Những nguyên nhân hạn chế người lao động trong việc chăm sóc dinh dưỡng và sức khoẻ của bản thân và người thân
Nhìn chung, người lao động bất kể nam nữ tại các khu công nghiệp (KCN) đang phải chịu áp lực về cả thể chất lẫn tinh thần. Theo kết quả từ 02 buổi thăm khám Sức khỏe sinh sản (SKSS) lưu động nằm trong khuôn khổ các hoạt động của Giai đoạn 2 dự án “Vì mẹ và bé – Vì tầm vóc Việt", trong số gần 700 người đến khám có tới 70% nữ công nhân mắc các bệnh về viêm nhiễm phụ khoa, 18 trường hợp dương tính với test kiểm tra nhanh ung thư cổ tử cung và được đề nghị xét nghiệm chuyên biệt để loại trừ. Những con số này cho thấy điều kiện sống và môi trường làm việc của lao động nữ tại các KCN cần được quan tâm hơn nữa.
Môi trường sống chật chội, thiếu tiện nghi và vệ sinh của các nữ công nhân lao động( ảnh minh hoạ).
Tuy nhiên không chỉ mình nữ giới chịu ảnh hưởng, nam công nhân cũng luôn phải làm việc với cường độ lớn, thời gian làm việc theo ca kíp và thường xuyên đổi lịch ca, lịch ngày nghỉ và mức lương chỉ khoảng 4,5 - 5 triệu đồng/tháng khiến họ thiếu đi thời gian và tài chính để chủ động chăm sóc sức khoẻ cho vợ và các con mình.
Các cuộc điều tra chỉ ra rằng nhận thức về chế độ dinh dưỡng, kiến thức về SKSS của người lao động tại các KCN còn chưa cao. Nhiều cặp vợ chồng công nhân không thực hành các biện pháp tránh thai an toàn, dẫn đến mang thai ngoài ý muốn và nạo phá thai không an toàn. Con em của công nhân viên lao động còn bị thấp còi hoặc có thể trạng yếu do chưa được nuôi dưỡng theo chế độ dinh dưỡng phù hợp.
Người lao động tại các KCN không biết nhiều đến các biện pháp tránh thai hiện đại ( ảnh minh hoạ).
Chị Lan Anh (28 tuổi, công nhân công ty TNHH Yamaha Motor, KCN Thăng Long) đã có 2 con cho biết rằng hai vợ chồng chị không sử dụng bất kỳ biện pháp tránh thai hiện đại nào.
Chị Thúy Nga (37 tuổi) – đồng nghiệp của chị Lan Anh chia sẻ rằng sai lầm của chị trong việc nuôi con trong giai đoạn 1.000 ngày vàng đầu đời đã khiến cho đường ruột của các con chị hoạt động kém, dẫn đến việc cân nặng tăng rất chậm.
Sở dĩ những thực trạng như vậy còn tồn tại bởi người lao động tại các KCN chưa được quan tâm nhiều để truyền thông về chăm sóc SKSS, chăm lo tinh thần và dinh dưỡng cho phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, chăm sóc sức khỏe dinh dưỡng cho con em họ. Điều này ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và nhận thức xã hội của công nhân lao động cũng như đến sức khỏe và sự phát triển của con em họ.
Những hành động vì một nền tảng tốt hơn cho thế hệ trẻ và những con số biết nói
Nhận thấy thực trạng trên cần được xử lý, từ cuối năm 2017 đến nay, “Quỹ Vì Tầm Vóc Việt” đã phối hợp với Công đoàn các khu công nghiệp và chế xuất Hà Nội (KCN & CX Hà Nội) triển khai dự án “Vì mẹ và bé – Vì tầm vóc Việt", với mục đích cải thiện ba vấn đề vềdinh dưỡng và SKSS từ gốc để thế hệ con em được “ươm mầm" tốt hơn.
Cung cấp kiến thức là hoạt động đầu tiên trong chuỗi hành động của dự án. Trong 6 tháng cuối năm 2017, 40 cán bộ nòng cốt cùng 2.000 lượt người lao động của hai KCN Quang Minh và Thăng Long (TP. Hà Nội) đã được truyền thông về cải thiện dinh dưỡng cho phụnữ trong độ tuổi sinh sản, đặc biệt là trong thời kỳ mang thai; dinh dưỡng cho trẻ em trong lứa tuổi vàng; chăm sóc SKSS; và chăm sóc sức khỏe tinh thần.
Một buổi truyền thông dành cho các công nhân viên lao động.
