Theo dược học cổ truyền, hoa hướng dương vị ngọt, tính ấm, không độc, có công dụng trừ phong, minh mục (làm sáng mắt), thường được dùng để chữa các chứng bệnh như đầu choáng mắt hoa, phù mặt, nặng mặt, đau răng... Hạt hướng dương có tác dụng chữa chứng huyết lỵ, mụn nhọt. Lá hướng dương thường dùng để trị tăng huyết áp. Rễ hướng dương có công dụng chữa các chứng đau ngực sườn, đau do viêm loét dạ dày, tá tràng, đại tiểu tiện không thông thoáng…
Đài hoa hướng dương chủ trị đau đầu hoa mắt, đau răng, đau dạ dày, thống kinh, vết thương viêm loét... Lõi cành cây hướng dương có tác dụng chữa chứng tiểu ra máu, sỏi đường tiết niệu, tiểu tiện không thông.
Một số bài thuốc có dùng cây hướng dương:
Bài 1:Chữa ho gà: Dùng lõi thân và cành cây hướng dương 15-30g, giã nát, hãm nước sôi, thêm đường trắng và uống trong ngày. Uống liền 7 ngày.
Bài 2:Chữa tăng huyết áp: Dùng lá hướng dương khô 30g (hoặc 60g lá tươi), thổ ngưu tất 30g, sắc với 800ml nước, còn 300ml uống thay trà trong ngày. Uống 10 ngày.
Bài 3:
Chữa ù tai do tuổi già: Dùng vỏ hạt hướng dương 15g, sắc nước uống thay trà trong ngày . Uống 7-10 ngày.
Bài 4:Chữa thượng vị đau tức do ăn không tiêu: Dùng rễ cây hoa hướng dương, hạt mùi, tiểu hồi hương; mỗi vị 6-10g, sắc với 750ml nước, còn 250ml uống ngày 2 lần. Uống 7 ngày.
Bài 5:Chữa kiết lỵ đại tiện xuất huyết: Dùng hạt hướng dương (đã bóc vỏ) 30g, hãm với 800ml nước sôi trong 1 tiếng, pha thêm chút đường phèn uống trong ngày. Uống 3-5 ngày.
Bài 6:Chữa đại tiện không thông: Dùng rễ cây hoa hướng dương, giã nát, vắt lấy nước cốt, hòa thêm chút mật ong uống; Mỗi lần uống 15-30g, ngày uống 2-3 lần. Uống 3-5 ngày.
Bài 7: Chữa tiểu nhỏ giọt do nóng trong: Dùng rễ cây hoa hướng dương tươi 30g sắc với nước uống. Chú ý: chỉ đun sôi một vài phút, không nấu quá lâu sẽ mất tác dụng, dùng liên tục trong nhiều ngày.
Bài 8: Chữa viêm tuyến vú: Dùng khay hạt hướng dương, bỏ hết hạt, thái nhỏ, sao vàng, tán thành bột mịn. Ngày uống 3 lần, mỗi lần 9-15g, hòa với rượu hoặc nước sôi, khi uống lần thứ nhất ra mồ hôi mới có kết quả.Uống 5-7 ngày.
Lưu ý:Phụ nữ có thai không được dùng.
Lương y Hoàng Bá