Sốt rét là bệnh lý gây tử vong cho hơn 600.000 người mỗi năm. Thuốc với tên gọi RTS,S được sử dụng cho trẻ em ở châu Phi sẽ gận được giấy xác nhận là vắcxin chống lại bệnh ký sinh trùng sốt rét và giúp bảo vệ hàng triệu người bệnh mỗi năm. Các chuyên gia đã từ lâu mong muốn các nhà khoa học phát triển được vắcxin sốt rét hiệu quả, người ta đã làm việc với thuốc RTS,S trong 30 năm. Hy vọng của thử nghiệm cuối cùng là trả lời được câu hỏi về việc tiêu diệt sốt rét đã không mang đến sự khả quan khi dữ liệu nghiên cứu trong năm 2011 - 2012 cho thấy nó chỉ làm giảm 27% cơn sốt rét ở trẻ em từ 6 - 12 tuần và khoảng 46% đối với trẻ em từ 5 - 17 tháng.
Dữ liệu cho thấy giai đoạn cuối này vắcxin đã bảo vệ liên tục cho trẻ trong 4 năm mặc dù tỉ lệ giảm (đây là một yếu tố quan trọng làm giảm tần suất mắc bệnh).
Theo giáo sư Brian Greenwood ở Đại học vệ sinh công cộng Luân Đôn thì mặc dù hiệu quả bảo vệ giảm theo thời gian, nhưng vẫn chưa rõ ràng về hiệu quả của RTS,S. Trung bình có 1.363 trường hợp sốt rét lâm sàng được bảo vệ trong suốt 4 năm đối với mỗi 1.000 trẻ được tiêm vắcxin (ngoài bảo vệ mình còn tránh lây cho người khác).
Ở trẻ nhỏ, qua hơn 3 năm theo dõi thì trung bình 558 trường hợp được bảo vệ cho mỗi 1.000 trẻ được tiêm chủng. Green cho rằng năm 2013 ước tính có đến 198 triệu trường hợp bị sốt rét, điều trên sẽ mang đến hiệu quả khi có hàng triệu trẻ em bị bệnh sốt rét được bảo vệ.
Vào tháng 6/2014, thuốc RTS,S đã được nộp đơn xin phép đến cơ quan thuốc châu Âu xin chấp thuận cho sử dụng và được kỳ vọng có phép trong vài tháng nửa. Nếu thuốc được chấp thuận, tổ chức y tế thế giới có thể khuyến cáo sử dụng nó vào đầu tháng 10 năm nay.
Hy vọng trong thời gian tới vắcxin RTS,S sẽ là một vũ khí chống lại bệnh sốt rét có hiệu quả cùng mới các thuốc chống sốt rét.
(Theo The Lancet, 4/2015)
Minh Thư
