Tôi 37 tuổi. Cứ mùa hè đến là đầu ngón chân và tay lại mọc những đám mụn nước li ti, rất ngứa ngáy và khó chịu. Đi khám bác sĩ nói tôi bị á sừng. Xin bác sĩ cho tôi biết nguyên nhân gây bệnh và làm thế nào để giảm bớt khó chịu do bệnh này mang lại.
Trần Thị Liễu (Lào Cai)
Á sừng là một bệnh viêm da cơ địa dị ứng và là một bệnh ngoài da khá phổ biến, có thể gặp ở nhiều vị trí da khác nhau, nhưng rõ rệt nhất là ở các đầu ngón tay, chân, gót chân. Vùng bàn tay, chân bị á sừng thường khô ráp, tróc da, nứt nẻ ở rìa, gót chân và đầu các ngón. Vào mùa hè, vùng da bệnh bị ngứa, nổi mụn nước như trong bệnh tổ đỉa, lâu ngày có thể làm các móng xù xì lỗ chỗ. Vào mùa đông, tình trạng nứt nẻ càng nặng, phần da bệnh dễ bị toác ra, rớm máu, nứt sâu ở gốc ngón gọi là đứt cổ gà, đi lại đau đớn.
Nguyên nhân gây á sừng đến nay vẫn chưa xác định, song nhiều nhà khoa học cho rằng, đó là do yếu tố di truyền trong gia đình hoặc thói quen dinh dưỡng thiếu cân đối. Thực tế cho thấy, đại đa số người mắc bệnh đều do ăn ít rau quả. Thiếu vitamin nhất là A, C, D, E... sẽ ảnh hưởng đến chất lượng lớp sừng. Bệnh xuất hiện khi cơ thể có sự thay đổi về nội tiết có thể tự khỏi như đến tuổi dậy thì, mang thai, mãn kinh...
Để bệnh không tiến triển nặng hơn, bệnh nhân cần tránh bóc vẩy da, chọc nhể các mụn nước, chà sát kỳ cọ quá mạnh bằng đá kỳ, bàn chải; không nên ngâm rửa tay chân nhiều. Sau khi rửa chân tay, cần dùng khăn lau khô, nhất là các kẽ tay, kẽ chân. Khi chế biến thức ăn, tránh tiếp xúc với mỡ, gia vị như ớt, muối... bằng cách đeo găng tay; không ngâm chân tay với nước muối vì nước muối ưu trương sẽ hút nước trong tế bào làm da càng khô và vết nứt sẽ rộng và sâu hơn; hạn chế dùng xà phòng có độ tẩy mỡ cao ở tay chân. Khi tiếp xúc với hóa chất như xà phòng, xăng, dầu... cần đeo găng bảo vệ; mùa đông nên đi tất, đi găng tay sớm hơn người khác để bảo vệ lớp sừng ở lòng bàn tay, chân khỏi tác hại của biến đổi thời tiết đột ngột; tăng cường ăn rau quả tươi để có đủ vitamin như: giá đỗ, cà chua, các loại đậu, rau ngót, rau bí, bắp cải, cam bưởi, đu đủ, cà rốt...
Nếu mắc bệnh, bạn nên đi khám tại chuyên khoa da liễu để được chẩn đoán bệnh và hướng dẫn cụ thể.
BS. Nguyễn Hưng