Một đứa trẻ không được người lớn quan tâm chăm sóc đầy đủ, sống trong cảnh thiếu thốn tình yêu thương, hoặc thường xuyên bị đối xử tệ bạc, lợi dụng hay bạo hành sẽ sớm đánh mất lòng tin vào con người và cuộc sống khi lớn lên.
Tương tự, một cá nhân gặp khó khăn trong việc hòa đồng với tập thể, thường xuyên bị tập thể chê bai, xa lánh hoặc không thừa nhận sẽ khó lòng tin tưởng được người khác. Chẳng hạn, một thiếu niên thường xuyên bị bạn bè trêu chọc hoặc cô lập sẽ gặp khó khăn trong việc kết giao với người khác. Tình trạng bị xem thường hoặc phản bội làm tổn thương lòng tự trọng của nạn nhân, dẫn đến mất lòng tin. Nhiều nghiên cứu đã khẳng định rằng những người có lòng tự trọng thấp sẽ không dễ dàng tin tưởng người khác như những người tự tin và ý thức được giá trị bản thân.
Bên cạnh đó, những sự kiện hoặc biến cố khó quên đối với một người như tai nạn giao thông, một vụ mất cắp hay cướp giật kinh hoàng, một cơn bạo bệnh thập tử nhất sinh, hoặc nỗi đau mất người thân cũng khiến cho một người mất mát cảm giác an toàn trong cuộc sống, dẫn đến tình trạng không còn dám tin tưởng ai hay điều gì. Không ngạc nhiên khi nhiều nạn nhân trong các vụ tấn công bạo lực hoặc cưỡng hiếp trở nên mất lòng tin vào điều tốt hoặc cái thiện, kể cả khi biến cố đã qua đi từ rất lâu. Còn trong một mối quan hệ thân thiết, biến cố bị bỏ rơi hoặc phản bội cũng dẫn đến sự lung lay về mặt lòng tin giữa hai phía.
Chứng rối loạn căng thẳng sau sang chấn (PTSD) - xảy ra khi một người vừa trải qua biến cố nguy hiểm vượt quá khả năng chịu đựng về mặt tâm lý của họ - cũng có thể biến một người đang khỏe mạnh lạc quan bỗng trở nên lầm lì và mất lòng tin vào cuộc sống. Nạn nhân sẽ thường xuyên tái hiện bi kịch trong tâm trí mình, kèm theo là những cảm giác âu lo và bồn chồn, trở nên hoặc xa cách hoặc phụ thuộc thái quá vào sự có mặt của người khác, chỉ để tạo ra và củng cố ảo tưởng rằng mình đang an toàn.
PHAN NGUYỄN KHÁNH ĐAN
Mời xem tiếp bài 3: Làm thế nào khắc phục tình trạng mất lòng tin? vào ngày 11/7/2015
