Việc điều trị phẫu thuật phục hồi dương vật (DV) thành công tùy thuộc vào thời gian người bệnh đến với thầy thuốc.
Nguyên nhân
VTDV chia làm 2 nhóm: VT đứt lìa DV và VTDV.
VT đứt lìa DV đây nhóm nguyên nhân thường gặp trong cuộc sống hàng ngày và gặp ở lứa tuổi hoạt động tình dục, tự tay cắt bằng dao hay bị người khác dùng dao cắt. Nguyên nhân tự tay cắt gặp trong các trường hợp buồn bản thân, buồn chuyện gia đình, bệnh tâm thần. Bị người khác cắt DV đa số do ghen tuông, hận thù. VTDV: đây là nhóm nguyên nhân ít gặp như bị chó cắn gặp ở em bé do người lớn có thói quen xi em bé đi tiêu trong nhà, chó quanh quẩn ở bên cạnh rồi bất thần nhảy lên đớp nhầm vào DV của trẻ, do heo cắn khi bắt heo; hoặc trẻ tự cột dây thun vào DV rồi quên gây hoại tử DV. Ngoài ra do tai nạn giao thông, tai nạn lao động, VT do hỏa khí. Đa số các nguyên nhân VTDV còn kèm theo những thương tổn đi kèm khác ở vùng bẹn.
Ảnh minh họa
Chẩn đoán xác định
Thường dễ dàng phát hiện ngoài dấu hiệu đau tại chỗ và thăm khám kỹ để phát hiện thương tổn. Trường hợp DV đứt lìa có triệu chứng bí tiểu, máu chảy dữ dội ở mỏm bị cắt cụt. Cần xác định mức độ thương tổn phối hợp và thăm dò các cơ quan khác, nhất là trong trường hợp VTDV gây giập nát như: trực tràng, bàng quang, bìu và tinh hoàn và các VT khác nhằm tránh bỏ sót.
Điều trị
Đây là trường hợp cấp cứu niệu khoa cần khẩn trương và phẫu thuật kịp thời, nhất là trong các trường hợp VT đứt lìa DV. Mục đích phục hồi DV đảm bảo chức năng của DV.
Trường hợp DV bị cắt cụt hoàn toàn, đến muộn và mất đoạn bị cắt rời: cắt lọc tiết kiệm mỏm cụt, khâu cầm máu mỏm cụt, khâu lộn đầu niệu đạo bị cắt ra ngoài da để tránh đầu niệu đạo bị tụt vào trong và chít hẹp dần dần. Chuyển dòng nước tiểu tạm thời bằng mở bàng quang ra da cho đến khi mỏm cụt liền sẹo. Tái tạo DV mới.
Trường hợp DV bị đứt lìa tới sớm, mỏm cắt sắc bén và người bệnh mang theo đoạn bị cắt. Trong những trường hợp này cần khâu nối DV và dẫn lưu bàng quang. Cần đặt một ống thông từ ngoài vào có tác dụng làm nòng khuôn cho việc liền sẹo, nong niệu đạo nhiều lần ở đoạn bị cắt sau khi VT liền sẹo.
Trường hợp do cột dây thun DV gây sưng to, bầm tím, trường hợp này người bệnh bí tiểu hoàn toàn. Đặt dẫn lưu bàng quang ra da, dùng mọi cách để tháo cột dây thun.
Đối với VTDV bị giập nát, cần cắt lọc tiết kiệm mô lành, cầm máu kỹ. Chuyển dòng nước tiểu tạm thời để cho sự liền da được tốt. Kiểm tra và thám sát các cơ quan lân cận phát hiện những tổn thương đi kèm, tránh bỏ sót.
Kết hợp chăm sóc VT chu đáo. Thuốc kháng sinh liều cao, dùng đường tiêm, thuốc giảm đau và kháng viêm tốt.
Phòng ngừa VTDV
Khi xảy ra tai nạn cần chuyển người bệnh đến càng sớm càng tốt, lưu giữ phần DV bị cắt vào túi nước đá lạnh sau khi rửa sạch bằng nước sạch. Đây là VT hiếm gặp nhưng để lại hậu rất nặng nề đối với người bệnh và ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng sống. Việc tuyên truyền giáo dục hạnh phúc gia đình là điều cần thiết. Tránh những điều bất cẩn, tham gia lưu thông cần thận, tránh tai nạn lao động và nên có bảo hộ lao động khi đang làm việc.
BS.CKII. TUÊ THÀNH
