máu, tiêm chích, xăm mình, dùng chung kim tiêm hoặc dao cạo, bàn chải dính máu.
- Đường tình dục: Quan hệ tình dục không an toàn với người mang virus.
- Từ mẹ sang con: Trong lúc sinh nếu mẹ có tải lượng virus cao và trẻ không được tiêm phòng sớm.
Vì vậy, người bệnh không cần tự ti và những người xung quanh cũng không nên e ngại tiếp xúc.
Sống chung với viêm gan B
Viêm gan B có chữa được không? Hiện nay, y học chưa có thuốc đặc trị tiêu diệt hoàn toàn virus HBV. Tuy nhiên, các thuốc kháng virus thế hệ mới như Tenofovir hoặc Entecavir có thể ức chế sự nhân lên của virus; làm giảm men gan, hạn chế xơ hóa và ung thư gan; giúp người bệnh "sống hòa bình" với HBV.
Hiện nay, y học chưa có thuốc đặc trị tiêu diệt hoàn toàn virus HBV.
Người bệnh cần hiểu rằng mục tiêu điều trị viêm gan B không phải là "diệt sạch virus" mà là kiểm soát tải lượng virus, bảo vệ chức năng gan và duy trì chất lượng sống lâu dài. Khái niệm "sống chung với viêm gan B" không chỉ dành cho người đang mang virus, mà còn dành cho những người đang sống, làm việc hoặc sinh hoạt cùng với người mắc viêm gan B. Người thân, bạn bè hay đồng nghiệp của bệnh nhân không cần lo lắng quá mức, vì nếu hiểu rõ các con đường lây truyền, chúng ta hoàn toàn có thể sống gần gũi, hỗ trợ và bảo vệ nhau một cách an toàn.
Sống chung với viêm gan B nghĩa là cùng nhau hiểu đúng về bệnh, xây dựng môi trường không kỳ thị, không lo sợ nhưng vẫn đảm bảo an toàn. Người bệnh cần chủ động điều trị, theo dõi định kỳ để kiểm soát virus và sống hòa bình với bệnh. Do vậy, người bệnh viêm gan B cần:
- Tái khám định kỳ mỗi 6 tháng để kiểm tra men gan, tải lượng HBV-DNA, siêu âm và xét nghiệm AFP (dấu ấn ung thư gan).
- Tuân thủ điều trị thuốc kháng virus, không tự ý ngưng thuốc.
- Tránh rượu bia, thuốc lá, ăn nhiều rau quả, hạn chế mỡ động vật.
- Tập thể dục đều đặn và duy trì tinh thần lạc quan.
Viêm gan B có nguy hiểm không?
Viêm gan B có thể được phát hiện qua xét nghiệm máu (HBsAg). Tuy nhiên, trên thực tế, rất nhiều người chỉ phát hiện bệnh khi đã có biến chứng ở gan như xơ gan hoặc ung thư gan. Nguyên nhân là vì viêm gan B thường không có triệu chứng rõ ràng, người bệnh vẫn sinh hoạt, làm việc bình thường trong nhiều năm mà không hay biết mình đang mang virus.
Viêm gan B mạn tính có thể tiến triển thành xơ gan hoặc ung thư gan nếu không điều trị.
Các biến chứng nghiêm trọng do viêm gan B gây ra:
- Xơ gan: Tế bào gan bị thay thế bằng mô sẹo
- Ung thư biểu mô tế bào gan (HCC): biến chứng nặng nhất, có thể xảy ra ngay cả khi chưa bị xơ gan
- Suy gan cấp: Gan mất chức năng đột ngột, nguy hiểm tính mạng
Khoảng 20–30% bệnh nhân viêm gan B mạn tính có thể tiến triển thành xơ gan hoặc ung thư gan nếu không điều trị.
Tại Việt Nam, ước tính có khoảng 10–12 triệu người đang mang virus HBV, trong đó nhiều người chưa được chẩn đoán hoặc điều trị. Trên 80% ca ung thư gan ở Việt Nam được cho là liên quan đến viêm gan virus B.
Tóm lại, viêm gan B không lây qua ăn uống hay tiếp xúc thông thường. Hãy hiểu đúng, đừng sợ hãi, đừng kỳ thị. Chủ động tiêm vaccine, tầm soát định kỳ và đồng hành cùng bác sĩ để bảo vệ lá gan của bạn. Khi hiểu đúng, chúng ta hoàn toàn có thể sống khỏe mạnh dù mang virus viêm gan B.
