Người nhiễm HIV thường đối mặt với nguy cơ cao hơn mắc các bệnh mạn tính như tiểu đường type 2, bệnh tim mạch và suy giảm chức năng não bộ… Trong bối cảnh đó, hoạt động thể chất và tập thể dục trở thành một phần không thể thiếu của lối sống lành mạnh, giúp cải thiện sức khỏe toàn diện, giảm lo âu và tăng chất lượng sống hàng ngày.
Hoạt động thể chất mang lại lợi ích tức thì và lâu dài, đồng thời hỗ trợ kiểm soát các tình trạng sức khỏe liên quan đến HIV. Người nhiễm HIV vẫn có thể tham gia các bài tập và hoạt động thể chất giống như người không nhiễm HIV, miễn là lựa chọn bài tập phù hợp với thể trạng.
1. Lợi ích trước mắt của hoạt động thể chất
Người tập luyện sẽ nhận thấy những hiệu quả gần như ngay lập tức:
- Cải thiện năng lượng và thể lực: Giúp bạn cảm thấy khỏe hơn và hoạt động hiệu quả hơn trong ngày.
- Giảm lo âu và căng thẳng: Vận động giúp tinh thần thư giãn và tăng cảm giác hạnh phúc.
- Hỗ trợ huyết áp ổn định: Hoạt động thể chất giúp giảm huyết áp, tốt cho tim mạch.
- Cải thiện chất lượng giấc ngủ: Giấc ngủ sâu và ngon hơn nhờ cơ thể vận động thường xuyên.
Đi bộ nhanh là hình thức vận động phổ biến, phù hợp với nhiều người nhiễm HIV.
2. Lợi ích lâu dài và phòng ngừa biến chứng
Hoạt động thể chất đều đặn còn mang lại những tác động tích cực lâu dài:
- Sức khỏe não bộ: Giảm nguy cơ mất trí nhớ, trầm cảm và các bệnh lý liên quan đến não.
- Sức khỏe tim mạch: Giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim, đột quỵ và tiểu đường tuýp 2, vốn cao hơn ở người nhiễm HIV.
- Phòng ngừa ung thư: Một số nghiên cứu chỉ ra hoạt động thể chất giảm nguy cơ mắc một số loại ung thư.
- Cân nặng khỏe mạnh: Kiểm soát trọng lượng, giảm nguy cơ béo phì.
- Sức mạnh xương và cơ bắp: Tăng cường mật độ xương, giảm nguy cơ gãy xương và chấn thương.
- Cân bằng và phối hợp: Giảm nguy cơ té ngã, đặc biệt ở người lớn tuổi.
Lưu ý: Kết hợp chế độ ăn uống lành mạnh, không hút thuốc và thuốc hạ cholesterol (nếu cần) sẽ giúp phòng ngừa biến chứng tim mạch hiệu quả hơn.
3. Sự khác biết giữa hoạt động thể chất và tập thể dục
- Hoạt động thể chất: Bao gồm tất cả các hoạt động làm cơ thể vận động, như đi bộ nhanh, chạy, đạp xe, khiêu vũ hay bơi lội.
- Tập thể dục: Là hoạt động thể chất có kế hoạch, cấu trúc, lặp lại với mục tiêu tăng cường sức khỏe hoặc thể lực, ví dụ tham gia lớp thể dục nhịp điệu, chơi thể thao.
Mọi bài tập đều là hoạt động thể chất, nhưng không phải hoạt động thể chất nào cũng là tập thể dục. Cả hai đều quan trọng trong lối sống lành mạnh.
4. Người nhiễm HIV nên vận động bao nhiêu?
Theo các khuyến cáo về hoạt động thể chất nên:
- Tập aerobic cường độ vừa phải: 150 phút/tuần (2 giờ 30 phút), gồm các hoạt động giúp tim đập nhanh hơn.
- Aerobic cường độ mạnh: Ít nhất 75 phút/tuần nếu tập luyện mạnh như chạy bộ.
- Tăng cường cơ bắp: Ít nhất 2 ngày/tuần, gồm các hoạt động khiến cơ bắp vận động nhiều hơn bình thường.
Người có HIV hoặc bệnh mạn tính khác nên tham khảo ý kiến chuyên gia y tế để điều chỉnh khối lượng và loại hình tập luyện phù hợp.
5. Các hoạt động phù hợp cho người nhiễm HIV
Người nhiễm HIV có thể lựa chọn các hoạt động thể chất không tốn kém, dễ thực hiện tại nhà hoặc cộng đồng:
- Đi bộ, chạy bộ, nhảy dây.
- Các bài tập không cần dụng cụ như chống đẩy, squat, plank.
- Tham gia các chương trình thể dục ở công viên, nơi làm việc hoặc các hoạt động nhóm để vừa tập luyện vừa giao lưu.
Quan trọng là lựa chọn hoạt động yêu thích, duy trì thói quen và biến việc tập luyện trở thành niềm vui thường nhật.
Hoạt động thể chất và tập thể dục là "liều thuốc tự nhiên" giúp người nhiễm HIV cải thiện sức khỏe toàn diện, phòng ngừa biến chứng tim mạch, tiểu đường, xương khớp và các vấn đề tâm thần. Bí quyết là vận động thường xuyên, đều đặn và phù hợp với thể trạng, đồng thời kết hợp lối sống lành mạnh để nâng cao chất lượng sống lâu dài.
Mời độc giả xem thêm:
