Sự việc lập tức khiến Không quân Italia, đang triển khai F-35 tại quốc gia vùng Baltic này, phải khẩn cấp xuất kích theo chiến dịch "Trung tâm phía Đông". Ngoài ra, Thụy Điển cũng điều động tiêm kích Gripen, trong khi Phần Lan triển khai F-18 để giám sát tình hình.
Một cặp máy bay đánh chặn MiG-31 đang tiếp nhiên liệu. (Nguồn:Kirill Mushak)
Theo thông tin ban đầu, các máy bay Nga đã xâm phạm không phận Estonia gần đảo Vaindloo, ở Vịnh Phần Lan trên biển Baltic, cách biên giới Nga khoảng 100 km. Đáng chú ý, các máy bay này đã tắt bộ phát đáp trong suốt chuyến bay.
Ngoại trưởng Estonia Margus Tsahkna, đã gọi đây là một "hành vi xâm phạm và chưa từng có tiền lệ của Nga". Trong khi đó, Bộ trưởng Quốc phòng Litva Dovile Sakaliene kêu gọi NATO nên sẵn sàng bắn hạ máy bay Nga, dù chỉ vi phạm không phận trong thời gian ngắn. Bà lấy dẫn chứng từ vụ Thổ Nhĩ Kỳ bắn rơi máy bay Su-24 của Nga hồi năm 2015.
Vì sao MiG-31 đáng sợ?
Trong biên chế của Nga, MiG-31 được đánh giá là dòng máy bay có khả năng chiến đấu cao nhất khi đối đầu trên không. Các chuyên gia quân sự phương Tây và Ukraine nhiều lần nhấn mạnh rằng, MiG-31 sở hữu những ưu thế đặc biệt, thậm chí vượt trội cả so với các tiêm kích hiện đại hơn như Su-35. Thực tế chiến trường Ukraine cũng đã chứng minh điều đó.
Điểm mạnh nhất của MiG-31 nằm ở khả năng hạ máy bay đối phương từ khoảng cách lên tới 400 km. Nhờ bay ở độ cao lớn với tốc độ siêu thanh, MiG-31 có thể truyền cho tên lửa không đối không tầm xa R-37 nguồn động năng vượt trội so với khi phóng từ các máy bay khác như Su-35. Điều này giúp R-37 duy trì tốc độ cao, khó bị đánh chặn và tăng xác suất tiêu diệt mục tiêu.
Ngoài ra, radar và hệ thống cảm biến trên MiG-31 cũng vượt xa bất kỳ tiêm kích nào của cả Nga lẫn NATO. Nhờ đó, nó có thể tự phát hiện và tấn công các mục tiêu cỡ máy bay chiến đấu ở phạm vi tối đa, mà không cần phụ thuộc vào máy bay cảnh báo sớm (AEW&C). Gần đây, có thông tin cho rằng MiG-31 đã được tích hợp phiên bản R-37 mang đầu đạn hạt nhân chiến thuật, cho phép chỉ một chiếc máy bay cũng có thể vô hiệu hóa cả đội hình đối phương.
Căng thẳng leo thang ở sườn Đông NATO
Sự cố MiG-31 xảy ra trong bối cảnh quan hệ Nga – NATO đang đặc biệt căng thẳng. Chỉ tám ngày trước đó, khoảng 20 máy bay không người lái (UAV) đã xâm nhập không phận Ba Lan, mà theo nhiều nguồn tin phương Tây, chúng có nguồn gốc từ Nga. Dù không gây thiệt hại lớn, nhưng một tên lửa không đối không AIM-120 được Ba Lan phóng để đánh chặn đã rơi trúng một tòa nhà dân sự.
Đáp lại, NATO đã quyết định tăng cường triển khai máy bay chiến đấu ở Đông Âu để phòng ngừa rủi ro. Tuy nhiên, sự căng thẳng dự kiến sẽ còn tiếp tục leo thang khi Ukraine ngày càng mất quyền kiểm soát lãnh thổ ở tiền tuyến. Nhiều chính trị gia châu Âu đang kêu gọi can thiệp sâu hơn vào chiến sự, nhằm ngăn chặn nguy cơ phòng tuyến Ukraine sụp đổ hoàn toàn.
