Vàng da có phải bệnh gan?

Bố em năm nay 57 tuổi, gần đây da bố em vàng, mắt cũng hơi vàng, thể trạng to lớn nhưng lại yếu. Xin hỏi có phải bố em bị bệnh gan? Cần khám và làm những xét nghiệm gì?

Nguyễn Văn Xuyến (nguyenxuyen@gmail.com)

Rất nhiều bệnh có thể gây vàng da. Để xác định nguyên nhân gây vàng da cần thăm khám lâm sàng và các xét nghiệm cận lâm sàng, chú ý tiền sử cá nhân. Chẳng hạn: Nếu vàng da từ bé thì bệnh mang tính chất gia đình, được gọi là bệnh Dubin-Johuson, Rotor; vàng da mà nước tiểu trong thì thường là do huyết tán, còn nước tiểu vàng đậm là dấu hiệu các bệnh gan mật. Nếu đường gan mật từng phải mổ, nên nghĩ tới chít hẹp đường mật sau mổ; người bệnh tiểu đường trên 50 tuổi, vàng da thường là biểu hiện ung thư tụy. Người nghiện rượu lâu năm, đó là dấu hiệu xơ gan, viêm gan; vàng da ở người bệnh ung thư (đã được chẩn đoán hoặc vừa mổ) có thể báo hiệu là đã bị di căn vào gan. Nếu có tình trạng ngứa lâu năm, nay lại vàng da, cần nghĩ đến chứng do ứ mật trường diễn trong gan. Với người từng sống ở những vùng có ký sinh trùng gây bệnh vàng da, có thể là hậu quả của sự hình thành các kén nước trong gan. Tuy nhiên, để xác định chắc chắn, bệnh nhân cần làm một số xét nghiệm như siêu âm (phát hiện u cục, kén, sỏi trong gan), chụp Xquang (tìm sỏi canxi túi mật), soi phúc mạc (phân biệt ứ mật trong hay ngoài gan, phát hiện tính chất ung thư và tiên lượng), sinh thiết gan (phân biệt ung thư gan, xơ gan...).

Trường hợp của bố em cần đi khám sớm tại chuyên khoa nội tổng hợp của bệnh viện để xác định nguyên nhân và bác sĩ sẽ có chỉ định cụ thể.

BS. Trần Kim Anh