Uống dầu ô liu khi bụng rỗng vào buổi sáng: Trào lưu này có thực sự tốt như lời đồn?

"Sốt xình xịch" trào lưu uống dầu ô liu vào buổi sáng

Trên mạng xã hội thời gian gần đây xuất hiện hàng loạt video với nội dung các bạn trẻ "đu trend" uống dầu ô liu nguyên chất. Có người chia sẻ cách uống với chanh, người lại chia sẻ cách uống dầu ô liu kết hợp với nước cam...

"Ban đầu mình uống vì tò mò. Mấy ngày đầu sợ mùi dầu lắm, nhưng khoảng một tuần sau thì quen. Thấy da sáng hơn, ít bị đầy bụng, nên giờ sáng nào mình cũng uống", Mai Linh (23 tuổi, Hà Nội) nói.

Giống với Mai Linh, Mai Loan (27 tuổi, Lào Cai) cho hay, bản thân biết đến trào lưu uống dầu ô liu vào buổi sáng qua mạng xã hội Tiktok. Ngay sau khi xem được video chia sẻ về việc uống dầu ô liu giúp da, tóc đẹp, tốt cho đường ruột thì Loan đã mua về dùng thử.

"Mới đầu uống tôi thấy rất khó nuốt. Mùi của nó rất hăng, tôi phải vừa uống vừa bịt mũi. Uống xong thấy bụng dạ khó chịu, chứ không dễ chịu như tưởng tượng. Nhưng vì nghĩ chắc không có tác hại gì nên tôi cũng cố uống, đến ngày thứ 4 thì thấy cũng quen hơn, bụng dạ cũng dễ chịu hơn", Loan nói.

Loan cũng cho biết thêm, để dầu ô liu dễ uống hơn, cô đã mix dầu ô liu với nước cam, tỉ lệ là 4 phần nước cam (20ml) - 1 phần dầu ô liu (5ml). "Cách này dành cho những người mới tập uống. Tôi thấy dễ uống hơn hẳn, không còn mùi hăng khó chịu của dầu ô liu nữa", Loan nói thêm.

Còn Minh Đức (25 tuổi, Hà Nội) chia sẻ: "Tôi thử theo trend nhưng uống xong thấy dạ dày cồn cào, khó chịu. Tôi bị viêm dạ dày nhẹ, chắc không hợp. Giờ chuyển sang trộn dầu ô liu vào salad thì ổn hơn".

Theo chị Thanh Thủy (37 tuổi, Hà Nội) - một tín đồ của dầu ô liu, bản thân chị đã liên tục uống dầu ô liu vào buổi sáng được khoảng 1 năm nay. Ban đầu chị thấy cũng khó uống, nhưng lâu dần lại thấy "nghiện". "Tôi tin rằng uống dầu ô liu vào buổi sáng khi bụng còn rỗng sẽ giúp "đánh thức" hệ tiêu hóa và giúp hấp thu tốt hơn. Ban đầu là 5ml/lần, bây giờ tôi đã tăng lên 10ml/lần. Càng uống thì thấy cơ thể càng "trơn tru", da tóc bóng đẹp, hệ tiêu hóa cũng rất ổn....", chị Thủy cho hay.

Cũng theo chị Thủy, loại dầu ô liu sử dụng để uống vào buổi sáng chắc chắn phải là dầu ô liu nguyên chất (Extra Virgin Olive Oil). "Loại này giàu acid béo không bão hòa đơn và chất chống oxy hóa polyphenol. Nếu là loại có pha tạp chất hoặc pha trộn các loại dầu khác thì không có tác dụng", chị Thủy chia sẻ.

Uống dầu ô liu vào buổi sáng có thực sự tốt cho sức khỏe không?

Trao đổi với Báo Sức khỏe và Đời sống, TS. Lê Thị Hương Giang – Trưởng khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện 19-8 cho biết, dầu ô liu nguyên chất ép lạnh (extra-virgin olive oil – EVOO) chứa chất béo không bão hòa đơn (MUFA) chủ yếu là axit oleic và nhiều polyphenol cùng vitamin E – những thành phần đã được chứng minh có lợi cho sức khỏe tim mạch và giảm viêm nội mạc mạch máu. Tuy nhiên, việc chỉ uống một thìa dầu ô liu vào buổi sáng mà không thay đổi tổng thể chế độ ăn, lối sống thì chưa có bằng chứng đủ mạnh để khẳng định sự "thần kỳ". Vì vậy, dầu ô liu là một thành phần có lợi, nhưng không nên xem là "giải pháp đơn lẻ" thay thế cho chế độ ăn toàn diện.