Đây là tiền để để dự án tiếp tục mở rộng hoạt động và địa bàn triển khai trong giai đoạn 2 (năm 2018). Ngoài hai KCN Thăng Long và Quanh Minh, dự án còn triển khai ở KCN Nội Bài (TP. Hà Nội), Quế Võ và Tiên Sơn (tỉnh Bắc Ninh). Dự án giai đoạn 2 cũng đã tổ chức khóa tập huấn về kỹ năng cung cấp thông tin và các kiến thức liên quan cho 80 cán bộ công đoàn và cán bộ y tế để giúp họ trở thành những tuyên truyền viên/tư vấn viên cơ sở. Bên cạnh đó dự án đã triển khai 20 buổi truyền thông về kiến thức cho 3.400 lượt người lao động, và tổ chức khám và tư vấn SKSS lưu động miễn phí, giúp gần 700 nữ lao động theo dõi được tình trạng bệnh phụ khoa của mình và sớm có hướng điều trị.
Ngoài ra, khi tham dự các buổi truyền thông, người lao động tại các KCN còn nhận được 10.000 tờ rơi cung cấp kiến thức vềcác chủ đề được truyền thông, dễ dàng tra cứu và truyền tay rộng rãi. 3.500 chiếc bao cao su và 2.000 vỉ thuốc tránh thai khẩn cấp cũng được phát miễn phí nhằm nâng cao ý thức phòng tránh việc mang thai ngoài ý muốn và mắc các bệnh lây nhiễm từ tình dục.
Cuối cùng, Hội thi tìm hiểu kiến thức về chăm sóc dinh dưỡng, SKSS và sức khỏe tinh thần cho người lao động trong độ tuổi sinh sản đã diễn ra trong khuôn khổ Hội nghị tổng kết giai đoạn 2 của dự án, với sự tham gia của 05 đội chơi đến từ 05 công ty và 60 công nhân, cán bộ công đoàn của các các KCN hưởng lợi. Đây là cơ hội để người lao động chia sẻ và lan tỏa những hiểu biết và thực hành liên quan đến các chủ đề đã được truyền thông.
Người lao động được phát tờ rơi và các biện pháp tránh thai.
Khép lại giai đoạn 2, nhiều thay đổi tích cực sau những hoạt động của dự án được thể hiện rõ rệt. Kết quả đánh giá nhanh trước và sau truyền thông cho thấy tỷ lệ hiểu đúng các kiến thức về dinh dưỡng, chăm sóc SKSS và sức khỏe tinh thần (trầm cảm thai sản), đã tăng từ 41% lên 85% – gấp 2,1 lần.
Phối hợp cùng nhau mang lại những nền tảng bền vững
Chị Lan Anh cho biết nhờ tham gia vào các buổi truyền thông của dự án, chị đã chủ động hơn trong việc cùng chồng dùng các biện pháp tránh thai hiện đại để đảm bảo kế hoạch hóa gia đình và còn có thêm kiến thức về chăm sóc vệ sinh phòng tránh bệnh phụ khoa.
Chị Thúy Nga chia sẻ sau buổi truyền thông về kiến thức “Chăm sóc dinh dưỡng cho trẻ em trong lứa tuổi vàng" thuộc dự án “Vì mẹ và bé – Vì tầm vóc Việt”, chị đã không nuông chiều theo sở thích của con mà chú ý hơn về chế độ dinh dưỡng của bé.
Những biến chuyển tích cực này có được là nhờ sự phối hợp hiệu quả giữa Quỹ Vì Tầm Vóc Việt và Công đoàn các KCN và chế xuất Hà Nội. Dự án đã kêu gọi được sự đồng hành tài trợ từ Tập đoàn TH và tổ chức DKT International Inc, và sự hợp tác từ tổ chức Marie Stopes.
Chia sẻ về quyết định tài trợ cho dự án, ông Michael Evans – Trưởng Đại diện Tổ chức DKT International Inc, tại Việt Nam cho biết: “Chúng tôi nhìn thấy lợi ích của việc mang lại kiến thức về sức khỏe sinh sản cho công nhân và người Việt đặc biệt là chị em phụ nữ trong vấn đề sức khỏe sinh sản mà phù hợp với mục đích và nhiệm vụ của chúng tôi ở Việt Nam. Có thể họ biết các biện pháp thông thường như bao cao su, thuốc tránh thai nhưng họ không biết còn nhiều biện pháp khác cũng như không biết ưu nhược điểm của các biện pháp chính vì vậy những buổi tập huấn chính là nơi mà chúng tôi cung cấp cho họ những kiến thức sâu rộng hơn và hiểu biết rõ về các biện pháp tránh thai để lựa chọn được biện pháp phù hợp với mỗi người”.
Các đơn vị triển khai và đơn vị đồng hành, với thế mạnh của mình về dinh dưỡng, sức khỏe tinh thần cũng như chăm sóc SKSS - tình dục đã thành công trong việc tiếp cận và cung cấp kiến thức cần thiết, góp phần xây dựng một nền tảng phát triển tốt hơn cho thế hệ con em của người lao động tại một số KCN. Hy vọng, những tác động tích cực từ dự án sẽ được nhân rộng trên nhiều địa bàn và tiếp cận đến nhiều đối tượng trong những giai đoạn sau.