Sau gần 2 năm trôi qua, khi một số quốc gia như Mỹ, châu Âu dần dỡ bỏ những quy định hạn chế sau khi triển khai những chiến dịch tiêm phòng COVID-19 thần tốc và trên diện rộng, những cái bắt tay cũng đang dần trở lại. Thê nhưng, cử chỉ từng là khởi đầu của mọi mối quan hệ này liệu có thực sự trở lại như xưa hay có thể biến mất đi?
Cái bắt tay tuyệt vời giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và người đồng cấp Mỹ Joe Biden tại hội nghị thượng đỉnh Nga – Mỹ diễn ra ngày 16/6
Khi thế giới không còn bắt tay
Hơn cả mọi bài phát biểu hay những thông cáo báo chí được đưa ra, một trong những điểm nhấn nổi bật nhất từ Hội nghị thượng đỉnh Nga – Mỹ diễn ra ở Geneva, Thuỵ Sĩ vào tuần trước là cái bắt tay tuyệt vời giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và người đồng cấp Mỹ Joe Biden trước ống kính của thế giới - một khoảnh khắc hiếm hoi về sự tiếp xúc thân thể giữa lãnh đạo cấp cao với nhau trong thời đại dịch.
Tuy nhiên, chỉ một vài ngày trước đó, tại Hội nghị thượng đỉnh Nhóm các nước công nghiệp phát triển hàng đầu thế giới (G7) diễn ra ở Cornwall (Anh), ông Biden và các nhà lãnh đạo đồng cấp của nước khác vẫn “chào nhau” bằng khuỷu tay và đứng cách nhau khoảng 2m tại các sự kiện diễn ra ngoài trời.
Tại Mỹ, hầu hết các biện pháp hạn chế đã được dỡ bỏ và những người được tiêm vaccine đầy đủ cũng không phải đeo khẩu trang ngay cả trong môi trường kín. Giãn cách xã hội gần như trở thành quá khứ trong khi các hoạt động đi lại trong nước đã được khôi phục. Tuy nhiên, nhiều người hiện vẫn tỏ ra thận trọng, nhiều cửa hàng và văn phòng làm việc vẫn khuyến khích đeo khẩu trang, bạn bè chào hỏi nhau bằng cách vẫy tay, trong khi những cái bắt tay dường như bị hạn chế tối đa.
Ông Jesse Green – một kỹ thuật viên điện thoại ở New York, Mỹ cho biết sẽ từ chối bắt tay với khách hàng, nhưng sẽ bắt tay với những người mà ông biết và những người đã được tiêm phòng. “Trong thời đại dịch, mọi người nhận thức rõ hơn về nguy cơ của những tình huống tiếp xúc bằng tay” – ông Green cho hay. Còn ông William Martin, một luật sư 68 tuổi, nói rằng sẽ không bắt tay ai dù họ đã tiêm phòng hay chưa tới khi nào tình hình thực sự an toàn.
Một số công ty và tổ chức tại Mỹ hiện nay còn trang bị các vòng đeo tay có màu sắc cho nhân viên, khách hàng và khách đến làm việc để làm tín hiệu cho biết họ muốn tiếp xúc với đối phương ở mức độ nào. Theo đó,màu đỏ dành cho những người thận trọng nhất, giảm dần đến màu vàng và cuối cùng màu xanh lá cây là dành cho người thoải mái nhất.
Vì lợi ích sức khoẻ cộng đồng
Giáo sư Jack Caravanos của Khoa Y tế công cộng toàn cầu thuộc Đại học New York, Mỹ cho biết việc tránh bắt tay nhìn chung là biện pháp bảo vệ y tế cộng đồng hiệu quả trong việc tránh lây lan virus SARS-CoV-2, các bệnh cảm cúm, cảm lạnh thông thường và một số bệnh truyền nhiễm khác. Nhìn vào những lợi ích sức khỏe rộng lớn hơn, nhiều chuyên gia cũng không lấy làm tiếc khi trong xã hội không còn những cái bắt tay.
Cố vấn dịch bệnh hàng đầu của Nhà Trắng Anthony Fauci, thậm chí còn cho rằng con người có lẽ không nên trở lại thói quen bắt tay nhau. “Thành thật mà nói, tôi không nghĩ chúng ta nên bắt tay nhau nữa” – ông Fauci bày tỏ. Giáo sư xã hội học Allen Furr thuộc Đại học Auburn (Anh) cho biết đại dịch COVID-19 có thể khiến số người "ngại tiếp xúc" gia tăng vì tâm lý "không đến gần để đảm bảo an toàn" dần ăn sâu trong xã hội.
“Bắt tay vốn dĩ là một nghi thức được truyền từ đời này sang đời khác. Nhưng sau 16 tháng, thế giới bị tổn thương sâu sắc bởi đại dịch COVID-19, nghi thức này có thể bị suy yếu và mất đi, khi không được truyền lại cho thế hệ sau” – giáo sư Furr phân tích. Thay vào đó, các hình thức chào khác như nắm tay, vẫy tay hoặc các lựa chọn thay thế như chào "namaste" kiểu Ấn Độ có thể ngày càng trở nên phổ biến so với kiểu bắt tay nồng nhiệt.
Đại dịch COVID-19 đã làm đảo lộn rất nhiều thứ trong cuộc sống hằng ngày của con người, trong đó có thói quen bắt tay. Giáo sư Furr bày tỏ hy vọng rằng những cái bắt tay sẽ không biến mất vì “đó là một nghi lễ quá quan trọng trong nền văn hóa của chúng ta” – trích lời giáo sư Furr.