Theo TS. Lê Thị Hương Giang, một số nghiên cứu nhỏ cho thấy dầu ô liu uống hoặc ăn trong chế độ ăn thử giúp làm mềm phân, tăng nhu động ruột và giảm táo bón ở người cao tuổi. MUFA và polyphenol trong dầu ô liu giúp giảm LDL-cholesterol, tăng HDL-cholesterol, giảm phản ứng viêm, đây là cấu phần quan trọng trong chế độ ăn lành mạnh đã được chứng minh giảm nhồi máu cơ tim và đột quỵ (Estruch et al., NEJM 2018). Tuy nhiên, lưu ý rằng hiệu quả phụ thuộc vào chất lượng dầu, tổng khẩu phần chất béo, và việc thực hiện chế độ ăn/lối sống lành mạnh.

TS. Lê Thị Hương Giang cho hay, không có bằng chứng nào khẳng định uống dầu ô liu lúc đói hiệu quả hơn so với khi dùng trong bữa ăn. Thực tế, uống dầu khi bụng đói có thể gây cảm giác buồn nôn hoặc đầy hơi ở người có dạ dày nhạy hoặc trào ngược. Vì các vitamin tan trong dầu (A, D, E, K) và các polyphenol được hấp thu tốt hơn nếu có chất béo và một ít thức ăn đi kèm, nên khuyến nghị dùng dầu ô liu nguyên chất cùng bữa ăn hoặc ngay sau bữa ăn, thay vì riêng lẻ. Ngoài ra, việc pha dầu với chanh hoặc mật ong chỉ mang tính tạo khẩu vị, không có bằng chứng cho thấy tăng hiệu quả sinh lý.

TS. Lê Thị Hương Giang cũng nhấn mạnh, không phải mọi loại dầu ô liu đều phù hợp để uống trực tiếp. Loại Extra-Virgin Olive Oil (EVOO) – tức dầu ép lạnh, không tinh luyện, chứa hàm lượng polyphenol cao và ít bị biến đổi oxy hóa – được khuyến nghị để dùng trực tiếp (như ăn lạnh, trộn salad). Trong khi đó, các loại Olive Oil tinh luyện, Pure/Light Olive Oil đã qua xử lý nhiệt và lọc nhiều lần, mất phần lớn polyphenol và vitamin E, nên chỉ thích hợp cho nấu ăn ở nhiệt độ cao chứ không nên uống trực tiếp. Khi chọn, cần xem mác "Extra-Virgin", niên hạn sử dụng <12 tháng, và tránh dùng dầu đã quá chín hoặc bị ánh sáng/oxy hóa.

Những người cần thận trọng hoặc tránh uống dầu ô liu như một thói quen

TS. Lê Thị Hương Giang khuyến cáo, một số người cần thận trọng khi uống dầu ô liu, cụ thể:

• Người rối loạn tiêu hóa, viêm tụy, cắt túi mật hoặc hội chứng ruột kích thích: uống dầu nguyên chất nhiều có thể gây đau bụng, tiêu chảy.
• Người béo phì, đang ăn kiêng nghiêm ngặt: dù dầu ô liu tốt nhưng vẫn chứa ~120 kcal mỗi thìa canh, nên dễ tăng cân nếu bổ sung thêm mà không giảm nguồn năng lượng khác.
• Người đang dùng thuốc chống đông máu (như warfarin), thuốc hạ đường huyết liều cao: vì polyphenol hoặc tương tác chất béo cao có thể tăng hiệu quả thuốc, dẫn đến chảy máu hoặc hạ đường huyết quá mức.
• Người dùng dầu ô liu kém chất lượng hoặc dùng lượng rất lớn (>3–4 thìa canh/ngày) trong thời gian dài có thể dẫn đến tổng năng lượng cao, tăng cân hoặc chuyển hóa lipid bất lợi. Do vậy, người dùng cần sử dụng ở mức phù hợp (1–2 thìa canh/ngày), kết hợp chế độ ăn cân đối, và nên tham khảo bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng nếu có bệnh nền.

"Dầu ô liu (nhất là loại Extra-Virgin) là một thành phần rất có lợi nếu dùng đúng cách trong chế độ ăn lành mạnh. Tuy nhiên, không nên xem nó là "liều thuốc uống buổi sáng" độc lập, mà là một phần của chế độ ăn tổng thể. Hiệu quả và an toàn phụ thuộc vào chất lượng dầu, thời điểm sử dụng, liều lượng, và tình trạng sức khỏe cá nhân", TS. Lê Thị Hương Giang nói thêm.

Xem thêm bài viết:

Lý do dầu ô liu có thể là 'cứu tinh' cho người táo bón

SKĐS - Uống một thìa dầu ô liu giúp bôi trơn đường ruột và hoạt động như một chất nhuận tràng tự nhiên nhẹ. Dầu ô liu kích thích nhu động ruột, làm mềm phân, từ đó giúp giảm táo bón và hỗ trợ tiêu hóa diễn ra trơn tru hơn.