Điều đáng lưu ý, có trên 70% bệnh nhân bị ung thư dạ dày đến bệnh viện trong giai đoạn muộn. Vì vậy, việc phát hiện sớm là điều vô cùng cần thiết.
Yếu tố nguy cơ
Đó là loại ung thư khởi đầu, xuất phát điểm ở tế bào dạ dày, dần dần tế bào ung thư này phát triển và có thể di căn sang bộ phận khác. Bệnh xảy ra ở nam giới nhiều hơn nữ giới, do nam giới thường có thói quen hút thuốc lá. Ngoài ra, những người thường ăn nhiều đồ ăn nướng, hun khói rất dễ mắc bệnh. Ung thư dạ dày còn có thể do nhiễm vi khuẩn HP hoặc do di truyền, tuổi cao gây ra. Ngoài ra, viêm dạ dày mạn tính kéo dài sẽ dẫn đến viêm teo niêm mạc dạ dày, tiếp theo là các biến đổi dị sản của tế bào và các biến đổi loạn sản tế bào qua từng mức nhẹ, vừa đến nặng và biến đổi cuối cùng là ung thư.
Những người béo phì dễ bị ung thư hơn người bình thường nhất là ung thư phần tâm vị. Gần một nửa số bệnh nhân ung thư tâm vị liên quan đến thuốc lá và béo phì. Tiền sử phẫu thuật cũng là yếu tố nguy cơ tăng mắc ung thư dạ dày...
Nội soi dạ dày giúp phát hiện sớm và chính xác bệnh. Ảnh: TM
Khó nhận biết
Ở giai đoạn sớm, ung thư dạ dày hầu như không có triệu chứng, dẫn đến người bệnh khó có thể cảm nhận và phát hiện. Các triệu chứng mơ hồ như chỉ cảm thấy chán ăn, ăn chậm tiêu, đôi khi đau bụng nhẹ. Khi bệnh đã tiến xa, bệnh nhân bắt đầu cảm thấy khó chịu ở vùng thượng vị, trướng bụng, đầy hơi, dần dần dẫn đến chán ăn, mệt mỏi, buồn nôn, sụt cân nhanh. Trên thực tế lâm sàng, sút cân và đau bụng dai dẳng là những triệu chứng phổ biến thường gặp khi bệnh nhân đến khám và được chẩn đoán, sút cân có thể do ăn uống kém, tăng dị hóa, do đau, buồn nôn, nuốt nghẹn... Đau bụng vùng thượng vị có thể do đau thần kinh phế vị, đau nhẹ nếu bệnh ở giai đoạn sớm, đau nhiều khi ở giai đoạn muộn hơn. Nuốt nghẹn thường xuất hiện khi khối u phát triển gần tâm vị, hoặc đoạn nối với thực quản. Buồn nôn, đầy hơi gặp ở một số bệnh nhân u lan rộng, hoặc khối u ở vùng môn vị gây cản trở lưu thông thức ăn. Chảy máu dạ dày - ruột kín đáo có thể dẫn đến tình trạng thiếu máu thiếu sắt, hiếm khi chảy máu nặng. Để chẩn đoán chính xác ung thư dạ dày, bệnh nhân cần phải nội soi dạ dày và sinh thiết tổn thương để làm giải phẫu bệnh. Chẩn đoán chính xác giai đoạn bệnh giúp chọn lựa các phương pháp điều trị, người bệnh sẽ được chụp CTscan bụng.
Các phương pháp điều trị
Tùy từng trường hợp cụ thể mà các bác sĩ sẽ chỉ định điều trị thích hợp, điều đó tùy thuộc vào kích thước và vị trí của ung thư, tùy vào giai đoạn tiến triển của khối u và tình trạng sức khỏe tổng quát của người bệnh. Bệnh nhân có thể được chỉ định phẫu thuật. Đây là phương pháp điều trị tốt nhất cho ung thư dạ dày. Hóa trị là dùng thuốc để tiêu diệt tế bào ung thư còn sót lại sau mổ. Xạ trị là dùng tia X năng lượng cao để tiêu diệt tế bào ung thư. Ít được áp dụng trong ung thư dạ dày. Gần đây, liệu pháp trúng đích phân tử trong điều trị ung thư dạ dày giúp tăng thời gian sống của bệnh nhân. Đây là điểm mới trong điều trị ung thư dạ dày. Nếu phát hiện ở giai đoạn sớm, điều trị ở giai đoạn này cho kết quả rất tốt. Người bệnh có thể được chữa khỏi hẳn.
Tỷ lệ sống sau 5 năm thường trên 90-95%. Có thể điều trị bằng cách cắt khối u qua nội soi dạ dày mà không cần phải phẫu thuật cắt dạ dày.
Làm sao chẩn đoán sớm ung thư dạ dày?
Không có dấu hiệu nào trên lâm sàng đặc hiệu cho ung thư dạ dày giai đoạn sớm.
Bệnh nhân cần đến bệnh viện để được khám khi có ít nhất một trong các dấu hiệu sau: ăn uống khó tiêu, cảm giác nóng rát vùng thượng vị, ăn không thấy ngon miệng, mệt mỏi, đầy bụng sau khi ăn, đau bụng, nôn và buồn nôn, sụt cân, nôn ra máu hay tiêu phân đen, nuốt nghẹn.
Điều đáng lưu ý, các dấu hiệu âm thầm nên cần kiểm tra sức khỏe định kỳ, đối tượng tầm soát là người trên 40 tuổi, nếu có yếu tố nguy cơ cần nội soi dạ dày mỗi 2-3 năm một lần. Nếu nội soi dạ dày phát hiện thương tổn loét hay polyp thì thời gian nội soi đánh giá lại có thể ngắn hơn tùy thuộc vào chỉ định của bác sĩ điều trị.