Bệnh viêm cột sống dính khớp có thể dẫn đến việc các đốt sống cột sống dính lại với nhau, gây giảm khả năng linh hoạt của cột sống và thậm chí tàn phế trong một số trường hợp nghiêm trọng.
1. Nguyên nhân gây viêm cột sống dính khớp
Mặc dù nguyên nhân chính xác của bệnh viêm cột sống dính khớp vẫn chưa được xác định rõ ràng, nhưng một số yếu tố có thể đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển bệnh:
- Yếu tố di truyền: Viêm cột sống dính khớp có tính di truyền cao. Hầu hết bệnh nhân mắc viêm cột sống dính khớp có gen HLA-B27 (Human Leukocyte Antigen B27), một yếu tố di truyền liên quan đến nguy cơ phát triển bệnh. Tuy nhiên, không phải tất cả những người mang gen này đều bị bệnh.
- Hệ miễn dịch: Viêm cột sống dính khớp là một bệnh tự miễn, nơi hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công nhầm vào các mô khỏe mạnh, đặc biệt là các khớp cột sống và các vùng xung quanh, dẫn đến viêm và tổn thương mô.
- Nhiễm trùng: Một số nghiên cứu cho rằng nhiễm trùng có thể kích hoạt phản ứng miễn dịch bất thường, dẫn đến viêm cột sống dính khớp ở những người có gen HLA-B27.
- Yếu tố môi trường và sinh thái: Mặc dù yếu tố di truyền đóng vai trò quan trọng, các yếu tố môi trường như nhiễm trùng đường tiêu hóa hoặc viêm ruột có thể góp phần làm phát triển bệnh.
Bệnh viêm cột sống dính khớp có thể dẫn đến việc các đốt sống cột sống dính lại với nhau, gây giảm khả năng linh hoạt của cột sống. Ảnh minh hoạ.
2. Triệu chứng của viêm cột sống dính khớp
Viêm cột sống dính khớp có thể phát triển dần dần trong nhiều năm, và triệu chứng của bệnh thường xuất hiện từ tuổi trưởng thành, phổ biến nhất là ở độ tuổi từ 20 đến 40. Các triệu chứng chính bao gồm:
- Đau thắt lưng dưới: Đây là triệu chứng phổ biến nhất và thường bắt đầu từ vùng cột sống thắt lưng và khớp cùng chậu. Cơn đau thường âm ỉ và có thể tăng lên vào ban đêm hoặc sáng sớm khi thức dậy.
- Cứng khớp: Khó khăn trong việc cử động và cảm giác cứng khớp vào buổi sáng hoặc sau thời gian nghỉ ngơi dài. Cứng khớp có thể giảm khi bệnh nhân vận động hoặc hoạt động trong ngày.
- Đau ở các khớp khác: Mặc dù viêm cột sống dính khớp chủ yếu ảnh hưởng đến cột sống, nhưng bệnh cũng có thể ảnh hưởng đến các khớp khác như hông, đầu gối, vai và khớp gối.
- Mệt mỏi và suy nhược: Những bệnh nhân mắc viêm cột sống dính khớp thường cảm thấy mệt mỏi và thiếu năng lượng. Triệu chứng này có thể do viêm hoặc do tác dụng phụ của thuốc điều trị.
- Đau gót chân: Một số bệnh nhân có thể gặp phải tình trạng đau gót chân, đặc biệt là khi đi lại hoặc đứng lâu.
- Khó thở: Nếu bệnh tiến triển và gây tổn thương các khớp sườn, bệnh nhân có thể gặp khó khăn trong việc thở sâu.
- Làm biến dạng cột sống: Nếu không điều trị kịp thời, viêm cột sống dính khớp có thể dẫn đến việc các đốt sống dính lại với nhau, khiến cột sống bị cong và giảm khả năng linh hoạt.
3. Viêm cột sống dính khớp có lây không?
Viêm cột sống dính khớp không phải là bệnh lây truyền, vì vậy không thể lây.
4. Phòng ngừa viêm cột sống dính khớp
Viêm cột sống dính khớp thường khiến nhiều người nhầm lẫn với các bệnh lý xương khớp khác. Ảnh minh hoạ.
Hiện tại không có phương pháp phòng ngừa viêm cột sống dính khớp hoàn toàn, đặc biệt đối với những người có yếu tố di truyền. Tuy nhiên, một số biện pháp có thể giúp giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh hoặc làm chậm tiến triển của bệnh:
- Duy trì một lối sống lành mạnh: Một chế độ ăn uống cân đối, giàu vitamin D và canxi, kết hợp với việc tập thể dục thường xuyên có thể giúp duy trì sức khỏe khớp và cột sống. Thể dục đều đặn giúp cải thiện sự linh hoạt và giảm đau cho bệnh nhân.
- Theo dõi sức khỏe định kỳ: Những người có yếu tố di truyền (ví dụ: có người thân mắc bệnh) nên kiểm tra sức khỏe định kỳ, đặc biệt là khi có triệu chứng đau lưng hoặc cứng khớp kéo dài trên 3 tháng, tái diễn nhiều lần.
- Tránh chấn thương: Việc tránh các chấn thương hoặc căng thẳng quá mức lên cột sống và các khớp có thể giúp giảm nguy cơ tổn thương.
- Điều trị các bệnh lý liên quan: Điều trị các bệnh lý viêm nhiễm hoặc rối loạn miễn dịch (như viêm ruột) có thể giúp giảm nguy cơ phát triển viêm cột sống dính khớp.
5. Cách điều trị viêm cột sống dính khớp
Mặc dù viêm cột sống dính khớp không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng có một số phương pháp điều trị giúp kiểm soát triệu chứng và làm giảm tiến triển của bệnh. Các phương pháp điều trị bao gồm:
- Dùng thuốc
- Thuốc giảm đau và chống viêm
- Thuốc sinh học (Biologics)
- Thuốc DMARDs (Disease-Modifying Antirheumatic Drugs)
- Vật lý trị liệu rất quan trọng trong việc duy trì sự linh hoạt của cột sống và giảm cứng khớp. Các bài tập kéo giãn và tăng cường cơ bắp có thể giúp giảm đau và duy trì khả năng vận động.
- Phẫu thuật: Trong các trường hợp nghiêm trọng, khi bệnh ảnh hưởng đến các khớp hoặc làm hỏng cột sống, phẫu thuật có thể cần thiết. Phẫu thuật có thể bao gồm thay khớp hoặc các biện pháp nhằm khôi phục sự linh hoạt của cột sống.
- Hỗ trợ tâm lý: Việc đối phó với một bệnh mãn tính như viêm cột sống dính khớp có thể gây căng thẳng và lo âu. Các liệu pháp tâm lý như tư vấn hoặc hỗ trợ nhóm có thể giúp bệnh nhân cảm thấy thoải mái hơn khi sống chung với bệnh.
Viêm cột sống dính khớp là một bệnh lý viêm khớp mãn tính có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng vận động và chất lượng cuộc sống của người bệnh nếu không được điều trị kịp thời. Việc phát hiện và điều trị sớm giúp kiểm soát triệu chứng và làm chậm tiến triển của bệnh. Bệnh nhân cần làm theo chỉ định của bác sĩ và duy trì thói quen tập thể dục, ăn uống lành mạnh để cải thiện sức khỏe và chất lượng cuộc sống.
Xem thêm bài viết được quan tâm:
