Những ngày gần Tết, thuốc lá ngoại và rượu ngoại nhập lậu vẫn xối xả về xuôi theo đường 9, tỉnh Quảng Trị chủ yếu bằng xe gắn máy. Số thuốc lá, rượu ngoại tịch thu được từ những “robot người thuốc lá, rượu ngoại” cộng lại có trị giá hàng chục tỉ đồng, nhưng tất cả hoặc là vô chủ hoặc là dưới mức truy cứu trách nhiệm hình sự.
Từ Khe Sanh…
Chiếc xe bán tải rồ ga, gồng mình hồng hộc leo lên dốc đứng Khe Sanh. Ngồi trong cabin chật cứng, nhìn ra bên ngoài, chúng tôi chỉ thấy những ánh đèn mờ mờ hắt loang loáng qua màn sương mù đã bắt đầu dày đặc.
Ngó ra bên ngoài, anh Lê Hồng Mẫn, Tổ Kiểm soát cổng C, Đội Kiểm soát hải quan Quảng Trị thở dài: Từ giờ đến hết đêm, cả quốc lộ 9 sẽ được các đối tượng tận dụng thành con đường vận chuyển thuốc lậu về thành phố Đông Hà.
Quán cóc ven đường đã bắt đầu thưa dần khách qua lại. Sương bảng lảng từ đỉnh núi gần đó cũng dày thêm. Nhưng Mẫn vẫn ngồi bất động bên ly nước đang dần nguội ngắt, mắt không dứt nhìn ra đoạn đường cua gấp từ Lao Bảo về. Theo anh Mẫn, vào thời điểm này, khác với mọi năm, mặt hàng chủ yếu được dân buôn lậu vận chuyển về đa phần là thuốc lá, đặc biệt thuốc Jet.
 “Đội quân” vận chuyển thuốc lá lậu ở Quảng Trị. |
“Thuốc Jet có nhiều người mua vì lợi nhuận cao, nhẹ nên dễ vận chuyển, vả lại trước đây mặt hàng này có thể mua nợ tại kho của người bán”, anh Mẫn lý giải.
Đúng là ở Lao Bảo, thuốc Jet nhiều thật, nhiều vô kể. Đã có thời, người ta gọi Lao Bảo là “thung lũng Jet” và tuyến đường 9 nối Đông Hà, Lao Bảo với nước bạn Lào là “xa lộ Jet”. Và từ đây, Jet chảy về Đông Hà, tỏa đi các tỉnh trong khu vực.
Dõi mắt về ánh đèn lấp loáng phía đỉnh núi, Mẫn nói, chính vì nhìn thấy món hời như thế, cánh chủ hàng chỉ trong một thời gian đã xây dựng hẳn một đội quân của riêng mình. Cái bẫy của giới chủ đưa ra với đồng bào nghèo dân tộc ở khu vực Khe Sanh như cái túi mật hút hàng trăm bà con tham gia vào đạo quân này. Ngoài khoản thưởng kếch xù từ những tải thuốc Jet, cánh chủ lại còn kích thích đoàn quân vận chuyển của mình bằng những khoản hậu đãi khác.
Đến khi nào “nhổ cỏ”?
Ông Nguyễn Chí Thành, Chi cục trưởng Hải quan Khu kinh tế Lao Bảo, Quảng Trị nói, sau 2 tháng mở chiến dịch tấn công buôn lậu dịp Tết Nguyên đán, gần như toàn bộ số xe khách “cộm cán” chuyên “đánh” hàng lậu với số lượng lớn, liều lĩnh chạy tuyến Lao Bảo - Đông Hà đã nghỉ hẳn. Cùng với việc bắt giữ quyết liệt các chủ xe, chúng tôi vận động, khuyên nhủ bà con “robot” phải dừng ngay việc tham gia buôn lậu, còn nếu không sẽ bị bắt, tịch thu hàng và xử phạt rất nghiêm. Trong 14 vụ Đội Kiểm soát phòng, chống ma túy Làng Vây đã bắt trong thời gian gần đây, có đến 10 vụ hàng vô chủ... Thực trạng này nói lên rằng, hoạt động chống buôn lậu thuốc lá, rượu ngoại trên đường số 9 vẫn như cũ: Đánh vào nồi cơm những người vay nóng đi buôn chạy gạo bữa. Ông Nguyễn An Định, Đội trưởng Đội Kiểm soát hải quan đường 9 thừa nhận, những người đi buôn thuốc Jet trên xe đò bắt lúc nào chẳng được, nhưng trông tội nghiệp quá, chúng tôi cho đi một lần với lời khuyên nghỉ công việc này đi, lần sau gặp lại nhất định tịch thu. Nhờ vậy đã có khá nhiều người bỏ luôn “con đường thuốc Jet” này.
Hàng triệu gói thuốc lá ngoại, hàng triệu chai rượu ngoại từ “đại bản doanh” hàng lậu Lao Bảo đã lọt về nội địa. Cán bộ trinh sát chống buôn lậu của các lực lượng hải quan, biên phòng, công an đọc tên các “nhà phân phối” thuốc lá, rượu lậu ở Tân Thành, thị trấn Lao Bảo nhưng nói rằng đừng đưa tên họ lên báo vì... “chưa có bằng chứng”.
Ông Nguyễn Hữu Dũng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị, Trưởng Ban chỉ đạo 127 tỉnh khẳng định, trong năm 2012, lực lượng chống buôn lậu trên tuyến đường 9 sẽ tập trung “đánh án” buôn lậu từ gốc - triệt phá các chủ đầu nậu nhập, phân phối thuốc lá, rượu lậu.
Bài và ảnh: Quỳnh Lam