Dân "chê" cá giống do tỉnh hỗ trợ
Cơn lũ vào cuối tháng 9/2022 tràn qua đã cuốn trôi 4 héc ta hồ cá của gia đình ông Lê Văn Dũng ở xóm Hùng Cường, xã Kỳ Sơn, huyện Tân Kỳ (Nghệ An). Theo ông Dũng, đợt này gia đình ông được hỗ trợ 15 triệu đồng, tuy nhiên thay vì nhận tiền khi nhận hỗ trợ lại bị quy đổi thành hơn 200 kg cá giống.
Hồ cá của ông Nguyễn Văn Tâm bị vỡ, không thể nuôi nhưng vẫn phải nhận cá giống.
"Tôi cũng đã đề nghị hỗ trợ tiền mặt để chủ động mua cá giống cho phù hợp nhưng không được chấp nhận. Cá giống được hỗ trợ quá nhỏ, tôi không muốn nhận, nhưng không nhận thì cũng thiệt, đành phải lấy, thả xuống được chăng hay chớ", ông Dũng nói và cho hay sau khi thả được 1 ngày thì có khoảng 40 kg cá đã bị chết.
Cách đó không xa, hơn 1 héc ta của gia đình ông Nguyễn Văn Tâm, cũng ở xóm Hùng Cường cùng chung cảnh ngộ, đợt lũ năm 2022 cũng khiến nhiều tấn cá chưa kịp thu hoạch bị cuốn trôi hoàn toàn. Mới đây, ông Tâm được tỉnh Nghệ An trích ngân sách hỗ trợ 10 triệu đồng để mua cá giống.
Cũng như các gia đình khác, thay vì được nhận tiền mặt như những năm trước, năm nay, ông Tâm được thông báo sẽ nhận cá giống. Do hồ cá bị vỡ bờ, chưa thể khắc phục kịp và nguy cơ không thể kịp nuôi vụ cá mới nên ông Tâm đã có đơn gửi lên UBND xã Kỳ Sơn, đề nghị được nhận tiền mặt để chủ động mua cá giống nhưng không được chấp nhận vì đó là chủ trương của huyện.
Ông Tâm cho biết, ngày 13/11, gia đình ông được trao 130 kg cá giống. Không có chỗ thả cá nên ông Tâm phải gửi số cá này ở ao cá của người con rể cùng xóm là anh Phạm Bá Tân. Anh Tân cũng bị thiệt hại do lũ năm 2022 nên được hỗ trợ 60 kg cá giống. Do diện tích ao cá nhỏ, nên khi thả xuống 190 kg cá của ông Tâm và anh Tân đã khiến ao này bị quá tải.
Cá bị chết sau vài ngày thả.
"Hôm nhận cá, tôi muốn nhận tiền thì được người giao cá nói, nếu nhận tiền chỉ được nhận 2 triệu đồng. Thấy bèo bọt quá nên tôi không lấy, đành phải lấy cá. Giờ lấy cá thì không có chỗ để nuôi", ông Tâm nói và cho hay, do phải chạy lũ nên người dân ở đây nuôi cá theo vụ, cá giống phải lớn từ 0,5-0,7 kg mỗi con. Tuy nhiên cá giống được cấp lần này quá nhỏ, chỉ bằng 2 ngón tay nên không thể kịp thu hoạch trước mùa mưa lũ năm, nếu nuôi cũng không biết có được thu hoạch hay không.
Qua tìm hiểu của phóng viên, không chỉ các hộ dân nói trên, mà hàng chục trường hợp khác ở xã Kỳ Sơn đều không hài lòng với việc hỗ trợ cá giống thay vì hỗ trợ tiền như mọi năm, vì trọng lượng cá không phù hợp với thời vụ, giá cá lại quá cao. Một người dân nuôi cá ở xã này cho biết loại cá giống này người dân mua giá chỉ từ 40.000-45.000 đồng/kg, nhưng UBND huyện Tân Kỳ đã đấu thầu với giá hơn 72.000 đồng/kg khiến người được hỗ trợ bị thiệt thòi.
Tại xã Tân Hương (huyện Tân Kỳ) cũng rơi vào tình cảnh tương tự, nhiều hộ nuôi cá đã thả cá vụ mới từ giữa tháng 10 vừa qua. Sau khi được xã thông báo năm nay nhận cá giống thay vì tiền mặt như các năm trước, nhiều người dân đã phản ứng và tuyên bố không nhận cá nữa.
Anh Phan Huy Hùng ở xóm Làng Rào, xã Tân Hương cho hay, anh và nhiều hộ khác đã thả cá vụ mới, loại cá 0,5-0,8 kg/con từ cuối tháng 10 vừa qua nên anh không nhận cá giống được hỗ trợ vì không biết nuôi ở đâu, trong khi bán thì không ai mua vì cá quá nhỏ. "Chúng tôi không thể ngồi chờ cá hỗ trợ mà phải tranh thủ từng ngày để nuôi cho kịp để chạy lũ năm sau. Nuôi cá nhỏ như thế thì năm sau không thể thu hoạch trước mùa lũ, nếu có lũ thì lại mất sạch", anh Hùng nói.
Sẽ kiểm tra, chấn chỉnh và rút kinh nghiệm
Theo ông Lê Viết Quý - Trưởng phòng Nông nghiệp huyện Tân Kỳ, năm nay huyện Tân Kỳ được UBND tỉnh Nghệ An hỗ trợ hơn 3,5 tỉ đồng để hỗ trợ cá giống cho người nuôi bị thiệt hại do lũ năm 2022.
Cũng theo ông Quý, huyện thực hiện theo chủ trương của lãnh đạo tỉnh, năm nay ưu tiên trao con giống nên huyện đã thực hiện đấu thầu mua cá giống phát cho người dân. Khi được hỏi về những bất hợp lý mà người dân phản ánh, ông Quý thừa nhận có những sơ suất và sẽ cho kiểm tra để chấn chỉnh, rút kinh nghiệm cho những đợt sau.
Cá quá nhỏ nhưng người dân vẫn phải nhận, dù nuôi cá này sẽ không kịp chạy lũ năm sau.
Về giá cá quá cao, gần gấp đôi giá người dân tự mua, ông Quý cho rằng do phải gánh thêm chi phí vận chuyển, bảo hành và giá này đã được Sở Tài chính Nghệ An phê duyệt.
Cũng theo tìm hiểu của của phóng viên, năm nay tỉnh Nghệ An đã trích ngân sách hàng chục tỉ đồng để hỗ trợ người dân sản xuất nông nghiệp bị thiệt hại do mưa lũ năm 2022. Trong đó, nhiều huyện đã chi trả bằng tiền mặt khiến người dân rất hài lòng vì chủ động trong việc mua giống để sản xuất. Tuy nhiên, một số huyện vẫn chọn mua con giống để hỗ trợ và đều gặp phải sự phản ứng từ phía người dân vì không phù hợp với nhu cầu của người dân, ngoài ra chi phí con giống quá cao.
