Vàng da ở trẻ sơ sinh bao lâu thì hết? Hướng dẫn phân biệt vàng da sinh lý và vàng da bệnh lý

Nguyên nhân chủ yếu do tình trạng tăng phá hủy hồng cầu, chức năng chuyển hóa bilirubin của gan còn kém và tăng tái hấp thu bilirubin từ ruột. Vậy vàng da sơ sinh bao lâu thì hết? Khi nào là biểu hiện bất thường?

Chuyên gia hướng dẫn phân biệt vàng da sinh lý và vàng da bệnh lý

Vàng da là tình trạng phổ biến ở trẻ sơ sinh, thường gặp ở 60% trẻ sinh đủ tháng và 80% trẻ sinh non tháng. Vàng da sau sinh được chia thành hai dạng: vàng da sinh lý và vàng da bệnh lý. Phần lớn trường hợp là vàng da sinh lý, chiếm khoảng 3/4 số trẻ, với mức độ vàng nhẹ và không gây ảnh hưởng đến sức khỏe nên thường không cần điều trị. Ngược lại, vàng da bệnh lý có xu hướng diễn tiến nhanh, nếu không được phát hiện và xử trí kịp thời có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng, gây ảnh hưởng lâu dài đến sự phát triển của trẻ.

1. Đặc điểm vàng da sinh lý

Ở trẻ sơ sinh, tình trạng vàng da thường xuất hiện do số lượng hồng cầu trong máu nhiều hơn so với người lớn và chủ yếu chứa HbF – loại huyết sắc tố có thời gian sống ngắn. Khi các hồng cầu này bị phá hủy, bilirubin tự do được tạo ra nhiều hơn trong khi gan của trẻ chưa hoạt động hoàn chỉnh, khả năng chuyển hóa và đào thải sắc tố mật còn hạn chế, dẫn đến hiện tượng vàng da.

Ở trẻ sinh đủ tháng và sức khỏe tốt, vàng da sinh lý thường có các đặc điểm sau:

• Trẻ khỏe mạnh, ăn bú tốt

• Vàng da xuất hiện sau 24 giờ tuổi

• Vàng da tăng dần, từ từ. Tình trạng vàng da khu trú ở đầu, mặt, cổ, ngực, bụng và không kèm theo các dấu hiệu bất thường khác

• Bilirubin toàn phần không vượt qua ngưỡng chiếu đèn

• Vàng da kéo dài <2 tuần ở trẻ đủ tháng, <3 tuần ở trẻ non tháng

• Tốc độ tăng bilirubin không vượt quá 5 mg/dl/ngày hay 0.2 mg/dl/giờ

ThS.BSNT Trần Diệu Linh - Trưởng Khoa Sơ sinh, Bệnh viện Đại học Phenikaa (PhenikaaMec) chia sẻ: "Ở trường hợp vàng da sinh lý, trẻ không cần điều trị y tế. Bác sĩ chuyên khoa khuyên mẹ nên cho trẻ bú mẹ đầy đủ để tăng đào thải bilirubin qua phân và nước tiểu, tình trạng vàng da sẽ giảm dần và ổn định trong 2-3 tuần đầu sau sinh."

2. Đặc điểm vàng da bệnh lý

Vàng da được xếp vào nhóm bệnh lý khi tình trạng vàng da xuất hiện sớm bất thường, mức độ tăng nhanh hoặc lan rộng, đồng thời đi kèm nhiều dấu hiệu cảnh báo khác. Cha mẹ cần chú ý một số dấu hiệu bất thường nghi ngờ vàng da bệnh lý bao gồm:

• Da vàng sậm màu và xuất hiện sớm trong 24 giờ đầu sau sinh

• Vàng da tăng nhanh, vàng đến vùng đùi, cẳng tay, cẳng chân, bàn tay, bàn chân.

• Tình trạng vàng da kéo dài quá 2 tuần ở trẻ đủ tháng hoặc 3 tuần ở trẻ sinh non.

• Xuất hiện vàng da kèm các triệu chứng bất thường khác như bú kém, nôn nhiều, quấy khóc kéo dài, ngủ li bì, sốt, …

• Phân bạc màu, nước tiểu sẫm màu.

Khi có bất kỳ biểu hiện nào ở trên, cha mẹ cần đưa trẻ đến cơ sở y tế có chuyên khoa Sơ sinh để được thăm khám và điều trị kịp thời, giúp ngăn ngừa nguy cơ nhiễm độc thần kinh và các biến chứng lâu dài.

Khoa Sơ Sinh PhenikaaMec – Nơi chăm sóc sức khỏe toàn diện cho bé

Khoa Sơ sinh Bệnh viện Đại học Phenikaa (PhenikaaMec) được trang bị hệ thống máy móc chuyên dụng dành cho trẻ sơ sinh, đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật hiện đại. Trong đó, nổi bật là máy đo vàng da sơ sinh MBJ20, hoạt động dựa trên phương pháp đo nồng độ bilirubin qua da mà không cần lấy máu, giúp hạn chế đau, giảm nguy cơ nhiễm khuẩn và phù hợp với cả trẻ sơ sinh non tháng.

Ngoài ra, khoa còn sở hữu giường sưởi sơ sinh Giraffe nhập khẩu từ Hoa Kỳ, các loại lồng ấp và lồng ấp vận chuyển chuyên dụng của những đơn vị sản xuất thiết bị y tế hàng đầu như Draeger, Mediprema. Hệ thống lồng ấp và giường sưởi tích hợp nhiều tiện ích hỗ trợ hồi sức và thông khí ngay trên thiết bị, kết hợp bộ điều khiển vi xử lý giúp duy trì nhiệt độ – độ ẩm ổn định cho trẻ. Bên cạnh đó, khay chụp X-quang được thiết kế ngay dưới giường, cho phép thực hiện X-quang tại chỗ, hạn chế tối đa việc di chuyển trẻ. Toàn bộ thiết bị đều có màn hình LCD, hỗ trợ các y bác sĩ theo dõi và điều chỉnh thông số dễ dàng, chính xác.

Điều trị vàng da sơ sinh tại khoa là đội ngũ bác sĩ và điều dưỡng giàu kinh nghiệm, được đào tạo chuyên sâu, tận tình hướng dẫn cách cho trẻ bú, chăm sóc trẻ để cải thiện tình trạng vàng da. Ngoài ra, Khoa Sơ sinh PhenikaaMec còn cung cấp gói khám, theo dõi, tư vấn và xử trí các bệnh lý thường gặp ở trẻ sơ sinh, bao gồm: bệnh lý đường hô hấp (viêm phổi sơ sinh, viêm phổi hít phân su,…), bệnh lý tiêu hóa (viêm ruột, trào ngược,…), bệnh lý tim mạch sơ sinh và các nhóm bệnh lý khác.

Mẹ cần được bác sĩ chuyên khoa tư vấn, vui lòng liên hệ:

Khoa Sơ sinh PhenikaaMec - Trọn niềm tin - Vững khởi đầu - Sáng tương lai

• Địa chỉ: Tầng 3 tòa B – Bệnh viện Đại học Phenikaa – Tổ 5, Hòe Thị, Phường Xuân Phương, Hà Nội

• Hotline: 1900 886648

Bệnh viện Đại học Phenikaa