Ông Đỗ An, một cao niên tuổi 76 ở thôn Nghĩa Trai kể rằng, loài hoa cúc có tên là “tiến vua” vì được trồng để dâng lên vua chúa làm vị thuốc hoặc pha trà. Ngoài tác dụng thanh nhiệt, giải độc và khả năng chữa được các bệnh hoa mắt, chóng mặt, đau đầu, tăng huyết áp..., cúc “tiến vua” với vẻ mộc mạc cũng được không ít người mua về bài trí trong nhà mỗi dịp xuân sang, Tết đến.
Vào mỗi độ thu hoạch, cánh đồng hoa cúc “tiến vua” với những khóm hoa tầng tầng lớp lớp, tạo nên một không gian rực vàng, tràn ngập sức sống mùa xuân.
Mùa thu hoạch cúc “tiến vua” chỉ kéo dài khoảng 20 ngày bởi hoa nở rất nhanh, không thu hái kịp hoa sẽ bị đen, bông nhẹ hơn và khi sơ chế sản phẩm màu sẽ không đẹp. Do vậy, khi cúc “tiến vua” nở rộ người dân ở các xã, huyện lân cận đều đổ về thôn Nghĩa Trai để hái hoa cúc thuê. Mỗi ngày, những người hái thuê chuyên nghiệp phải tranh thủ từng giờ từng phút để thu hái, có thể được 30kg nếu làm xuyên trưa. Mỗi cân hoa hái được sẽ được chủ ruộng trả 8.000 đồng trong điều kiện cúc tươi năm nay bán được giá từ 40.000 - 50.000 đồng/kg, còn giá loại cúc sấy khô cũng tăng lên đến 300.000 - 400.000 đồng/kg.
Được xếp vào hàng tứ quý “tùng - trúc - cúc - mai” nên hoa cúc được nhiều người săn đón, nhất là cúc “tiến vua”, được dùng làm dược liệu. Theo Đông y, hoa cúc có rất nhiều tác dụng như thanh nhiệt, giải độc và từ có thể chiết xuất thành các dược liệu từ cúc chi. Thông thường, cả hoa cúc khô và hoa cúc tươi đều được chế biến, sử dụng như một thức uống thanh tao, giống như trà xanh. Trà hoa cúc giúp cơ thể thoải mái sau những giờ lao động mệt mỏi. Bởi hoa cúc có tính an thần nhẹ, vị ngọt, hơi đắng, tính mát, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, mát gan, sáng mắt.
Chỉ cách trung tâm TP. Hà Nội khoảng 30km, về thôn Nghĩa Trai vào dịp cuối năm là thời điểm thích hợp nhất. Bạn đến đây để ghi lại những khoảnh khắc đẹp nao lòng với cánh đồng hoa như thảm vàng óng mê mải.
Hoa cúc có thể được sử dụng trực tiếp như trà hoa cúc bởi có tính hàn, thanh mát và hương thơm dễ chịu.
Cúc chi có hoa tròn, nhỏ, màu vàng tươi, mùi thơm nhẹ dễ chịu và chỉ nở vào dịp cuối năm khi trời trở lạnh.
Một nhân công hái nhanh mỗi ngày thu được khoảng 20-30kg hoa cúc.
Một cậu bé cũng tranh thủ hái hoa phụ giúp bố mẹ trên ruộng hoa cúc của gia đình.
Vào những ngày nắng, hoa cúc thu hoạch về được phơi khắp từ xóm ngõ đến sân đình.
Mùa hoa cúc chi nở rộ cũng là lúc cánh đồng thôn Nghĩa Trai trở nên nhộn nhịp bởi người hái hoa và những du khách trẻ.